Μελαγχολική ημέρα Δικαιοσύνης

Έχει καθιερωθεί η 3η Οκτωβρίου (Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου) ουσιαστικά ως ημέρα Δικαιοσύνης για τη χώρα μας ( η Ε.Ε από ότι γνωρίζω έχει καθιερώσει άλλη ημέρα) κι αυτή τη μέρα κάθε χρόνο στις εκδηλώσεις γίνεται και κάποιος απολογισμός με αναφορά στην κατάσταση που επικρατεί στη Δικαιοσύνη. Φέτος ο απολογισμός είναι φτωχός!

Δεν υπάρχει πρόοδος στο θέμα της ταχύτερης απονομής δικαιοσύνης και παρατηρείται εικόνα αρνησιδικίας. Δεν βελτιώθηκε η κατάσταση στις φυλακές (η αποσυμφόρηση με ευεργετικές διατάξεις που αποφυλακίζουν άτομα που εκτίουν ποινές για σοβαρά αδικήματα δεν λύνει κανένα πρόβλημα..), γιατί δεν γίνεται σωφρονισμός και δεν δημιουργούνται δυνατότητες κοινωνικής επανένταξης κρατουμένων. Η τελευταία σοβαρή προσπάθεια για δημιουργία δυνατοτήτων επιμόρφωσης-επανένταξης κρατουμένων ήταν η πριν αρκετά χρόνια δημιουργία των σχολείων δεύτερης ευκαιρίας στις φυλακές κάτι που είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω ως πρόεδρος του ΔΣΘ (2005-2008) παρακολουθώντας από κοντά την λειτουργία του αντίστοιχου σχολείου στις φυλακές Διαβατών, ζητώντας πάντα επέκταση του θεσμού σε όλες τις φυλακές μας.

Παράλληλα έχουμε από την εκτελεστική εξουσία αμφισβήτηση και υποβάθμιση του ρόλου των δικηγόρων,συλλειτουργών της δικαιοσύνης, που τη χρονιά που πέρασε απείχαν από την άσκηση του λειτουργήματος τους για 6 μήνες, ενώ δέχονται «χτυπήματα» που αλλοιώνουν τον λειτουργηματικό χαρακτήρα της δικηγορίας και οδηγούν στην «προλεταριοποίηση» της μεγάλης μάζας των δικηγόρων με αποτέλεσμα και παρενέργειες στην ποιότητα και τρόπο απονομής δικαιοσύνης..

Το τι πρέπει να γίνει στη Δικαιοσύνη για να έχουμε ταχύτερη απονομή της μου δόθηκε η δυνατότητα και με θεσμική ιδιότητα να το συζητήσω με κατά καιρούς υπουργούς Δικαιοσύνης. Είχαν όλοι καλές προθέσεις αλλά δεν τόλμησαν να κάνουν πραγματικές τομές για να βελτιωθεί η κατάσταση(έγιναν βέβαια κάποιες θετικές αλλαγές παλιότερα σε άλλους τομείς -λόγω παραδικαστικού- με την αλλαγή του τρόπου επιθεώρησης των δικαστών, εθελουσία έξοδο ανεπαρκών δικαστών κλπ.).

Ενδεικτικά αναφέρω ότι μπορούμε να έχουμε ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης αν ενισχυθεί η υλικοτεχνική υποδομή, αν προχωρήσουμε σε ολοκλήρωση μηχανογράφησης δικαστικών υπηρεσιών, αν γίνει ανακατανομή των οργανικών θέσεων δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων στα δικαστήρια της χώρας με βάση τον πληθυσμό και τον αριθμό των υποθέσεων, αν περιορισθούν οι δικαστικές διακοπές μόνο σε ένα μήνα αντί των τριών μηνών που ισχύουν σήμερα.

Για να γίνουν όλα αυτά χρειάζεται τόλμη από τους ασκούντες εξουσία αλλά χωρίς τόλμη γίνεται απλή διαχείριση της εξουσίας. Σε κάθε περίπτωση επειδή στις 3 Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη συνηθίζεται να γίνεται υποδοχή των νέων δικηγόρων απευθυνόμενος στους νέους συναδέλφους λέω ότι πρέπει να εμπνέονται από το όραμα της Δικαιοσύνης και να μην ξεχνούν τον λειτουργηματικό χαρακτήρα της δικηγορίας. Ως δικηγόροι διαχρονικά οφείλουμε να προστατεύουμε τα δικαιώματα των πολιτών, να είμαστε απέναντι σε κάθε αυταρχική εξουσία, να είμαστε άγρυπνοι φύλακες για τη σωστή λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος και με δυο λόγια να προστατεύουμε πάντα τα δικαιώματα του μερμηγκιού απέναντι στον ελέφαντα.

*Ο κ. Γαρούφας είναι Δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Karfitsa

O Σεπτέμβρης των υποσχέσεων

Ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας της Θεσσαλονίκης, ταυτισμένος με την ΔΕΘ που παλιότερα, πέρα από πραγματική Διεθνής έκθεση με επίσημη συμμετοχή δεκάδων ξένων κρατών, ήταν ταυτόχρονα κάτι σαν μεγάλο πανηγύρι με πληθώρα και εκδηλώσεων άλλης μορφής. Τις μέρες των εγκαινίων η Θεσσαλονίκη ήταν το επίκεντρο γιατί από εδώ ο εκάστοτε πρωθυπουργός μιλούσε για τα οικονομικά της χώρας δίνοντας και το στίγμα της μελλοντικής πορείας ενώ τα τελευταία 20-25 χρόνια οι πρωθυπουργοί έψαχναν να πουν κάτι και για το νέο ρόλο της Θεσσαλονίκης μετά την κατάρρευση των γειτονικών κομμουνιστικών καθεστώτων και το άνοιγμα των συνόρων κι έτσι ακούσαμε κατ΄ επανάληψη υποσχέσεις για νέο ρόλο της Θεσσαλονίκης που τάχα θα γινόταν Βαλκανική Μητρόπολη.

Όμως η αλήθεια είναι ότι κάθε Σεπτέμβρη ακούγαμε τις ίδιες υποσχέσεις για έργα που δεν γίνονταν (με λίγες εξαιρέσεις) ποτέ η καρκινοβατούσαν και για τάχα ρόλους που εκ των προτέρων ναρκοθετούσε η κεντρική εξουσία. Οι εξ Αθηνών αξιωματούχοι (δυστυχώς κάποιοι με καταγωγή από Θεσσαλονίκη) μας «δούλευαν» μιλώντας για την αγάπη της κυβέρνησης προς την «νύμφη του Θερμαϊκού», την τάχα «συμπρωτεύουσα ερωτική Θεσσαλονίκη» ενώ οι κάθε λογής εκπρόσωποι της πόλης αμήχανοι παρακολουθούσαν τα τεκταινόμενα σκύβοντας μοιρολατρικά το κεφάλι κι ακούγοντας για πολλοστή φορά για τον «μητροπολιτικό ρόλο της Θεσσαλονίκης»,την «σύντομη ολοκλήρωση και επέκταση του μετρό» που σύμφωνα με τις εξαγγελίες έπρεπε ήδη να λειτουργεί εδώ και χρόνια, για την θαλάσσια συγκοινωνία κλπ.

Η αλήθεια είναι ότι η κεντρική εξουσία στην Ελλάδα διαχρονικά δεν πιστεύει στην αποκέντρωση. Έτσι ακόμα κι όταν αναγκαζόταν να δώσει υποσχέσεις στη συνέχεια τις ναρκοθετούσε και εν συνεχεία τις ματαίωνε. Ενδεικτικά θα αναφέρω ότι μετά την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων στις γειτονικές χώρες δημιουργήθηκε μια ιστορική ευκαιρία για την Θεσσαλονίκη αλλά και τον Ελληνισμό. Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα της περιοχής που ήταν μέλος της Ε.Ε και του ΝΑΤΟ και θα μπορούσε να ζητήσει να εδρεύουν στην Θεσσαλονίκη (πόλη που γειτνιάζει με τις άλλες βαλκανικές χώρες) φορείς και οργανισμοί που θα βοηθούσαν στην ανασυγκρότηση των Βαλκανίων δίνοντάς της την δυνατότητα να λειτουργεί ως το μεγάλο εμπορικό και πνευματικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής σε συνδυασμό με δημιουργία της σχετικής υποδομής.

Έπρεπε άμεσα να γίνει το Διεθνές Πανεπιστήμιο, να έχει ολοκληρωθεί στη δεκαετία του 1990 η Εγνατία Οδός, να έχουν ολοκληρωθεί οι κάθετοι οδικοί άξονες με Σόφια, Τίρανα κλπ. ούτως ώστε οι πολίτες των γειτονικών χωρών να μπορούν να βρίσκονται σε 2 ώρες στη Θεσσαλονίκη. Αν γίνονταν αυτά πέρα από την λειτουργία της Θεσσαλονίκης ως εμπορικού και πνευματικού κέντρου της ευρύτερης περιοχής θα αναβαθμίζονταν και ο ρόλος της Ελλάδας στην Ε.Ε γιατί θα βοηθούσε στην κατά κάποιο τρόπο ενοποίηση της βαλκανικής αγοράς, θα βοηθούσε τις γειτονικές χώρες να αποκτήσουν σταθερούς δημοκρατικούς θεσμούς και θα συνέβαλλε στην άμβλυνση των αντιθέσεων με προβολή της Ευρωπαϊκής προοπτικής. Στην πράξη όμως το Διεθνές Πανεπιστήμιο έγινε με καθυστέρηση 15 ετών, με την ίδια καθυστέρηση ολοκληρώθηκε η Εγνατία οδός ενώ οι κάθετοι οδικοί άξονες από Θεσσαλονίκη για Σόφια, Σκόπια κλπ. δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη. Παράλληλα αποβιομηχανοποιήθηκε πλήρως η Β. Ελλάδα με μεταφορά βιοτεχνιών, επιχειρήσεων κλπ. σε γειτονικές χώρες χωρίς έγκαιρη πρόβλεψη για υλοποίηση προγράμματος αναπλήρωσης των θέσεων εργασίας σε άλλους τομείς γιατί απλά δεν δημιουργήθηκε τέτοια υποδομή ανάπτυξης. Σε κάποιες προσπάθειες πραγματικής αποκέντρωσης που έγιναν, η κεντρική εξουσία δεν τις πίστεψε ποτέ και εγκαταλείφθηκαν.

Ενδεικτικά θα αναφέρω ότι μετά από μακρόχρονο αγώνα του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης με απόφαση της τότε κυβέρνησης ιδρύθηκε αθλητικό δικαστήριο στη Θεσσαλονίκη (με αρμοδιότητα Μακεδονία, Θράκη, Θεσσαλία και ΄Ηπειρο) που λειτούργησε μόνο για 6 μήνες από Φεβρουάριο του 2006 μέχρι Αύγουστο του 2006 γιατί με «περίεργη» απόφαση της ΕΠΟ καταργήθηκε με την αιτιολογία ότι πρέπει να υπάρχει μόνο ένα αθλητικό δικαστήριο στην Ελλάδα για να μην διασπάται η νομολογία!Φυσικά, η κεντρική εξουσία και τα πολιτικά κόμματα σιώπησαν.

Κάποιοι φορείς της Β. Ελλάδας βλέποντας την ολιγωρία της κεντρικής εξουσίας έγκαιρα ανέπτυξαν πρωτοβουλίες και δημιούργησαν διαβαλκανικές ενώσεις με έδρα τη Θεσσαλονίκη (Ένωση Βαλκανικών δικηγορικών συλλόγων, Ένωση Οικονομικών Πανεπιστημίων, Δίκτυο Βαλκανικών πόλεων κλπ.) που με τη δράση τους τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990 βοήθησαν στη γνωριμία λαών και πολιτισμών αλλά δεν βοηθήθηκαν από την κεντρική εξουσία κι έτσι ατόνησαν. Κλείνοντας με αφορμή κάποια «διαρροή» κυβερνητικών κύκλων ότι ο πρωθυπουργός σκέφτεται να δημιουργήσει γραφείο του πρωθυπουργού και στη Θεσσαλονίκη για να τονίσει το ρόλο της,θα θέλαμε να πούμε ότι δεν αναβαθμίζεται με επικοινωνιακές κινήσεις η Θεσσαλονίκη. Αν θέλουν αναβάθμιση της Θεσσαλονίκης πρέπει να φροντίσουν για ολοκλήρωση των έργων που καρκινοβατούν αλλά και δημιουργία θεσμών πραγματικής αποκέντρωσης.

O Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Το χρέος των πολιτικών μας κομμάτων

Με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974 και τις θεσμικές και συνταγματικές μεταβολές φαινόταν ότι θα εξασφαλίζονταν οι βασικές προϋποθέσεις για μια μεταπολίτευση με σύγχρονο πολιτικό σύστημα που θα άντεχε στο χρόνο και θα ανταποκρίνονταν στις προσδοκίες των πολιτών αλλά σύντομα άρχισαν οι παρενέργειες γιατί τα κόμματα που ιδρύθηκαν δεν λειτούργησαν ως κόμματα αρχών και η δημοκρατία που αποκαταστάθηκε λειτούργησε επιφανειακά με ορατά από την πρώτη δεκαετία τα φαινόμενα διαπλοκής μεταξύ οικονομικών παραγόντων και εκτελεστικής εξουσίας.

Στις δεκαετίες της μεταπολίτευσης οι πολίτες απήλαυσαν πρωτόγνωρη ελευθερία και υψηλό επίπεδο ζωής που δεν ανταποκρίνονταν όμως στις δυνατότητες της χώρας γιατί οι παροχές και ο καταναλωτισμός συντηρούνταν με δανεικά, ενώ τα χρήματα από την ΕΟΚ διοχετεύονταν στην κατανάλωση, αντί να επιδιωχθεί η δημιουργία αναπτυξιακών υποδομών για τη χώρα.

Ο κύκλος της μεταπολίτευσης έκλεισε με την κατάρρευση του πολιτικού συστήματος κάτω από το βάρος οικονομικής κρίσης σε συνδυασμό με διαφθορά και διαπλοκή. Παρενέργεια όλων αυτών ήταν και η τύχη των πολιτικών κομμάτων της μεταπολίτευσης. Ιστορικά κόμματα όπως το ΠΑΣΟΚ περιθωριοποιήθηκαν κάτω από το βάρος εμπλοκής στελεχών τους σε υποθέσεις διαφθοράς και έκδηλου λαϊκισμού ενώ πλήθος αγανακτισμένων πολιτών στράφηκαν στα άκρα, εκδικούμενοι ίσως το πολιτικό σύστημα. Το άλλο μεγάλο πολιτικό κόμμα της μεταπολίτευσης, η Ν.Δ, παρ΄ότι τραυματίστηκε βαριά, άντεξε , αλλά για να ξαναποκτήσει την μαζικότητα του παρελθόντος πρέπει να αλλάξει, να εκσυγχρονισθεί ,να ανοιχτεί στην κοινωνία και να πάψει να δίνει την εικόνα ομοσπονδίας «πολιτικών τζακιών» .. . Από αυτή τη ρευστότητα και τη φθορά αναδείχθηκε ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας σαν νέο πρόσωπο έξω από τα πολιτικά τζάκια με το κόμμα του να καλύπτει τον χώρο της κεντροαριστεράς , με επικοινωνιακές ικανότητες και παρά τα μεγάλα-εγκληματικά- λάθη του, που παραλίγο να αποβούν μοιραία για τη χώρα, θριάμβευσε εκλογικά το 2015 κυρίως γιατί στην συνείδηση των πολιτών ήταν αναξιόπιστοι οι αντίπαλοί του.

Η Ελλάδα σήμερα βιώνει δεινή κρίση που δεν είναι μόνο οικονομική, την περιμένουν πολύ δύσκολες μέρες όχι μόνο γιατί λείπει το οποιοδήποτε αναπτυξιακό σχέδιο που θα μπορούσε να δημιουργήσει ελπίδα προοπτικής αλλά και γιατί η ακολουθούμενη πολιτική από την κυβέρνηση με έκδηλη τάση καταστροφής του ιδιωτικού τομέα (με εξοντωτική φορολογία) δημιουργεί εχθρικό περιβάλλον για νέες επενδύσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και να συμβάλλουν σε αύξηση του ΑΕΠ. Το χειρότερο είναι ότι το πολιτικό μας σύστημα βρίσκεται σε παρακμή με εμφανή την απουσία οράματος για το μέλλον, οράματος που θα μπορούσε να συνεγείρει και κινητοποιήσει τη νέα γενιά δίνοντας την ελπίδα νέας προοπτικής για τη χώρα.

Ο ιστορικός του μέλλοντος θα ανακαλύψει ότι από τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης υπήρξαν πρόσωπα η κινήσεις που έγκαιρα επεσήμαναν το πρόβλημα (ενδεικτικά αναφέρω την αποκληθείσα «Κίνηση Βόλβης» στη Θεσσαλονίκη), και ζήτησαν λειτουργία κομμάτων αρχών με δημοκρατικές διαδικασίες, θέσπιση κανόνων αξιοκρατικής στελέχωσης του δημοσίου, κατάργηση του ρουσφετιού και διαφάνεια στη δημόσια ζωή, χωρίς όμως να επηρεάσουν ουσιαστικά το πολιτικό γίγνεσθαι και την λειτουργία των κομμάτων εξουσίας που πεισματικά στελέχωναν και στελεχώνουν ακόμη τον κρατικό μηχανισμό με ανεπάγγελτους και μετριότητες του κομματικού σωλήνα(κάνοντάς τον αναποτελεσματικό) και διολίσθαιναν στον λαϊκισμό στηρίζοντας τον καταναλωτικό ευδαιμονισμό με δάνεια που οδήγησαν τη χώρα στην χρεωκοπία.

Σήμερα επιβάλλεται ανασύνταξη της χώρας και στο πολιτικό πεδίο γιατί η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική αλλά και πολιτική. Χρειαζόμαστε μια τολμηρή συνταγματική αναθεώρηση για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά οι θεσμοί, να αναβαθμιστεί το κοινοβούλιο, να τονισθεί η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης με κατάργηση του διορισμού της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων από την εκτελεστική εξουσία, να παύσει η ατιμωρησία των επίορκων πολιτικών μέσω της σύντομης παραγραφής, να ελέγχονται τα οικονομικά των κομμάτων που πρέπει πολλαπλά να εκσυγχρονισθούν, να θεσπιστεί ασυμβίβαστο Βουλευτικής και Υπουργικής ιδιότητας(λειτουργεί πολύ επιτυχώς στην Κύπρο) και το πολίτευμα να αποκτήσει πιο έντονη χροιά συμμετοχικής δημοκρατίας. Αυτό πρέπει να επιδιωχθεί από όλα τα κόμματα που πρέπει να κατανοήσουν ότι οφείλουν να προχωρήσουν σε τολμηρή αναθεώρηση του Συντάγματος με στόχο τη σωστή λειτουργία του πολιτεύματος γιατί αυτή θα περιθωριοποιήσει τα άκρα και μπορεί να δημιουργήσει προοπτική για τη χώρα. Τέλος πρέπει να καταλάβουν τα πολιτικά μας κόμματα ότι θα έχουν μέλλον μόνο αν αλλάξουν κι΄ ανοιχθούν στην κοινωνία, αν αποκτήσουν όραμα για το μέλλον, γιατί όπως έγραφε πριν δεκαετίες ο Γερουσιαστής των ΗΠΑ ΄Αλμπερτ Μπέβεριτζ: «ένα κόμμα μόνο αναπτυσσόμενο ζει. Όταν πάψει να ανέχεται τις νέες ιδέες πεθαίνει».

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-συγγραφέας, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Η ανοιχτή πληγή του Έθνους

«Αν μας έβλεπες μητέρα όταν ήρθε το κακό, aν μας έβλεπες πως περιμέναμε την Ελλάδα...» Κ. Μόντης

Συμπληρώνονται 42 χρόνια από την 20-7-1974 που τουρκικά στρατεύματα εισέβαλλαν στη βόρεια Κύπρο καταλαμβάνοντας μικρή έκταση στην αρχή αλλά πολύ μεγαλύτερη τον Αύγουστο του 1974 με τον «Αττίλα 2», την οποία κατέχουν ακόμη.

Πριν χρόνια άρχισαν να δημοσιοποιούνται αρχεία και απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες του τότε υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Χ. Κίσινγκερ από όπου (σε συνδυασμό βέβαια με γεγονότα και μαρτυρίες άλλων) εικάζεται ότι μάλλον ήταν γνώστης σχεδίου που πρόβλεπε: πραξικόπημα ανατροπής του Μακαρίου από τον «αόρατο» δικτάτορα Δ. Ιωαννίδη τον οποίο κάποιοι (ποιοι άραγε;) είχαν διαβεβαιώσει ότι θα πετύχει ένωση της Κύπρου με Ελλάδα, εισβολή των Τούρκων και κατάληψη από αυτούς της βόρειας Κύπρου και εν συνεχεία αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα ως αντίδοτου για να απαλυνθούν τα αισθήματα ταπείνωσης των Ελλήνων.΄Ετσι προανήγγειλε ο ίδιος κατάρρευση της δικτατορίας και αλλαγή καθεστώτος στην Ελλάδα 2 μέρες πριν γίνει, προκύπτει ότι ήξερε μέχρι που θα φτάσουν οι Τούρκοι, αφήνοντας να εννοηθεί ότι με την τουρκική εισβολή και τον «Αττίλα 2» θα λύνονταν το Κυπριακό σε «ρεαλιστική» βάση.

Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε αλλά το ΄Εθνος δεν έμαθε ακόμη όλη την αλήθεια. Οι πρωταγωνιστές των γεγονότων πέθαναν οι περισσότεροι ενώ και όσοι μίλησαν είπαν μάλλον μισές αλήθειες (για το πώς εξελίσσονταν τα γεγονότα ο μοιραίος τότε Α.Ε.Δ Γ. Μπονάνος στο βιβλίο του «Η ΑΛΗΘΕΙΑ» σ. 298 γράφει: «μου εδημιουργήθη πολλάκις η εντύπωσις ότι εγώ μεν είχα την πρωτοβουλίαν, εγώ απεφάσισα, αλλά άλλοι είχαν στήσει εν αγνοία μου μίαν παράστασιν κατευθύνοντες τα πράγματα τόσον από κοντά όσον και από μακράν…») ενώ ο Α. Παπανδρέου μιλώντας στις 30-10-1975 στη Βουλή είπε ευθέως ότι οι ΄Ενοπλες Δυνάμεις το 1974 προδόθηκαν από την ηγεσία των που δεν υπερασπίστηκε το ΄Εθνος και τον Ελληνικό λαό αλλά ξένα συμφέροντα…

Η εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο το 1974 είναι ανοιχτή πληγή για το ΄Εθνος μας. Γιατί δεν επήλθε η κάθαρση με τιμωρία των υπευθύνων, γιατί δεν μάθαμε τι πραγματικά έγινε, γιατί, πως και με ποιους υποκινητές, ποιοι έφταιξαν και πόσο. Η προσπάθεια ανοίγματος του «φακέλου» της Κύπρου δεν ολοκληρώθηκε με έκδοση πορίσματος, γιατί κρίθηκε μάλλον ότι θα διατάρασσε τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και υπάρχει η αίσθηση «κουκουλώματος» της υπόθεσης, ίσως και για άλλους λόγους.΄Όμως η γνώση της αλήθειας εξυπηρετεί πάντα το εθνικό συμφέρον και πρέπει να μάθουμε την αλήθεια πέρα από μύθους και σκοπιμότητες, για να διδαχθούμε από τα λάθη μας, αλλά και για να μάθουν οι μητέρες των στρατιωτών που έπεσαν στην Κύπρο τουλάχιστον για ποιο λόγο σκοτώθηκαν τα παιδιά τους που μάταια περίμεναν την Ελλάδα όπως λέει κι ό ποιητής από τη Λευκωσία Κ.Μόντης, μια Ελλάδα που οι ηγεσίες της απαντούσαν τον Ιούλιο του 1974 αλλά και τον Αύγουστο του 1974 ότι «η Κύπρος κείται μακράν...»

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Ο καθ΄ ημάς τρόπος για αναγέννηση του Ελληνισμού

Σήμερα θα παραμερίσουμε την κοχλάζουσα αλλά θλιβερή και μίζερη επικαιρότητα για να υπενθυμίσουμε την αναγκαιότητα να επανέλθουμε στον «ελληνικό τρόπο» την δοκιμασμένη συνταγή του Ελληνισμού που του εξασφάλιζε την επιβίωση και ανασύνταξη σε εποχές παρακμής.

Ο Ελληνισμός στην ιστορική του διαδρομή πέρασε από πολλές «συμπληγάδες» και επιβίωσε και μετά 400 χρόνια Οθωμανικής σκλαβιάς γιατί στους δύσκολους καιρούς διαμόρφωνε θεσμούς που εξασφάλιζαν επιβίωση και δημιουργούσαν προοπτική. ΄Ετσι π.χ. με στόχο την εξασφάλιση αυτονομίας του Ελληνισμού δημιουργήθηκαν και λειτούργησαν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι κοινότητες, οι «συντεχνίες», τα «τσελιγκάτα»,τα «εσ’ναφικά» δικαστήρια που έλυναν τις διαφορές με βάση την αρχαιοελληνική αρχή της διαιτησίας, αλλά και κανόνες ύψιστης κοινωνικής αλληλεγγύης. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω ότι στα Σαρακατσάνικα τσελιγκάτα αν κάποιος από θεομηνία η άλλο ατύχημα έχανε το κοπάδι του μαζεύονταν οι αρχηγοί των οικογενειών κι΄ έδιναν όλοι αναλογικά από το δικό τους κοπάδι ζώα για να το ξαναφτιάξει και να έχει δεύτερη ευκαιρία στη ζωή του. Ο «ελληνικός τρόπος» επέτρεπε κι΄ επέβαλλε να αναζητά το άτομο την επιτυχία στα πέρατα της γης αλλά να μην ξεχνά την πατρίδα και γι΄ αυτό ιδρύονταν σχολεία στην Ελλάδα και γι΄ αυτό το κέντρο της Αθήνας είναι γεμάτο από οικοδομήματα-δωρεές ομογενών που διέπρεπαν στο εξωτερικό.

Το πολιτικό μοντέλο της μεταπολίτευσης μετά το 1974 εν ονόματι ενός ψεύτικου κοσμοπολιτισμού προσπάθησε να απομακρύνει τον Ελληνισμό από τις ρίζες του καλλιεργώντας ένα ωφελιμιστικό πλαίσιο αρχών νεοπλουτισμού. ΄Ετσι φτάσαμε στο σημείο Υπουργός Εθνικής Αμύνης κυβέρνησης της μεταπολίτευσης, στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν, να χαρακτηρίζει βάρος για τους νέους την στρατιωτική θητεία, την εκπλήρωση της οποίας απέφυγαν δυστυχώς και απαραδέκτως αρκετοί πολιτικοί μας. Το ήθος θεωρήθηκε αδυναμία και το θράσος αρετή, ενώ η εντιμότητα μειονέκτημα. Τα κόμματα εξουσίας αντί να αναζητούν ανθρώπους με αρχές και προσωπικότητα επέλεγαν και επιλέγουν πρόσωπα διαβλητά και μετριότητες για να ελέγχονται εύκολα και να διαιωνίζεται το «φαύλο» σύστημα της ελεγχόμενης «μετριοκρατίας».

Η πανάρχαια αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης ξεχάστηκε και οι «έχοντες και κατέχοντες» ασχολούνταν και ασχολούνται με την ίδρυση OFSHORE εταιριών και την εξασφάλιση των χρημάτων τους σε «φορολογικούς παραδείσους» του εξωτερικού ενώ αδιαφορούν και οι εφοπλιστές που σε άλλους καιρούς δώριζαν θωρηκτά στο Ελληνικό κράτος που με αυτό τον τρόπο το 1912 διπλασίασε την Ελλάδα. Ακόμα και ο πνευματικός κόσμος που θα μπορούσε να ηγηθεί μιας ανανεωτικής προσπάθειας αφύπνισης σιωπά εκκωφαντικά και οι πολίτες πελαγοδρομούν..ενώ κάποιοι πολιτικοί μας αντί να λειτουργούν ηγετικά ως « λυχνία επί όρους κειμένη» συμμετέχοντας στις θυσίες των πολιτών, δέσμιοι του LIFE STYLE τρόπου ζωής πρόβαλλαν και εξακολουθούν με θράσος να προβάλλουν το πόσο καλά περνούν κάνοντας διακοπές σε πολυτελή θέρετρα του εξωτερικού..

Ο Ελληνισμός για να ξεφύγει από το σημερινό τέλμα χρειάζεται ανασύνταξη αλλά και όραμα εμποτισμένο με τις διαχρονικές αρχές του Ελληνισμού, πρόγραμμα ανάτασης βασισμένο στον «καθ΄ ημάς τρόπο..».Οφείλουμε όλοι ξεπερνώντας τις διαχωριστικές γραμμές του παρελθόντος και με οδηγό πανάρχαιες ελληνικές αρχές και κανόνες ζωής να συναντηθούμε στην προοπτική των ανοιχτών οριζόντων του οικουμενικού ελληνισμού..Με ολιγάρκεια ως τρόπο ζωής, με εργατικότητα αλλά και αλληλεγγύη προς τους αδύνατους, αναζητώντας τους καλύτερους να μας εκπροσωπούν, να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας δημιουργώντας προϋποθέσεις αναγέννησης και νέας προοπτικής για τον ελληνισμό που μπορεί και πρέπει να αποτελέσει το προζύμι για μια νέα ζύμωση στην Ευρώπη, για μια νέα προοπτική που θα εκφράζει τον ανθρωποκεντρικό πολιτισμό της,τα ιδεώδη της ελευθερίας και δημοκρατίας αλλά και θα στηρίζεται στη φιλία, τη συνεργασία αλλά και την πραγματική αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών, σε αντιστοιχία πάντα με τον ανθρωποκεντρικό πολιτισμό της.

O Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-συγγραφέας, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Τα ισχυρά χαρτιά μας

Πριν μερικά χρόνια στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Αμφίπολης το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών παρουσίασε τις αναφορές του Θουκυδίδη στην Αμφίπολη με θεατρικό αναλόγιο ενώ στις 6-7-2012 ο Δήμος Αμφίπολης στο ίδιο πλαίσιο εκδηλώσεων είχε διοργανώσει στο αρχαιολογικό πάρκο Αμφίπολης ημερίδα για τον Θουκυδίδη και τα μηνύματα του έργου του με ομιλητές τον σημερινό Ευρωβουλευτή Κ. Χρυσόγονο, τον συγγραφέα Γ. Σκαμπαρδώνη, τον πρώην πρύτανη του ΠΑΜΑΚ Η. Κουσκουβέλη και τον γράφοντα. Δεν θα αναφερθώ στις εισηγήσεις (η δική μου περιέχεται στο βιβλίο μου με τίτλο «με το βλέμμα στο μέλλον» εκδ. ΙΑΝΟΣ 2014) αλλά ξαναθυμήθηκα τις εκδηλώσεις και την αναγκαιότητά τους όταν συνάντησα πρόσφατα επισκέπτες στην αρχαία Αμφίπολη που με οδηγό την ιστορία του Θουκυδίδη αναζητούσαν τις αρχαίες τοποθεσίες.

Υπενθυμίζω ότι ο Θουκυδίδης μάλλον έγινε ιστορικός λόγω Αμφίπολης γιατί επιφορτισμένος για την προστασία της βρισκόταν με το Αθηναϊκό ναυτικό στην Θάσο αλλά δεν πρόλαβε να τη σώσει από τον Σπαρτιάτη στρατηγό Βρασίδα κι έτσι καταδικάστηκε από τους Αθηναίους κι αυτοεξορίστηκε στα κτήματά του στην Σκαπτή Ύλη(κοντά στο Παγγαίο) για 20 χρόνια και του δόθηκε ο χρόνος να γράψει με άνεση την ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου.

Για την Αμφίπολη και τα γεγονότα περί αυτήν έδωσε λεπτομερείς περιγραφές γιατί ήξερε καλά την περιοχή κι΄ έτσι με οδηγό το αρχαίο κείμενο μπορεί και σήμερα κάποιος να αναγνωρίσει τις τοποθεσίες που συνέβησαν τα γεγονότα. Τα ανέφερα αυτά για να επισημάνω ότι, μεταξύ άλλων, τα ισχυρά χαρτιά της χώρας μας είναι τα αρχαία μνημεία, οι μύθοι και οι θρύλοι που τα συνοδεύουν και «φθέγγονται» για την διαχρονική παρουσία του Ελληνισμού αλλά αποτελούν και μια προσοδοφόρα κληρονομιά για το σήμερα αν τα προβάλλουμε και αξιοποιήσουμε σωστά.

Γιατί η ιστορία, ο πολιτισμός και τα μνημεία αν προβληθούν σωστά και συνδεθούν με το σήμερα μπορούν να καταστήσουν τη χώρα μας παγκόσμιο κέντρο πολιτισμού αλλά και κυρίαρχο τουριστικό προορισμό με ωφέλεια για τη χώρα όχι μόνο οικονομική. Πολλά θα μπορούσαν να γίνουν σε αυτή την κατεύθυνση κι΄ ενδεικτικά αναφέρω ότι θα μπορούσε π.χ. ο Δήμος Αμφίπολης να συνεργασθεί με το τμήμα Διεθνών σχέσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και να λειτουργούν στην αρχαία Αμφίπολη κάθε χρόνο θερινά μαθήματα διεθνών σχέσεων με εισηγητές επιστήμονες παγκόσμιας εμβέλειας. Θα μπορούσε επίσης να γίνεται κάθε χρόνο οδοιπορικό υπό μορφή αναπαράστασης της πορείας του Αποστόλου Παύλου στη Μακεδονία σε συνδυασμό με επιστημονικές εκδηλώσεις γεγονός που θα ενισχύσει τον θρησκευτικό τουρισμό. Θα μπορούσε να λειτουργεί η Εγνατία του Πολιτισμού με πολυθεματικές εκδηλώσεις κάθε χρόνο στις πόλεις και αρχαιολογικούς χώρους που βρίσκονται κοντά στην Εγνατία οδό που διασχίζει τη βόρεια Ελλάδα.

Ζούμε σε ευλογημένο τόπο με απαράμιλλη φυσική ομορφιά, φορτωμένο με ιστορία και μνημεία που «φθέγγονται» για την ιστορία, την καταγωγή και τον πολιτισμό μας. Αυτά είναι τα ισχυρά χαρτιά μας και με όπλο αυτά, αλλά και πίστη στις αρχές του οικουμενικού Ελληνισμού, πρέπει να τα προβάλλουμε ως μνημεία της ιστορίας της ανθρωπότητας ενώ η αρχαία μας κληρονομιά μπορεί να αποτελεί τη βάση και το ερέθισμα σύγχρονης δημιουργίας για όλους τους λαούς. Την δυνατότητα και αναγκαιότητα αυτή εύκολα αποδέχονται οι ξένοι και χαρακτηριστικά θυμάμαι ότι όταν πριν μερικά χρόνια το ΚΘΒΕ ξεκίνησε την προσπάθεια ίδρυσης της «ένωσης θεάτρων Ν.Α Ευρώπης» όλα τα κρατικά θέατρα των Βαλκανίων δέχτηκαν να συμμετάσχουν με παραστάσεις αρχαίου δράματος (τέτοια συνάντηση έγινε τον Ιούνιο του 2007 στη Θεσσαλονίκη) κι αναζητούσαν τεχνογνωσία για να κατασκευάσουν υπαίθρια- ανοικτά θέατρα (κατ΄ απομίμηση αρχαιοελληνικών) στις χώρες τους. Τελειώνοντας επισημαίνω ότι αναδεικνύοντας και προβάλλοντας σωστά τα αρχαία μνημεία μας πρέπει να τα συνδέσουμε με το παρόν και να λειτουργούν ως χώροι συμβατών πολιτιστικών εκδηλώσεων διεθνούς εμβέλειας και η πολιτιστική μας κληρονομιά να αποτελεί τη βάση και το ερέθισμα σύγχρονης δημιουργίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

O Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-συγγραφέας, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Η Τουρκία και η Θράκη

Το θέμα της Θράκης έρχεται συχνά στην επικαιρότητα, ακούγονται κάποιες καταγγελίες για την δραστηριότητα του Τουρκικού Προξενείου στην Κομοτηνή, κάποιοι πολιτικοί μας χρησιμοποιούν το θέμα επιδερμικά και κινδυνολογικά, κάποιοι στο παρασκήνιο συνεργάζονται με τους εκλεκτούς της Άγκυρας για εκλογικά οφέλη και δυστυχώς λείπει η ολοκληρωμένη μελέτη αλλά και οι προτάσεις… 

Προεισαγωγικά επισημαίνω ότι καλό είναι να μελετούμε όλες τις πτυχές κάποιου θέματος για να κατανοήσουμε το τι γίνεται και να δούμε πιο καθαρά τι προδιαγράφεται για το μέλλον. Το λέω αυτό γιατί κι΄ αυτοί που εμφανίζονται ως γνώστες κάποιων θεμάτων στη χώρα μας έχουν ελλιπή γνώση…΄Ετσι βλέπουμε αρκετούς να αναλύουν τις σχέσεις μας με τα Σκόπια αλλά αναρωτιέμαι πόσοι από αυτούς έχουν διαβάσει τον Μισίρκωφ που στις «μακεδονικές υποθέσεις» από το 1903 προδιέγραφε τα βήματα της στρατηγικής για δημιουργία ενός τεχνητού έθνους, του «μακεδονικού».η πόσοι μελέτησαν την Βουλγαρική ιστοριογραφία για να καταλάβουν πως και γιατί έγινε το 1913 ο Β΄ Βαλκανικός πόλεμος και κερδήθηκε για την Ελλάδα η Δ.Θράκη και η Αν.Μακεδονία.

Σε ό,τι αφορά τη Θράκη, όντως υπάρχει πρόβλημα αλλά για να δει κάποιος το μέγεθος και όλες τις πτυχές του πρέπει να δει συνολικά τη στρατηγική της Αγκυρας για τα Βαλκάνια, την τακτική της στη Βουλγαρική Θράκη και να «οσμιστεί» τα σχέδιά της για το μέλλον.

Κατ ΄αρχήν η Άγκυρα με στόχευση δεκαετιών επιθυμεί επιστροφή στα Βαλκάνια.Θέλει διακαώς να δημιουργηθεί στο απώτερο μέλλον μια μορφή «κοινοπολιτείας», με χαλαρούς δεσμούς, των κρατών που υπήρξαν κάποτε τμήματα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Σ΄ αυτό το πρώϊμο στάδιο εντάσσεται η χρηματοδότηση και διανομή σχεδόν δωρεάν σε τηλεοπτικούς σταθμούς βαλκανικών χωρών τηλεοπτικών σειρών που παρουσιάζουν ωραιοποιημένη εικόνα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και γι΄ αυτό έφτασε αρχές του 2010( σχετική αναφορά έγινε από το Αυστριακό περιοδικό Der Standard) να παίζονται σε τηλεοπτικά κανάλια βαλκανικών χωρών 70 σήριαλ ταυτόχρονα…΄Αλλωστε το είπε επίσημα στο ετήσιο συνέδριο Τούρκων διπλωματών που έγινε τέλη του 2011 στην Αδριανούπολη ο τότε Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Α.Νταβούτογλου, σημαιοφόρος του Νέο-οθωμανισμού, στην εναρκτήρια ομιλία του, όπου ανέφερε ότι στόχος είναι μέχρι το 2023 να ενοποιηθεί ο χώρος των Βαλκανίων, Καυκάσου και Κεντρικής Ασίας με ειρηνικό τρόπο και με βασικά εργαλεία για επίτευξη του στόχου την οικονομία, την ιστορία και τον πολιτισμό.Γι΄ αυτό Τούρκοι εκπρόσωποι συμμετέχουν σε συνέδρια φορέων σε όλες τις Βαλκανικές χώρες στήνοντας γέφυρες φιλίας και κολακεύοντας τους με όποιο τρόπο μπορούν (ενδεικτικά αναφέρω ότι πριν μερικά χρόνια(το 2006) σε εκδήλωση δικηγόρων των Σκοπίων Τούρκος Πανεπιστημιακός τους έλεγε: «Εμείς δεν σας αποκαλούμε FYROM.Εμείς σας θεωρούμε απογόνους του Μ.Αλεξάνδρου και να είστε περήφανοι για την Μακεδονική καταγωγή σας και για το γεγονός ότι ΄΄εζησε κάποια χρόνια στην πόλη Μπίτολα ο Κεμάλ.»)

Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκουν κατ΄ αρχήν «τουρκοποίηση» όλων των μουσουλμανικών μειονοτήτων και μέσω αυτών λόγο και επιρροή στα βαλκανικά κράτη. Η τακτική αυτή έχει επισημανθεί και καταγγελθεί από Βούλγαρους ιστορικούς πριν αρκετά χρόνια. Στις 24-3-92 ο τότε πρύτανης του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σόφιας Ν.Γκέντσεβ σε συνέντευξή του στην Βουλγαρική εφημερίδα «168 ώρες» είχε καταγγείλει ευθέως ότι η ΄Αγκυρα «εκτουρκίζει» τους πομάκους της Βουλγαρίας, ότι Τουρκικές Τράπεζες ιδρύθηκαν στην Βουλγαρική Ροδόπη και χρηματοδοτούν κατασκευή τζαμιών και επιχειρήσεων για να ελέγχουν τον πληθυσμό. Αποσπάσματα της συνέντευξής του αυτής δημοσίευσα σε άρθρο μου στην «Μεσημβρινή» στις 13-4-92 και με έμφαση τόνιζε στην συνέντευξή του αυτή ο Βούλγαρος ιστορικός ότι «προετοιμάζεται το έδαφος πάνω στο οποίο θα ζητηθεί μια μέρα αυτονομία για αυτή την περιοχή η προσάρτηση στην Τουρκία.» «΄Ημουν εκεί, έγραφε, και είδα τι γίνεται. Είδα ανθρώπους που δεν μπορούσαν να εκφωνήσουν μια πρόταση στα τουρκικά, τώρα να αναγκάζονται να την μαθαίνουν σαν μητρική γλώσσα.»Την ίδια εποχή, στις 16-2-94 το ΜΠΕ μετέδωσε από Βουλγαρία δημοσιεύματα του Βουλγαρικού τύπου που κατήγγειλαν προσπάθεια Αμερικανών διπλωματών(αναφέρονταν ονομαστικά) οι οποίοι είχαν επαφές με την «τουρκική» μειονότητα στη Βουλγαρία κι΄ ότι «αυτές εντάσσονταν στο πλαίσιο σχεδίου προσέγγισης των «τούρκων» της βουλγαρικής Ροδόπης με την μουσουλμανική μειονότητα στην Ελληνική Θράκη».ενώ γινόταν αναφορά σε σχέδιο δημιουργίας προϋποθέσεων ενοποίησης του χώρου της Ελληνικής και Βουλγαρικής Θράκης.

Ελλείψει χώρου δεν μπορούμε να πούμε περισσότερα, άλλωστε έχω παρουσιάσει πληθώρα στοιχείων σε βιβλία μου και στο παρελθόν αλλά και πρόσφατα.Δυστυχώς κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, η τουρκοποίηση των πομάκων προχώρησε περισσότερο(το τραγικό είναι ότι όσοι από τους Πομάκους, αθίγγανους κλπ. εκδηλώνονται με Ελληνική συνείδηση περιθωριοποιούνται από τους μηχανισμούς του Τουρκικού προξενείου αλλά κι΄ από Ελληνικά πολιτικά κόμματα που (κοντόφθαλμα ενεργώντας) αποβλέπουν πρωτίστως σε άμεσα εκλογικά οφέλη επιδιώκοντας προσέλκυση ψηφοφόρων από την πλειοψηφία που ελέγχεται από την ΄Αγκυρα, ενώ οι σχεδιασμοί της ΄Αγκυρας έγιναν πιο ορατοί ενώ όπως λένε οι Σαρακατσάνοι: «άμα βλέπεις το λύκο μην τηράς τον ντορό του». Οι Ελληνικές κυβερνήσεις διαχρονικά έκαναν κάποιες σωστές κινήσεις ( π.χ. ίδρυση Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κλπ.) αλλά και πολλά-πολλά εγκληματικά λάθη που δεν έχει νόημα να τα απαριθμήσουμε.Τα περιθώρια στενεύουν αλλά ακόμη μπορούν και πρέπει να γίνουν διορθωτικές κινήσεις που όμως θα αποδώσουν μακροπρόθεσμα.

Τελειώνοντας επισημαίνω για πολλαπλή φορά ότι η Ελλάδα μετά το 1990 είχε το στρατηγικό πλεονέκτημα στα Βαλκάνια σε κάθε τομέα και μπορούσε να είναι ο σημαιοφόρος της Δημοκρατίας και Ελευθερίας και της Ευρωπαϊκής προοπτικής των, αναβαθμίζοντας σε πρωταγωνιστικό τον δικό της ρόλο. Δυστυχώς ο πολιτικός μας κόσμος όχι μόνο δεν αξιοποίησε την ιστορική ευκαιρία, αλλά οδήγησε την Ελλάδα στην οικονομική και πολιτική χρεωκοπία, περιθωριοποιώντας την ακόμα και στα Βαλκάνια

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-συγγραφέας, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Γιατί το μέλλον έρχεται από το παρελθόν

Αφορμή για το σημερινό σημείωμα ήταν μια συγκινητική-τιμητική επιστολή που έλαβα πριν μήνες(και την ξαναδιάβασα τακτοποιώντας το αρχείο μου) από τον εκλεκτό δημοσιογράφο-συγγραφέα και πρώην πρόεδρο της Ε.Μ.Σ Νίκο Μέρτζο με αφορμή την έκδοση του βιβλίου μου με τίτλο «Με το βλέμμα στο μέλλον» (εκδ. ΙΑΝΟS 2014) στην οποία μεταξύ άλλων μου έγραφε: «επιβεβαιώνεις επιγραμματικά ότι το μέλλον έρχεται από το παρελθόν». Με αφορμή αυτό θυμήθηκα πως ένας από τους σπάνιους οραματιστές πολιτικούς της Ελλάδας, ο Αντώνης Τρίτσης, απαντώντας σε κατηγορίες επικριτών του ότι ήταν «εθνικιστής» δήλωνε πριν 30 σχεδόν χρόνια: «Διαμόρφωσα την διεθνιστική συνείδησή μου αγωνιζόμενος με τους συντρόφους της Βολιβίας και βομβαρδιζόμενος με τους Παλαιστίνιους αντάρτες. Είμαι πολίτης της οικουμένης όπως ήταν από την εποχή του προγόνου μου, του Οδυσσέα, ο Έλληνας. Φαίνεται όμως πως στη σημερινή συγκυρία η επανάσταση περνάει μέσα από τη συντήρηση. Έννοιες και αξίες όπως της πατρίδας, του Έθνους, της ελληνικής ταυτότητας, του πραγματικά λαϊκού, κινδυνεύουν να χαθούν. Πρέπει να διατηρηθούν και να ζωντανέψουν…» (βλ. Ν.Σούλιου «το τελευταίο αγώνισμα του δεκάθλου-εκδ.Σίσσυφος,σελ.200).

Η σημερινή πολυεπίπεδη κρίση που βιώνει η χώρα δείχνει καθαρά ότι ο Ελληνισμός χρειάζεται μια αναγέννηση που μπορεί να έλθει μόνο αν θυμηθούμε και ζήσουμε με τις διαχρονικές ελληνικές αξίες. Πρέπει να αναζητήσουμε το πλαίσιο αρχών με βάση το οποίο ο Ελληνισμός σε δύσκολες στιγμές διαμόρφωνε θεσμούς που εξασφάλιζαν επιβίωση και δημιουργούσαν προοπτική. Πρέπει να θυμηθούμε τις ρίζες μας, και να βιώσουμε τις διαχρονικές αξίες του Ελληνισμού. Μόνο έτσι θα ξεθαμπώσει ο ορίζοντας, θα δούμε μπροστά και θα μπορέσουμε να εμπνευσθούμε και να υπηρετήσουμε το όραμα μιας νέας Ελλάδας που πρέπει να προσφέρει στην ταλανιζόμενη Ευρώπη τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα του πολιτισμού της ως τρόπου ζωής και σκέψης. Υπενθυμίζω ότι την περίοδο της μεταπολίτευσης πέρασαν εκατοντάδες υπουργοί. Ελάχιστοι διασώζονται στην λαϊκή μνήμη: Ο Σ. Μπένος για την ίδρυση των ΚΕΠ, ο Α. Πεπονής για την θέσπιση του νόμου προσλήψεων στο δημόσιο μέσω ΑΣΕΠ, ο Γ. Γεννηματάς για την ίδρυση του ΕΣΥ και ελάχιστοι άλλοι. Το πρόβλημα της χώρας ήταν ότι υπήρξαν ελάχιστοι οραματιστές πολιτικοί που αγωνίζονταν να πάνε τον ορίζοντα λίγο μπροστά, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία ήθελε και αρκούνταν στην απλή διαχείριση της εξουσίας, κολακεύοντας τις αδυναμίες των πολιτών. Το πολιτικό σύστημα με νύχια και με δόντια αναζητούσε μετριότητες με ελαστική συνείδηση, πρόσωπα που απλά διαιώνιζαν την διαπλοκή και παρακμή ενώ οδηγούσε σε περιθωριοποίηση τους ελάχιστους οραματιστές, με ευθύνη βέβαια και των πολιτών οι οποίοι «καθοδηγούμενοι ως αμνοί» με την ψήφο τους τιμωρούσαν τους λίγους οραματιστές που είχαν το θάρρος για ρήξεις και τομές , κι έτσι ενδεικτικά αναφέρω ότι δεν εξελέγη στο κοινοβούλιο ο Α. Πεπονής μετά την ψήφιση του νόμου για προσλήψεις στο δημόσιο μόνο μέσω ΑΣΕΠ. Αν μελετήσει κάποιος την ιστορία της χώρας θα δει ότι οι θεσμοί της σύγχρονης Ελλάδας ουσιαστικά δημιουργήθηκαν μέσα σε μια διετία, την διετία 1910-1912 που υπήρξε ένας οραματιστής πρωθυπουργός, ο Ελ. Βενιζέλος, που εξόπλισε τότε τη χώρα με σύγχρονους δημοκρατικούς θεσμούς. Αυτή η αναγέννηση του Ελληνισμού εκείνη την εποχή ήταν το εφαλτήριο για τις νίκες των βαλκανικών πολέμων που οδήγησαν στον διπλασιασμό της Ελλάδας. Από εκεί και μετά (με λίγες εξαιρέσεις) είχαμε πολιτικούς που δεν είχαν όραμα αλλά ούτε και θάρρος για ρήξεις και τομές και για τις πραγματικές μεταρρυθμίσεις που είχε ανάγκη η χώρα.

Γι’ αυτό σήμερα πρέπει να ξαναθυμηθούμε το παρελθόν για να χρησιμοποιήσουμε ως εφαλτήριο για το μέλλον τις διαχρονικές αξίες του Ελληνισμού: την ολιγάρκεια, την εργατικότητα, την αξιοκρατία, την πίστη στο θεσμό της οικογένειας, στο Έθνος και τη δημοκρατία, την αίσθηση δικαιοσύνης σε όλα τα επίπεδα. Αυτές οι αρχές, αν βιωθούν, ως ζωογόνος άνεμος θα διαλύσουν την ομίχλη της διαφθοράς και την μετριοκρατία της μεταπολίτευσης και στην ζωή της χώρας θα πνεύσει άνεμος δημιουργίας. Αν μπολιαστούν οι νέοι μας με αυτές τις αρχές θα καταλάβουν αυτό που έλεγε ο Α. Τρίτσης: « η εθνική ανεξαρτησία δεν είναι ένα απλό τέλεξ προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Είναι να μπορεί η χώρα να στέκεται στα πόδια της σε όλους τους τομείς».

*Ο κ. Γαρούφας είναι δικηγόρος και πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Karfitsa

Η οικονομική κρίση και ο πολιτισμός

Αναμφίβολα για την Ελλάδα το ισχυρό χαρτί, η βαριά βιομηχανία της, είναι (η μάλλον θα μπορούσε να είναι) ο πολιτισμός, η ιστορία της, τα μνημεία, οι φυσικές ομορφιές και το κλίμα της. ΄Όλα αυτά αποτελούν ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας που σε συνδυασμό με άλλα (εμπορική ναυτιλία, ορυκτός πλούτος κλπ.) αν αξιοποιηθούν με πρόγραμμα μπορούν να δημιουργήσουν προϋποθέσεις μιας άλλης ανάπτυξης για τη χώρα. Επιγραμματικά θα έλεγα ότι δεν έχουν αξιοποιηθεί στο βαθμό που πρέπει και στο πλαίσιο της εισήγησής μου θα γίνουν-ελλείψει χρόνου- κάποιες ενδεικτικές και αναγκαστικά ελλειπτικές παρατηρήσεις και προτάσεις ως ερέθισμα για διάλογο και περαιτέρω συζήτηση ενώ αβίαστα θα έλεγα ότι διαχρονικά από τους ασκούντες εξουσία μπορεί να υπήρχε η καλή θέληση, αλλά επειδή λείπει το όραμα και η στρατηγική δεν υπήρξαν τα αποτελέσματα που έπρεπε.

Χωρίς αμφιβολία επίσης θα έλεγα ότι στο Νεοελληνικό κράτος και ο πολιτισμός ήταν «κρατικοδίαιτος» με την έννοια ότι οι πολιτιστικές εκδηλώσεις στηρίζονταν σε κρατικές επιχορηγήσεις που αρκετές φορές δίνονταν με άλλα κριτήρια «εκλογικά» χωρίς καμιά αξιολόγηση των επιχορηγούμενων φορέων κι΄ έτσι είχαμε επιχορηγήσεις σε πάμπολλους πολιτιστικούς συλλόγους χωρίς ευρύτερο σχεδιασμό και με αξιολόγηση δράσεων.

Βεβαίως διευκρινίζω ότι το κράτος πρέπει να στηρίζει τον πολιτισμό και να προσπαθεί για την ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα πολιτισμού γιατί ο πολιτιστικά ευαισθητοποιημένος πολίτης είναι ενεργός πολίτης, στοιχείο απαραίτητο για την ομαλή λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Με αυτό το δεδομένο φυσικό είναι να υπάρχουν φορείς που θα στηρίζονται κυρίως από το κράτος για τη ν λειτουργία τους, όπως π.χ. το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, η Λυρική Σκηνή, τα ΔΗΠΕΘΕ κλπ. για να μπορούν να ανεβάζουν παραγωγές υψηλού επιπέδου που θα επηρεάζουν το πολιτιστικό γίγνεσθαι η να έχουν Πειραματικές σκηνές. Για να γίνω κατανοητός ενδεικτικά και μόνο αναφέρω ότι συνήθως οι ιδιωτικοί θεατρικοί θίασοι αναζητούν και ανεβάζουν θεατρικά έργα στα οποία τα πρόσωπα είναι λίγα, για λόγους οικονομίας, αλλά ένα κρατικό θέατρο που επιχορηγείται μπορεί να ανεβάζει και έργα με 30-40 πρόσωπα επί σκηνής, να έχει πειραματική σκηνή, να λειτουργεί με δυο λόγια και αντιεμπορικά όπου χρειάζεται αρκεί να υπηρετείται η τέχνη. Πρέπει να κατασκευάζονται και να λειτουργούν αρχαιολογικά μουσεία, αλλά και λαογραφικά Μουσεία η Μουσεία σύγχρονης τέχνης τα οποία μόνο με κρατική επιχορήγηση μπορούν να υπάρξουν αλλά θα μπορούσαν τα ίδια με κατάλληλες δράσεις να έχουν και δικά τους έσοδα αξιοποιώντας τους χώρους τους, με ειδικές εκδόσεις κλπ. Ενδεικτικά θα αναφέρω ότι το ΚΘΒΕ για την περίοδο που ήμουν πρόεδρός του μέσα σε 3 χρόνια με εφαρμογή κατάλληλου προγράμματος είχε αυξήσει σημαντικά τα έσοδα του από ενοικιάσεις χώρων του μόνο και μόνο γιατί είχε ενημερώσει τους ενδιαφερόμενους για την δυνατότητα αυτή και την τιμολογιακή πολιτική του.

Το επίσημο κράτος η φορείς της Τ.Α οφείλουν να στηρίζουν και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις που προβάλλουν θέματα τοπικής ιστορίας και τέχνης αλλά η λειτουργία και οι δράσεις όλων αυτών πρέπει να εντάσσονται σε ένα γενικότερο πλαίσιο και σχεδιασμό. Για όλα αυτά θα μπορούσε να συμβάλλει σημαντικά ο ιδιωτικός τομέας με την έννοια της χορηγίας αλλά δυστυχώς συνείδηση χορηγίας δεν υπήρχε στη χώρα μας ακόμα και στην προ της οικονομικής κρίσης περίοδο, κι΄ έτσι σπανίως είχαμε ιδιώτες που θα μπορούσαν να αναλάβουν ως χορηγοί μια μεγάλη πολιτιστική εκδήλωση, την έκδοση ενός βιβλίου κλπ. γι΄ αυτό κι αναζητούνταν πάντα η επιχορήγηση κρατικών φορέων και το αναφέρω αυτό μετά λόγου γνώσεως γιατί έχοντας διατελέσει πρόεδρος του Δ.Σ του ΚΘΒΕ την περίοδο 2007-2010 θυμάμαι ότι σε προϋπολογισμό 9-10 εκατομμυρίων ΕΥΡΩ το ποσό που καλύπτονταν από χορηγούς ήταν πολύ μικρό και ίδια ήταν η κατάσταση και στο Μέγαρο Μουσικής στην Θεσσαλονίκη.

Με την οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα όλα άλλαξαν. Το επίσημο κράτος έχει περιορίσει κατά πολύ τις επιχορηγήσεις και ελλείψει πόρων στηρίζει κυρίως δράσεις φορέων που λειτουργούν ως ΝΠΙΔ αλλά με μοναδικό μέτοχο το κράτος, ενώ οι πολιτιστικοί σύλλογοι η άλλοι φορείς, όπως τοπικά μουσεία, που ανήκουν σε συλλογικούς φορείς και στήριζαν την λειτουργία τους σε τακτική επιχορήγηση, κυριολεκτικά φυτοζωούν γιατί και η Τ.Α λίγα μπορεί να προσφέρει.

Βεβαίως η οικονομική κρίση οδηγεί τους ανθρώπους σε αδιέξοδα και οδηγεί στα πρόθυρα κατάθλιψης εκατομμύρια ανθρώπους που αναζητούν καταφύγιο στον πολιτισμό, συμμετοχή σε πολιτιστικές δράσεις, σε δράσεις αλληλεγγύης και επαφής με συνανθρώπους. Το φαινόμενο ερμηνεύεται ψυχολογικά και παρατηρήθηκε και την περίοδο της Γερμανικής κατοχής όπου τα θέατρα ήταν γεμάτα, εκδίδονταν καινούργια βιβλία και διαμορφώνονταν θεσμοί αλληλεγγύης. Έτσι και τώρα υπάρχουν πάρα πολλοί-περισσότεροι από πριν- άνθρωποι που αναζητούν τις ρίζες τους, δημιουργούνται πολλά ερασιτεχνικά θεατρικά σχήματα και οι νέοι μέσω φορέων αναζητούν τρόπους προσφοράς στην κοινωνία, επαφής με συνανθρώπους, αναζητώντας κάποιο καταφύγιο.

Είναι η εποχή που θα μπορούσε να γιγαντωθεί ο εθελοντισμός με την έννοια αξιοποίησης της τάσης των ανθρώπων για κοινωνικοποίηση και προσφορά σε πολιτιστικές δράσεις και δράσεις αλληλεγγύης που γίνονται κι από διάθεση προσφοράς αλλά κι΄ από ανάγκη μέσω αυτών των δράσεων να μοιραστούν τα προβλήματα και να αντλήσουν δυνάμεις για αντιμετώπιση αντιξοοτήτων της ζωής. Επομένως οι πολιτιστικοί φορείς που είναι τοπικοί η άλλης μορφής έχουν ευρύ πεδίο γιατί μπορεί μεν να μην έχουν την δυνατότητα οικονομικής επιχορήγησης από το επίσημο κράτος αλλά μπορούν να αξιοποιήσουν την θέληση προσφοράς των μελών τους η του κοινωνικού συνόλου για δράσεις με περιεχόμενο και προσφοράς. Μπορούν δηλαδή να αξιοποιήσουν τα νέα δεδομένα αναπροσαρμόζοντας τους στόχους και την μεθοδολογία δράσης.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι το επίσημο κράτος πρέπει να αδιαφορεί. Πρέπει καθιερώνοντας την αξιολόγηση φορέων με καθαρά κριτήρια ποιότητας κι΄ αποτελέσματος στο κοινωνικό σύνολο να συνεχίσει η να αρχίσει να χρηματοδοτεί δράσεις που ανεβάζουν το πολιτιστικό επίπεδο,που έχουν ευρύτερη απήχηση και θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν και για ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος στη χώρα έχοντας συγκροτημένο πρόγραμμα στόχευσης. Ενδεικτικά αναφέρω ότι θα μπορούσε π.χ. να ζητήσει από τα κρατικά θέατρα να κάνουν προγραμματισμό παραστάσεων αρχαίου δράματος για το καλοκαίρι για 2 χρόνια ώστε να γίνεται ενημέρωση και προβολή στο εξωτερικό και ο επισκέπτης που θα έλθει την επόμενη χρονιά να ξέρει ότι αν βρεθεί στην Επίδαυρο η στην Αμφίπολη η στους Φιλίππους σε συγκεκριμένες ημερομηνίες μπορεί να δει μοναδικές παραστάσεις αρχαίου δράματος. Με τον ίδιο τρόπο σε τοπικό επίπεδο πρέπει να λειτουργεί και η τοπική αυτοδιοίκηση, με αξιολόγηση των πολιτιστικών φορέων που εδρεύουν στην περιοχή κάθε Δήμου, με προγραμματισμό δράσεων και συγκεκριμένη στόχευση αλλά και αξιοποίηση αυτών με στόχο και αύξηση του τουρισμού στη συγκεκριμένη περιοχή.

Ο τρίτος τομέας που δεν αξιοποιήθηκε επαρκώς είναι η συνεργασία πολιτιστικών φορέων με άλλους επιστημονικούς φορείς και με φορείς της Τ.Α. Μπορεί π.χ. ένα ΔΗΠΕΘΕ να μην μπορεί να αναλάβει το βάρος μιας παράστασης για περιοδεία το καλοκαίρι, αλλά δυο η τρία ΔΗΠΕΘΕ μαζί μπορούν να το αναλάβουν, ενώ θα μπορούσε να υπάρχει μια συνεργασία και στήριξη των ΔΗΠΕΘΕ Βορείου Ελλάδος από το ΚΘΒΕ και των ΔΗΠΕΘΕ νότιας Ελλάδας από το Εθνικό Θέατρο. Με την συνεργασία μπορούν να γίνουν θαύματα. Ενδεικτικά επίσης αναφέρω κάτι που το είχε αποφασίσει το 2009 το ΚΘΒΕ με εισήγησή μου αλλά δεν πρόλαβε να υλοποιηθεί γιατί αναγγέλθηκε η κατάργηση των Καποδιστριακών Δήμων και δημιουργία μεγαλυτέρων (Καλλικρατικών) και περιμένοντας τους νέους Δήμους δεν προλαβαίναμε. Στην απόφασή μας αναφέραμε ότι με πρωτοβουλία και επιστημονική εποπτεία του ΚΘΒΕ θα καλούνταν όλοι οι Δήμοι των περιοχών που διέρχεται η Εγνατία Οδός να συστήσουν μια αστική εταιρία με συμμετοχή και επιστημονική εποπτεία του ΚΘΒΕ και να καθιερωθεί η «Εγνατία του Πολιτισμού».Δηλαδή να γίνονται τους θερινούς μήνες παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας στα αρχαία θέατρα η αρχαιολογικούς χώρους κοντά στην Εγνατία Οδό και πολυθεματικές εκδηλώσεις με συνέδρια κλπ. σε πόλεις νομών που διασχίζει η Εγνατία από Ηγουμενίτσα μέχρι Αλεξανδρούπολη. Το κόστος θα είναι ελάχιστο για κάθε φορέα, το αποτέλεσμα θα είναι εντυπωσιακό κι΄ αν υπάρχει και προβολή στο εξωτερικό θα υπάρχει και οικονομικό όφελος με αύξηση τουριστικού ρεύματος σε εθνικό αλλά και σε τοπικό επίπεδο.

Σε ότι αφορά τον Νομό Σερρών θα έλεγα ότι υπάρχει πλούσια παράδοση δράσης των πολιτιστικών φορέων αλλά νομίζω ότι θα υπήρχε καλύτερο αποτέλεσμα με αξιοποίηση κάποιων μοναδικών δεδομένων. Κατ΄ αρχήν η περιοχή πρέπει να έχει δυό άξονες, δυό μεγάλα πολιτιστικά κέντρα, την πόλη των Σερρών με την πλούσια πνευματική παράδοση αλλά και την αρχαία Αμφίπολη. Θα πρέπει να αξιοποιηθεί η αρχαία Αμφίπολη που με την αποκάλυψη του ταφικού μνημείου στον τύμβο «Καστά «απέκτησε παγκόσμια δημοσιότητα κι΄ αναγνωρισιμότητα και θα μπορούσε να λειτουργεί ως πνευματικό κέντρο διεθνούς επιπέδου. ΄Ηδη από το 2012 είχε γίνει συζήτηση με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας όπως στο πλαίσιο προγραμματικής συμφωνίας Δήμου Αμφίπολης και ΠΑΜΑΚ να γίνονται τους θερινούς μήνες στην Αμφίπολη, (όπου έζησε και έλαβε μέρος σε ιστορικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην περιοχή αυτή ο ιστορικός Θουκυδίδης που μάλλον λόγω Αμφίπολης έγινε ιστορικός με την έννοια ότι δεν μπόρεσε το 424 π.χ. να την προστατεύσει από τους Σπαρτιάτες κι έτσι εξορίσθηκε επί 20 χρόνια στη Σκαπτή ΄Υλη όπου του δόθηκε ο χρόνος να γράψει την ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου),, μαθήματα Διεθνούς Δικαίου σε φοιτητές του τμήματος Διεθνών Σπουδών του ΠΑΜΑΚ και παράλληλα κάθε 2 χρόνια να γίνονται επιστημονικές εκδηλώσεις με συμμετοχή διεθνολόγων από όλο τον κόσμο με ανάλυση των μηνυμάτων της ιστορίας και θεωρίας του Θουκυδίδη που πρώτος είδε και ανέλυσε την ρεαλιστική θεώρηση προσώπων και γεγονότων με στόχευση η Αμφίπολη να γίνει κέντρο υπερεθνικής ακτινοβολίας στον συγκεκριμένο τομέα. Γι΄ αυτό με χαρά πληροφορηθήκαμε ότι έγινε το πρώτο βήμα με συμφωνία υπογραφής προγραμματικής σύμβασης αλλά μένουν πολλά ακόμη να γίνουν με στόχευση πάντα να λειτουργεί στην Αμφίπολη τμήμα του ΠΑΜΑΚ.

Θα πρέπει να αναβαθμιστεί ο θεσμός του «Φεστιβάλ Αμφίπολης» με διοργάνωση και άλλων πολυθεματικών εκδηλώσεων αλλά και προβολής της ιστορίας της περιοχής και της φυσικής ομορφιάς. Δεν είναι του παρόντος να αναφέρουμε λεπτομέρειες αλλά είναι κάτι που πρέπει να συζητηθεί από τους φορείς του νομού και να υπάρχει ολοκληρωμένη πρόταση προς την πολιτεία αλλά και την Ε.Ε. και να ενταχθεί σε κάποιο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα η ανάπτυξη της περιοχής. Είναι θετικό το ότι με πρόταση του Δήμου Αμφίπολης το κλειστό από χρόνια Δημοτικό Σχολείο Αμφίπολης θα λειτουργεί με πρόγραμμα της Ε.Ε ως κέντρο πληροφόρησης αλλά αναντίρρητα η περιοχή χρειάζεται και ένα συνεδριακό κέντρο.

Κλείνοντας, συμπερασματικά θα έλεγα ότι η οικονομική κρίση αποτελεί πρόβλημα αλλά ταυτόχρονα και πρόκληση για τους πολιτιστικούς φορείς γιατί λόγω της κρίσης οι άνθρωποι αναζητούν καταφύγιο ψυχικής ανάτασης στον πολιτισμό και έχουν ανάγκη κοινωνικοποίησης και προσφοράς μέσω πολιτιστικών φορέων. Αποτελεί επίσης μια ευκαιρία συνεργασίας των πολιτιστικών φορέων που επειδή πλέον δεν θα στηρίζονται σε κρατική συνδρομή θα ανακαλύψουν νέες δυνατότητες με συνεργασίες μεταξύ τους, με αξιοποίηση τοπικού δυναμικού,με εκδηλώσεις αλληλεγγύης και κυρίως με αξιοποίηση του εθελοντισμού. Θα δουν ότι πολλά μπορούν να πετύχουν αρκεί να αναπροσαρμόσουν τις δράσεις και στοχεύσεις αρκεί πλέον να αξιοποιήσουν τον εθελοντισμό προσφέροντας μέγιστη υπηρεσία στη χώρα γιατί θα έχουν συμβάλλει στην πολιτιστική ευαισθητοποίηση των πολιτών και γιατί οι πολιτιστικά ευαισθητοποιημένοι πολίτες θα λειτουργούν κατά τεκμήριο ως ενεργοί πολίτες.

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-συγγραφέας, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης(2005-2008) και του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (2007-2010). ΄Εχουν εκδοθεί έξι (6) βιβλία του. Το κείμενο αποτελεί εισήγηση στο Β΄ συνέδριο της Ομοσπονδίας Σερραϊκών συλλόγων Θεσσαλονίκης που έγινε στις 19-3-2016 στη Θεσσαλονίκη.

Δημοκρατία

Μια άγνωστη προσπάθεια σωτηρίας Εβραίων της Θεσσαλονίκης

Παραμερίζοντας την κοχλάζουσα πολιτική επικαιρότητα υπενθυμίζω ότι συμπληρώθηκαν ήδη 73 χρόνια από τις 15-3-1943 που αναχώρησε ο πρώτος συρμός από Θεσσαλονίκη μεταφέροντας Εβραίους στο στρατόπεδο ΄Αουσβιτς-Μπίρκεναου ..για να ακολουθήσουν κι΄ άλλα δρομολόγια μεταφέροντας τους δεκάδες χιλιάδες Εβραίους της Θεσσαλονίκης στα κρεματόρια της Γερμανίας.

Με την εξόντωση των Εβραίων η Θεσσαλονίκη έχασε ένα κομμάτι της ιστορίας της ενώ λίγα πράγματα θυμίζουν στην σημερινή Θεσσαλονίκη ότι κάποτε ζούσαν εδώ δεκάδες χιλιάδες Εβραίοι και ίσως γι΄ αυτό κάποιοι ξένοι συγγραφείς (μεταξύ αυτών και ο Μαζάουερ) υπερβάλλοντας ισχυρίζονται ότι δήθεν οι φορείς της πόλης αδιαφόρησαν για την εξόντωση των Εβραίων..φιλοτεχνώντας μια άδικη εικόνα για κάποιους τουλάχιστον από τους φορείς της Θεσσαλονίκης και ειδικά για τον νομικό κόσμο της Θεσσαλονίκης..

Γι΄ αυτό σήμερα θέλω να υπενθυμίσω ένα άγνωστο στο ευρύ κοινό γεγονός που έγινε τον Μάρτη του 1943 και δείχνει ότι ο νομικός κόσμος της Θεσσαλονίκης τουλάχιστον προσπάθησε να σώσει τους Εβραίους της πόλης. Δεν αναφέρομαι μόνο στο γεγονός ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης επεξεργάστηκε και υπέβαλλε στον κατοχικό πρωθυπουργό και τον Γενικό Διοικητή Μακεδονίας Σιμωνίδη πρόταση(που απέρριψαν οι Γερμανοί) για μεταφορά των Εβραίων της Θεσσαλονίκης σε νησί και διαβίωσή τους εκεί μέχρι τη λήξη του πολέμου όπου θα τρέφονταν με τις περιουσίες τους. Αναφέρομαι στην μεθοδευμένη προσπάθεια σωτηρίας των παιδιών των Εβραίων με υιοθεσίες από οικογένειες Χριστιανών. Ο τότε Πρόεδρος Πρωτοδικών και προϊστάμενος του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης ΄Αγγελος Κουτσουμάρης έδωσε εντολή και συνεδρίαζε το Πρωτοδικείο πρωϊ και απόγευμα κάθε μέρα και σε 15 μέρες έγιναν περίπου 400 υιοθεσίες παιδιών Εβραίων… Οι δικηγόροι που παρίσταντο σύμφωνα με τον Τζών Θωμά( βλ. «συμβολή στην ιστορία του ΔΣΘ»-εκδ.ΔΣΘ, Θεσ/νίκη 2001) κατέβαλλαν και τα έξοδα εξ΄ ιδίων…Δυστυχώς πληροφορήθηκαν το γεγονός οι Γερμανοί και ζήτησαν από το Πρωτοδικείο στοιχεία δικαστών, δικηγόρων, υπαλλήλων κλπ. που συνέπραξαν στις απαγορευμένες υιοθεσίες… Τότε ο Α. Κουτσουμάρης παρουσιάστηκε μόνος του στον Μάξ Μέρτεν (Γερμανό Διοικητή) και δήλωσε ότι αυτός αναλαμβάνει την ευθύνη για όλα και να μην ενοχλήσουν κανένα άλλο..Οι Γερμανοί θαύμασαν το θάρρος του, τον άφησαν ελεύθερο αλλά ακύρωσαν τις υιοθεσίες και δεν σώθηκαν τα παιδιά..

Όταν είχε εκδοθεί το βιβλίο του Μαζάουερ που μιλούσε για αδιαφορία του νομικού κόσμου για την τύχη των Εβραίων της Θεσσαλονίκης ήμουν πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και είχα ενημερώσει εκπροσώπους της Ισραηλιτικής κοινότητας για αυτή την προσπάθεια και είχα γράψει σχετικά στην εφημερίδα ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ της Θεσσαλονίκης(βλ.άρθρα μου στον ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟ 26-1-2011 και 10-10-2012) ..Μετά από χρόνια επικοινώνησε μαζί μου ο Λ.Σαλτιέλ (υπ.διδάκτωρ του ΠΑΜΑΚ) που μου ανακοίνωσε ότι από έρευνα του κι΄ από δημοσιεύματα του κατοχικού τύπου (βλ. «Νέα Ευρώπη» με ημερομηνία 30-3-1943 και 31-3-1943) επιβεβαιώνονται τα στοιχεία και μάλιστα δημοσίευσε σχετικό άρθρο σε ιστορικό περιοδικό.. Ο ανεψιός του δικαστή αυτού, Κ. Κουτσουμάρης από Αθήνα, μου ανέφερε ότι ο θείος του μιλούσε σπανίως για την προσπάθειά του αυτή να διασώσει τα παιδιά των Εβραίων γιατί θεωρούσε απλά ότι έκανε το καθήκον του…Είχα ζητήσει με επιστολή μου από την Ισραηλιτική κοινότητα να τιμήσει τον ηρωϊκό αυτό δικαστή για την προσπάθειά του και με χαρά μου είδα ότι η Ισραηλιτική κοινότητα Θεσσαλονίκης κάλεσε τον Πρόεδρο του τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης κ.Ν.Βόκα να είναι ομιλητής στο ετήσιο μνημόσυνο για τα θύματα του ολοκαυτώματος(Γιόμ Ασοά) που θα γίνει στη συναγωγή Μοναστηριωτών την Κυριακή 8 Μαϊου 2016 για να δοθεί η δυνατότητα να παρουσιαστούν τα γεγονότα που συνέβησαν το 1943 και να γίνει αναφορά στην προσπάθεια διάσωσης των παιδιών από τον ηρωϊκό αυτό δικαστή…

Κλείνοντας θέλω να επισημάνω ότι η Θεσσαλονίκη με ευθύνη των εκπροσώπων της δείχνει να αγνοεί σε σημαντικό βαθμό την ίδια την ιστορία της επιτρέποντας σε κάποιους να την υποβαθμίζουν και να την διασύρουν ως ξενοφοβική και υπερσυντηρητική..…Αυτή η πόλη εξέφραζε πάντα τον οικουμενικό Ελληνισμό και τους ανοιχτούς ορίζοντες αυτού και ο ανθρωπισμός δεν έλειψε ποτέ(με εξαιρέσεις βέβαια) από αυτή την πόλη και στις πιο δύσκολες περιόδους.. Γι΄ αυτό αυτή η ηρωϊκή προσπάθεια πρέπει να αναδειχθεί και τιμηθεί κι΄ από τον Δήμο Θεσσαλονίκης αλλά κι΄ από τις δικαστικές ενώσεις που μάλλον αγνοούν τον ηρωϊσμό ενός δικαστή που με κίνδυνο της ζωής του σταθμίζοντας τα έννομα αγαθά θεώρησε την ανθρώπινη ζωή υπέρτατο αγαθό και έμπρακτα προσπάθησε να σώσει τα παιδιά των Εβραίων της Θεσσαλονίκης…

Ο Δημήτρης Γαρούφας Δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Για την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης

Έγινε πριν μερικές μέρες συζήτηση στη Βουλή για την Δικαιοσύνη με κατηγορίες εκατέρωθεν ότι γίνονταν και γίνονται παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη κι ότι με κυβερνητικές παρεμβάσεις ναρκοθετείται η ανεξαρτησία της. Το έργο αυτό το έχουμε ξαναδεί γιατί έχει παιχθεί πολλές φορές. Με το Σύνταγμα του 1975 στο άρθρο 90 προβλέπεται ότι η ηγεσία της Δικαιοσύνης ορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο, δηλαδή από την εκάστοτε κυβέρνηση, την εκτελεστική εξουσία. Αυτό θεωρήθηκε ότι δημιουργεί ομφάλιο λώρο μεταξύ εκτελεστικής εξουσίας και δικαστικής κι ότι η εκάστοτε κυβέρνηση επιλέγοντας την ηγεσία της Δικαιοσύνης επεμβαίνει και ασκεί έλεγχο καταργώντας την διάκριση των εξουσιών. Το ΠΑΣΟΚ ως αντιπολίτευση από το 1974 κατηγορούσε συστηματικά την τότε κυβέρνηση της Ν.Δ ότι παραβίαζε την επετηρίδα κι έκανε κομματικές επιλογές στην ηγεσία της Δικαιοσύνης…

Όταν το ΠΑΣΟΚ έγινε κυβέρνηση το 1981 ξέχασε όσα έλεγε και συνέχισε την ίδια τακτική κι αυτό συνεχίστηκε σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευση από όλα τα κόμματα που άσκησαν η συνάσκησαν εξουσία. Οι δικηγόροι,και γενικότερα ο νομικός κόσμος, βλέποντας τις εκατέρωθεν υποκριτικές κατηγορίες που μείωναν το κύρος της Δικαιοσύνης σταθερά επί 40 χρόνια ζητούν αλλαγή του τρόπου επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης ζητώντας αυτή να εκλέγεται από ειδικό εκλεκτορικό σώμα αποτελούμενο από την Ολομέλεια του οικείου δικαστηρίου ,τρεις εκπροσώπους των τριών μεγαλυτέρων δικηγορικών συλλόγων και τρεις εκπροσώπους των τριών Νομικών Σχολών της χώρας. Στην διαδικασία της τελευταίας Συνταγματικής αναθεώρησης που ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2008, ως πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ως εκ τούτου μέλος του Προεδρείου της ολομέλειας προέδρων δικηγορικών συλλόγων) συμμετείχα στις συζητήσεις που είχαμε με τους ηγέτες των κομμάτων ζητώντας αναθεώρηση του άρθρου 90 του Συντάγματος και πρόβλεψη εκλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από ειδικό εκλεκτορικό σώμα. Επισημάναμε ότι το υφιστάμενο σύστημα έχει κατηγορηθεί από όλα τα κόμματα(όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση…) ότι επιτρέπει επέμβαση και έλεγχο της δικαστικής εξουσίας από την εκτελεστική κι ότι για να διαφυλαχθεί το κύρος της Δικαιοσύνης πρέπει να αλλάξει. Τα πολιτικά μας κόμματα όμως λειτουργούν υποκριτικά κι έτσι ενώ όλα έχουν κατηγορήσει το υφιστάμενο σύστημα όταν ήρθε η ώρα να το αλλάξουν δεν το άλλαξαν… Γι’ αυτό οι εκατέρωθεν κατηγορίες σε αυτό το θέμα δεν πείθουν κανένα γιατί αν ήθελαν να μην υπάρχει ομφάλιος λώρος μεταξύ εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας μπορούσαν στις αναθεωρήσεις του Συντάγματος που έγιναν να έχουν αλλάξει το σύστημα επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης…αλλά δεν το έκαναν γιατί όλα τα κόμματα εξουσίας θέλουν να μπορούν να επιλέγουν την ηγεσία της Δικαιοσύνης..

Το πλέον ανησυχητικό όμως είναι το γεγονός ότι αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια με πρόταση της κυβέρνησης το Κοινοβούλιο μας ψήφισε τροπολογίες που συνιστούσαν ωμή επέμβαση στο έργο της δικαιοσύνης αποποινικοποιώντας αδικήματα κλπ. για να ευνοήσουν συγκεκριμένα συμφέροντα και πρόσωπα. Μέσα στον ορυμαγδό των εκατέρωθεν καταγγελιών δεν αξιολογήθηκε η βαρύτητα του γεγονότος, ότι δηλαδή το Ελληνικό κοινοβούλιο ψήφισε τροπολογίες που οδηγούσαν στην ατιμωρησία για συγκεκριμένα αδικήματα συγκεκριμένων ατόμων… Είναι κι αυτό φαινόμενο της γενικότερης απαξίωσης των θεσμών που με ευθύνη αυτών που τους υπηρετούν μειώνεται το κύρος τους στη συνείδηση του πολίτη, ενισχύονται αντανακλαστικά ακραίες πολιτικές δυνάμεις και δημιουργούνται κίνδυνοι και για την σωστή λειτουργία του πολιτεύματος.

*Ο κ. Γαρούφας είναι δικηγόρος και πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Karfitsa

Για να υπάρχει ελπίδα νέας προοπτικής

Ο Θουκυδίδης στην ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου γράφει (σε απόδοση Ε. Βενιζέλου) ότι: «οι άνθρωποι συνηθίζουν να εμπιστεύονται εις την απερίσκεπτον ελπίδα εκείνο που επιθυμούν και αποκρούουν δι΄ αυθαιρέτου συλλογισμού εκείνο που αποστέργουν…»

Η ρήση αυτή επαληθεύεται διαχρονικά από τους ΄Έλληνες πολιτικούς που συνήθως θεωρούν πραγματικότητα τις επιθυμίες τους και απορρίπτουν με αβάσιμους συλλογισμούς όσα δεν τους συμφέρουν. ΄Έτσι τα τελευταία 40 χρόνια σχεδόν όλοι απέκρυπταν την πραγματικότητα από τον Ελληνικό λαό, συναγωνίζονταν σε παροχές υποσχόμενοι «ακόμη καλύτερες μέρες» υπερχρεώνοντας τη χώρα, ελπίζοντας ότι την κρίσιμη ώρα κάποιος «από μηχανής θεός» θα την σώσει… 

Βεβαίως έχουμε ευθύνη και εμείς οι πολίτες που με την ψήφο μας επιλέγαμε για την διοίκηση της χώρας ανθρώπους που απλά μας κολάκευαν , απλούς διαχειριστές της εξουσίας που στερούνταν οράματος αλλά και δεν είχαν το θάρρος υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων που είχε ανάγκη η χώρα. Η πικρή αλήθεια είναι ότι οι πολιτικοί μας ηγέτες -με λίγες εξαιρέσεις-στηρίζονταν στις μισές αλήθειες και την μετατόπιση των προβλημάτων για το μέλλον αδιαφορώντας για την υπερχρέωση της χώρας , δέσμιοι ενός συστήματος που μαστίζονταν από το καρκίνωμα της διαφθοράς και λειτουργούσε με καθεστωτική νοοτροπία. Γι΄ αυτό φτάσαμε εδώ που φτάσαμε ξαναγυρίζοντας το ρολόι της ιστορίας πίσω στην εποχή του Τρικούπη, με τους δανειστές ( κυρίως το Δ.Ν.Τ )να ελέγχουν ουσιαστικά τη χώρα και τα σχέδια νόμου να ελέγχονται από αυτούς πριν κατατεθούν στη Βουλή…

Η χώρα μας διανύει περίοδο παρακμής με τη χώρα καταχρεωμένη, με τους θεσμούς να έχουν ατονήσει ,με τους άνεργους να πολλαπλασιάζονται και τη νέα γενιά απελπισμένη να βλέπει σκοτεινό τον ορίζοντα. Για να υπάρχει ελπίδα προοπτικής για τη χώρα θα έπρεπε ο πολιτικός κόσμος της χώρας να συμφωνήσει σε εκπόνηση και υλοποίηση αναπτυξιακού σχεδίου με αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας αλλά και αναμόρφωσης της πολιτικής ζωής με υλοποίηση ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων. Προαπαιτούμενο είναι όλοι , κυρίως ο πολιτικός κόσμος, να συνειδητοποιήσουμε ότι διανύουμε περίοδο βαθιάς κρίσης του πολιτικού συστήματος και για να ξεπερασθεί θα χρειαστούν πέρα από την οικονομική ανάκαμψη κυρίως θεσμικές μεταρρυθμίσεις που θα δημιουργούν προϋποθέσεις διαφάνειας στην πολιτική ζωή, θα κάνουν ουσιαστική τη λειτουργία των θεσμών και πιο συμμετοχική τη λειτουργία της δημοκρατίας μας.

Ενδεικτικά αναφέρω ότι ο τρόπος λειτουργίας των πολιτικών μας κομμάτων, που αποτελούν ουσιαστικά τους «πνεύμονες» του δημοκρατικού μας πολιτεύματος, αναντίρρητα είναι ξεπερασμένος και πρέπει να εκσυγχρονιστούν. Πρέπει(δεδομένου ότι επιχορηγούνται γενναία από τον κρατικό προϋπολογισμό) να θεσπιστούν κανόνες διαφάνειας στα οικονομικά τους, να παραμερίσουν την κομματική γραφειοκρατία και το μέτριο στελεχιακό δυναμικό και να ανοιχθούν στην κοινωνία αναζητώντας τους ικανότερους πολίτες ,ανθρώπους με ιδέες , οράματα και ήθος που θα μπορούν να ανανεώσουν την πολιτική ζωή και να σχεδιάσουν το αύριο της χώρας.

Επίσης θα έπρεπε ήδη να έχει αρχίσει η διαδικασία για τολμηρή συνταγματική αναθεώρηση(η σχετική διαδικασία μπορούσε ήδη να έχει αρχίσει από τον Μάιο του 2013) για να γίνει πιο συμμετοχική η δημοκρατία μας με καθιέρωση δημοψηφισμάτων υπό κάποιες προϋποθέσεις(π.χ.θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα μπορούσαν ποτέ να τεθούν σε δημοψήφισμα) , αν το ζητά συγκεκριμένος-μεγάλος αριθμός πολιτών και Βουλευτών , με εκλογή της ηγεσίας της δικαιοσύνης από ειδικό εκλεκτορικό σώμα για να τονιστεί περισσότερο η ανεξαρτησία της ,με περιορισμό της Βουλευτικής ασυλίας, με έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων, με θέσπιση κανόνων διαφάνειας στη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού ,με καθιέρωση ασυμβιβάστου της θέσης υπουργού και Βουλευτή για να αναβαθμιστεί το κοινοβούλιο(επιτυχώς εφαρμόζεται το σύστημα στην Κύπρο) κλπ.

Είναι αλήθεια ότι η πολιτική, οικονομική και πνευματική ηγεσία του τόπου ολιγώρησε πολλαπλά μέχρι σήμερα γι΄ αυτό κάνοντας αυτοκριτική οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της και συνειδητοποιώντας ότι η κρίση έχει ευρύτερες διαστάσεις να ασχοληθεί ουσιαστικά με το μέλλον της χώρας και με ευρύτερη συναίνεση να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να υπάρχει ελπίδα νέας προοπτικής για την Ελλάδα.

O Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-συγγραφέας, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

«Λυχνία επί όρους κειμένη»

Στην αρχαιότητα, στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, οι Αθηναίοι έστειλαν τον δημαγωγό Κλέωνα να επανακαταλάβει την Αμφίπολη που την υπερασπιζόταν ο Σπαρτιάτης στρατηγός Βρασίδας. Ο Βρασίδας διάλεξε 150 Σπαρτιάτες για να επιτεθεί αιφνιδιαστικά στον πολυπληθή Αθηναϊκό στρατό. Για να τους εμψυχώσει μεταξύ άλλων τους είπε όπως γράφει ο Θουκυδίδης (σε μετ. Ε. Βενιζέλου): «όσον αφορά το κατ΄ εμέ, θα αποδείξω ότι δεν είμαι καλλίτερος εις το να προτρέπω άλλους παρ΄ ότι είμαι εις το να θέτω εις εφαρμογήν ο ίδιος τας προτροπάς μου». Και μπαίνοντας μπροστά, επικεφαλής των 150 Σπαρτιατών νίκησε, πέφτοντας κι ο ίδιος στο πεδίο της μάχης.

Ανέφερα το απόσπασμα για να δείξω πόσο σε δύσκολες στιγμές μετρά το παράδειγμα του ηγέτη ο οποίος πρέπει να είναι πρώτος στους αγώνες, πρώτος στις θυσίες και κυρίως να αποδεικνύει έμπρακτα ότι υπάρχει απόλυτη ταύτιση λόγων και έργων. Τα σκέφτομαι όλα αυτά κι αναρωτιέμαι πώς να εμπνευσθεί ο Ελληνικός λαός όταν βλέπει την με ευρεία έννοια ηγεσία (πολιτική, οικονομική και πνευματική) απούσα από τις θυσίες και τους πολιτικούς να μιλούν ακόμη «ξύλινη γλώσσα» χωρίς ταύτιση λόγων και έργων. Γιατί δεν μπορείς να είσαι βουλευτής η υπουργός και να μιλάς για διαφάνεια και ίσες ευκαιρίες των νέων όταν φροντίζεις να δημιουργείς θέσεις μετακλητών για να διορίζεις συγγενικά σου πρόσωπα η πρόσωπα του «κομματικού σωλήνα».

Δεν μπορεί τα παιδιά των απλών πολιτών να υπηρετούν την στρατιωτική τους θητεία στον ΄Εβρο και το δικό σου στο κέντρο της Αθήνας η της Θεσσαλονίκης και να μιλάς για πατρίδα και αξίες. Δεν μπορεί να επιλέγεις ως συμβούλους ανθρώπους που αρνήθηκαν να υπηρετήσουν την στρατιωτική τους θητεία και να μιλάς στους άλλους νέους για αγάπη στην πατρίδα. Δεν μπορεί η κυβέρνηση να «ξεζουμίζει» τους πολίτες και να υπάρχουν υπουργοί που ξοδεύουν τεράστια ποσά για μη αναγκαίες δαπάνες ή κάποιοι πολιτικοί να προκαλούν το κοινό αίσθημα με τις πολυτελείς διακοπές τους σε ακριβά θέρετρα του εξωτερικού. Δεν μπορεί ακόμη να υπάρχουν και ανεξάρτητοι φορείς που εμφανίζονται υπέρμαχοι των αδυνάτων και της διαφάνειας αλλά οι ίδιοι σε περίοδο κρίσης με τα μέλη τους να πένονται φτάνουν να δαπανούν υπέρογκα ποσά για ανακαίνιση γραφείων και μάλιστα με απευθείας ανάθεση του έργου.

Το λυπηρό είναι ότι και τα κόμματα της αντιπολίτευσης δίνουν την εντύπωση ότι αποτελούν μέρος του προβλήματος γιατί δεν μπορείς να αποτελείς αξιόπιστη εναλλακτική λύση όταν και στον δικό σου χώρο υπάρχουν παρόμοια (έστω και λιγότερα) περιστατικά και κυρίως πρόσωπα με βεβαρυμένο παρελθόν.

Σήμερα για να μπορεί ένα κόμμα να επαγγελθεί πειστικά τις μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη ο τόπος και να αποτελέσει αξιόπιστη εναλλακτική λύση πρέπει να είναι ανοικτό στην κοινωνία, να έχει στελέχη με πολιτική σκέψη, ανθρώπους με ιδέες, ήθος και οράματα που θα μπορούν να εμπνεύσουν και συνεγείρουν την κοινωνία κι όχι ανθρώπους του μηχανισμού που ζουν με την ελπίδα νομής της εξουσίας και ουσιαστικά απομακρύνουν από την δημόσια ζωή κι αυτούς που πραγματικά θα μπορούσαν να προσφέρουν.

Ζούμε σε εποχή απαξίωσης του πολιτικού συστήματος γιατί για δεκαετίες οι ηγέτες μας δεν τόλμησαν να πουν την αλήθεια στον λαό, δεν μίλησαν για την υπερχρέωση της χώρας που ζούσε με δανεικά και κυρίως όσοι άσκησαν εξουσία από φόβο του πολιτικού κόστους δεν πήραν τα αναγκαία μέτρα για να δημιουργήσουν προοπτική για τη χώρα. Είναι εγκληματικό το γεγονός ότι για δεκαετίες τα κονδύλια της Ε.Ε αντί παραγωγικών επενδύσεων και αναδιάρθρωσης καλλιεργειών χρησιμοποιήθηκαν για συντήρηση του ευδαιμονισμού της κατανάλωσης και η χώρα συμπεριφερόταν σαν τους πολίτες που παίρνουν καταναλωτικό δάνειο για να πάνε διακοπές.

Σήμερα που η χώρα διανύει περίοδο δεινής οικονομικής κρίσης και έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους εκπροσώπους του, για να υπάρχει ελπίδα αντιστροφής του κλίματος πρέπει οι κάθε λογής ηγέτες τουλάχιστον να σκέφτονται και ενεργούν πολιτικά επεξεργαζόμενοι με υπευθυνότητα εφικτό σχέδιο ανάκαμψης που θα δημιουργεί προοπτική για τη χώρα.

Κυρίως όμως αυτή τη δύσκολη περίοδο οι κάθε λογής ηγέτες (πολιτικοί, οικονομικοί, πνευματικοί, θρησκευτικοί κλπ.) πρέπει να λειτουργούν καθημερινά ως «λυχνία επί όρους κειμένη» φιλοτεχνώντας εικόνα ήθους και υπευθυνότητας, συμβάλλοντας έτσι στην αναβάθμιση του επιπέδου της πολιτικής ζωής της χώρας μας και στην εξύψωση του κύρους των δημοκρατικών μας θεσμών.

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Διαχρονικά μηνύματα Ελληνισμού

Κάθε επέτειος είναι και μια ευκαιρία περισυλλογής, αυτογνωσίας και ανασύνταξης στόχων για το μέλλον και γι΄ αυτό ο εορτασμός της επετείου της απελευθέρωσης του 1821 κυρίως πρέπει να αποσκοπεί στην αναζήτηση των αιτίων που οδήγησαν στην επανάσταση του 1821 αλλά και σε μεταγενέστερους εθνικούς αγώνες και κυρίως των αρχών που οδηγούν τον Ελληνισμό σε έξαρση και σε στιγμές μεγαλείου.

Για να καταλάβουμε τους λόγους της εθνεγερσίας του 1821 ,τις αξίες για τις οποίες αγωνίστηκαν οι ΄Ελληνες, ενδεικτικά αντιγράφω μια επιστολή που έστειλε στις 22 Μαρτίου 1821 στους Γαλαξιδιώτες o Οδυσσέας Ανδρούτσος:. «Αγαπημένοι μου Γαλαξιδιώτες ήτανε φαίνεται γραφτό ν΄ αδράξουμε τα άρματα μια μέρα και να χυθούμε καταπάνω στους τυράννους μας που τόσα χρόνια ανελεήμονα μας τυραγνεύουν. Τι τη θέλαμε βρε αδέλφια αυτή την πολυπικραμένη ζωή να ζούμε από κάτω στη σκλαβιά και το σπαθί των Τούρκων ν΄ ακονιέται στα κεφάλια μας; Δεν τηράτε που τίποτα δεν μας απόμεινε; Οι εκκλησιές μας γενήκανε αχούρια των Τούρκων. Κανένας δεν μπορεί να πει πως τάχα έχει κάτι δικό του γιατί το ταχιά βρίσκεται φτωχός σα διακονιάρης στη στράτα. Οι φαμελιές μας και τα παιδιά μας είναι στα χέρια και στη διάκριση των Τούρκων… Δεν είναι πρέποντας να σταυρώσουμε τα χέρια και να τηράμε τον ουρανό..Ο Θεός μας έδωκε χέρια, γνώση και νου. Ας ρωτήσουμε την καρδιά μας κι΄ ότι μας απαντυχαίνει ας το βάλουμε σε πράξη αγλήγορα….Μιά ώρα πρέποντας είναι να ξεσπάσει αυτό το μαράζι όπου μας τρώγει την καρδιά. Στα άρματα αδέλφια, ή να ξεσκλαβωθούμε η όλοι να πεθάνωμε..» 

Μ΄ αυτό το πνεύμα πολέμησαν οι ΄Ελληνες το 1821 και στους μετέπειτα εθνικούς αγώνες για να «αναστήσουν» την πατρίδα. Υπήρχαν βέβαια και μελανές στιγμές, υπήρχε η διχόνοια που αμαύρωνε λαμπρές στιγμές ,αλλά η γενική εικόνα απέδειξε ότι ο Ελληνισμός αντλώντας δύναμη από τις ρίζες του μεγαλουργεί. Με αυτό to πνεύμα νίκησε στον Μακεδονικό αγώνα κι΄ αργότερα στους Βαλκανικούς πολέμους του 1912 που διπλασιάστηκε η Ελλάδα , μ΄ αυτό το πνεύμα δημιουργήθηκε το έπος του 1940 και μ΄ αυτό το πνεύμα αγωνίστηκαν τα αδέλφια μας στην Κύπρο το 1955.

Αυτό το πνεύμα μάλλον είναι ναρκωμένο σήμερα στις ηγετικές τάξεις της Ελλάδας γιατί οι ιθύνοντες ξεχνούν ότι και σε περίοδο ειρήνης πρέπει να υπάρχει όραμα που να συνεγείρει για να αγωνισθούν οι πολίτες …Αλλά αυτό το πνεύμα υπάρχει στη λαϊκή ψυχή και ειδικά στους απλούς ΄Ελληνες που ζουν εκτός συνόρων γιατί έχουν καλύτερη οπτική. Χαρακτηριστικά θυμάμαι μια επίσκεψή μου στην Κύπρο Μάρτιο του 2004, παραμονές δημοψηφίσματος για το σχέδιο Ανάν, όταν κάποιος ηλικιωμένος Κύπριος με σταμάτησε σε καφενείο στη Λευκωσία και με σεβασμό ρώτησε: « τι λέγει το εθνικόν μας κέντρο;». Θυμάμαι ακόμη τον πρώτο πρόεδρο των Σαρακατσάνων από τη Βουλγαρία μετά το 1990 , που προσέφυγε σε Βουλγαρικό δικαστήριο κι΄ επέτυχε έκδοση απόφασης(την αναδημοσιεύω στη σελ.87 του βιβλίου μου «με το βλέμμα στο μέλλον»εκδ.ΙΑΝΟΣ) που αναφέρει ότι οι Σαρακατσάνοι που ζουν στη Βουλγαρία έχουν μητρική γλώσσα μόνο την Ελληνική, ότι ήρθαν στη Βουλγαρία από τα΄΄ Αγραφα ,ότι στις κοινωνικές τους σχέσεις χρησιμοποιούν Ελληνικά ονοματεπώνυμα κι΄ ότι έχει δικαίωμα αντί DIMITAR GRIVOF να αποκαλείται Δημήτριος Γρίβας… ΄Όταν ρωτήθηκε γιατί το κάνει, απάντησε πως θέλει τουλάχιστον να πεθάνει με Ελληνικό ονοματεπώνυμο….Συνάντησα αρκετούς τέτοιους ΄Ελληνες στις βαλκανικές μου περιπλανήσεις και το ότι υπάρχουν ακόμη εκτός Ελλάδας τέτοιοι ΄Ελληνες στην μίζερη εποχή μας, αποδεικνύει ότι ο Ελληνισμός αντέχει κι΄ απλά έχει ανάγκη από ηγέτες με όραμα και στρατηγική για να μεγαλουργεί..

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Για να υπάρχει ελπίδα ανάπτυξης…

Μελετώντας κάποιος την πορεία της χώρας μας τα τελευταία χρόνια δικαιολογημένα μπορεί να πει ότι έχει εφαρμογή η λαϊκή παροιμία «κάθε πέρσι και καλύτερα…» γιατί όλα χειροτερεύουν. Έχει επέλθει πλήρης αποβιομηχάνιση (ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα) και η ύφεση έχει παγιωθεί. Υποτίθεται ότι κύριος στόχος της πολιτικής που ακολουθήθηκε με πίεση των δανειστών ήταν να περιοριστούν τα ελλείμματα που δημιουργεί ο υπερτροφικός δημόσιος τομέας αλλά στην πράξη το πολιτικό σύστημα εξειδικεύοντας τα μέτρα έθιξε κυρίως τον ιδιωτικό τομέα όπου οι εργαζόμενοι ζουν καθημερινά με το φόβο ανεργίας ενώ η εξοντωτική φορολογία δεν δημιουργεί φιλικό κλίμα για νέες επενδύσεις.

Οι πολίτες απελπισμένοι παρακολουθούν τα τεκταινόμενα, ζώντας με την αγωνία τι θα φέρει η επόμενη μέρα, αισθανόμενοι κάθε μέρα περισσότερο ανασφαλείς γιατί βλέπουν το πολιτικό προσωπικό στην πλειοψηφία του να αποδεικνύεται κατώτερο των περιστάσεων ασχολούμενο μόνο με την επιβολή φόρων χωρίς το θάρρος για υλοποίηση πραγματικών μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα ,χωρίς εμφανή σχεδιασμό για δημιουργία προϋποθέσεων ανάπτυξης.

Την άνοιξη του 2010 οδηγηθήκαμε στο πρώτο μνημόνιο που υποτίθεται ότι το 2012 θα μας έβγαζε στις αγορές, αλλά τελικά μας οδήγησε σε επόμενο μνημόνιο και σε ακόμα βαθύτερη ύφεση με μείωση του ΑΕΠ και περαιτέρω φτωχοποίηση των πολιτών. Οι ηγεσίες των περισσοτέρων κομμάτων λόγω αγκυλώσεων και ιδεοληψιών του παρελθόντος αντί να ασχοληθούν με την δημιουργία προϋποθέσεων ανάπτυξης για τη χώρα ασχολούνταν πρωτίστως με τις προνομιούχες τάξεις εργαζομένων στο δημόσιο και τα «ειδικά μισθολόγια» εξοντώνοντας ταυτόχρονα τον ιδιωτικό τομέα.

Η λύση του προβλήματος της χώρας προϋποθέτει ουσιαστική λειτουργία των θεσμών, υλοποίηση πραγματικών μεταρρυθμίσεων για ανάπτυξη με δημιουργία θέσεων εργασίας και αύξηση του Α.Ε.Π.

Για να γίνουν αυτά θα έπρεπε να γίνει εμφανής περιστολή δαπανών στον δημόσιο τομέα, αλλά και να εκπονηθεί και να υλοποιηθεί σχέδιο ανάπτυξης με αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων, δηλαδή σχέδιο προβολής και αξιοποίησης της ιστορίας, του πολιτισμού, των μνημείων, και της φυσικής ομορφιάς της χώρας κι έτσι να έχουμε π.χ. 30 εκατομμύρια τουρίστες υψηλού εισοδηματικού επιπέδου ετησίως. Να μελετηθεί πως τα 14 περίπου δισ. Ευρώ που φέρνει κάθε χρόνο η εμπορική ναυτιλία θα γίνουν 20-25, πως με αναδιάρθρωση αγροτικών καλλιεργειών θα έχουμε πραγματική παραγωγή και εξαγωγικό χαρακτήρα, πως θα προσελκύσουμε καινοτόμες επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας και πως θα αξιοποιηθεί ο ορυκτός πλούτος.

Το πολιτικό σύστημα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η ανάπτυξη μπορεί να έλθει κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα κι επειδή το πρόβλημα της χώρας δεν είναι μόνο οικονομικό, προαπαιτούμενο είναι να λειτουργούν ουσιαστικά οι θεσμοί. Πρέπει πέρα από το σχέδιο οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας να γίνει τολμηρή συνταγματική αναθεώρηση που θα τονίσει περισσότερο την διάκριση εξουσιών, που θα αναβαθμίζει το κοινοβούλιο με την θέσπιση ασυμβίβαστου μεταξύ θέσης Βουλευτού και υπουργού (λειτουργεί επιτυχώς στην Κύπρο), θα παύσει την μέσω σύντομης παραγραφής ατιμωρησία των επίορκων πολιτικών, θα επιβάλλει κανόνες διαφάνειας στην πολιτική ζωή , θα ενισχύσει την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και με καθιέρωση δημοψηφισμάτων θα κάνει πιο συμμετοχικό το πολίτευμά μας

Τέλος, επισημαίνω ότι οι πολιτικοί μας πρέπει να ξεφύγουν από τον λαϊκισμό της μεταπολίτευσης και να λειτουργούν με πρότυπο τον μεγαλύτερο Έλληνα πολιτικό, τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος μιλώντας στις 20-7-1928 στην Θεσσαλονίκη προεκλογικά (η ομιλία του δημοσιεύθηκε την επόμενη μέρα στο ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ) είπε επί λέξει: «πρώτιστη μέριμνα της κυβερνήσεώς μου, εάν τύχει της εμπιστοσύνης του Ελληνικού λαού, θα είναι η πραγματοποίησις όλων των δυνατών οικονομιών εις τας δαπάνας του προϋπολογισμού κυρίως με την μείωσιν της πληθώρας των δημοσίων υπαλλήλων..». Ήταν μεγάλος πολιτικός ο Ελ. Βενιζέλος όχι μόνο γιατί διπλασίασε την Ελλάδα αλλά και γιατί είχε το θάρρος προεκλογικά όχι μόνο να μην υπόσχεται παροχές αλλά και να υπόσχεται μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων!

Τέτοιους πολιτικούς χρειαζόμαστε και σήμερα!

*Ο κ. Γαρούφας είναι δικηγόρος και πρώην Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Karfitsa

Ανάδειξη της ιστορίας του «Σίντλερ» της Θεσσαλονίκης

Μία νέα σημαντική ψηφίδα, η οποία αφορά μία άγνωστη υπόθεση της περιόδου της Κατοχής και της εξόντωσης των Εβραίων της πόλης από τα ναζιστικά στρατεύματα, ετοιμάζεται να προσθέσει η Ισραηλιτική Κοινότητα στο πολυσύνθετο μωσαϊκό της ιστορίας της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για την ηρωική δράση του τότε προϊσταμένου του πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Άγγελου Κουτσουμάρη, ο οποίος επιχείρησε να συντονίσει ένα δίκτυο υιοθεσιών εβραιόπουλων από χριστιανικές οικογένειες, ώστε να τα σώσει από το Άουσβιτς και το θάνατο.

Το θέμα ανέδειξε πριν από λίγους μήνες η «ΜτΚ» με εκτενές ρεπορτάζ, κάτι που ενεργοποίησε περαιτέρω την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης. Μάλιστα το ρεπορτάζ τόνιζε χαρακτηριστικά πως ουσιαστικά ο Άγγελος Κουτσουμάρης είχε συντάξει μία λίστα σωτηρίας παιδιών, τη «λίστα του Σίντλερ» της Θεσσαλονίκης…

Η ανακίνηση της υπόθεσης έγινε χάρη στις επίμονες ενέργειες του πρώην προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Δημήτρη Γαρούφα. Με βάση μία αναφορά στο βιβλίο για την ιστορία του Δικηγορικού Συλλόγου, που έγραψε ο παλιός πρόεδρος του ΔΣΘ Τζων Θωμά, ζήτησε την περαιτέρω διερεύνησή της, κάτι που τελικά έγινε από τον υποψήφιο διδάκτορα Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Λεόν Σαλτιέλ.

Τώρα η Ισραηλιτική Κοινότητα επιχειρεί και πάλι να προχωρήσει στην ιστορική διερεύνηση και τεκμηρίωση ζητώντας από το Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης αρωγή στην ιστορική εμβάθυνση. «Η Κοινότητά μας δεν θα ήθελε το παράδειγμα του πρώην προέδρου πρωτοδικών Θεσσαλονίκης Άγγελου Κουτσουμάρη να παραμείνει στην αφάνεια. Παρακαλούμε λοιπόν θερμά για τη συνδρομή του ΔΣΘ ως προς την έρευνα των δικαστικών αρχείων με σκοπό τον εντοπισμό των εγγράφων αυτών, που θα τεκμηριώνουν και θα φέρνουν στο φως επ’ ακριβώς τις ενέργειες που έλαβαν χώρα κατά τον εκτοπισμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, τα άτομα που ενεπλάκησαν στην προσπάθεια αυτή αλλά και τα στοιχεία των παιδιών που τέθηκαν στο επίκεντρό της».

Τι έκανε ο Κουτσουμάρης

Στην αρχική έρευνά του κατά παρότρυνση της Ισραηλιτικής Κοινότητας ο κ. Σαλτιέλ σημειώνει: «Κατά τη διάρκεια αυτών των τραγικών στιγμών μαρτυρίες και έγγραφα υποδεικνύουν κάποιες οργανωμένες προσπάθειες, για να υιοθετηθούν εβραιόπουλα από χριστιανικές οικογένειες. […]

Το σχέδιο συντονίστηκε από τον πρόεδρο πρωτοδικών Άγγελο Κουτσουμάρη, ο οποίος όρισε έκτακτους δικαστές σε δύο βάρδιες (πρωί και απόγευμα), για να επιταχύνει τις σχετικές ενέργειες. Οι διαδικασίες ήταν σύντομες, με τη συγκατάθεση των εβραίων γονέων.

Οι δικηγόροι που βοηθούσαν με τα διαδικαστικά ζητήματα συχνά πλήρωναν τα έξοδα οι ίδιοι. Τα έγγραφα εκδίδονταν εσπευσμένα, ώστε να κατατεθούν στο ληξιαρχείο και τα παιδιά να εξαιρεθούν από τους διωγμούς».

Ο Τζων Θωμά στο βιβλίο του αναφέρει: «Κατά τον τρόπο αυτό συνετελέσθησαν εντός δεκαπενθημέρου περί τις 400 υιοθεσίες και δι’ εσπευσμένης εκδόσεως αντιγράφων επακολούθησαν οι σχετικές ληξιαρχικές πράξεις, διά των οποίων τα υιοθετούμενα αποκτούσαν την ελληνική ιθαγένεια και εξηρούντο των διωγμών. Υπήρχον και οι καλοθεληταί και τας ομαδικάς αυτάς σωστικάς υιοθεσίας επληροφορήθη η γερμανική στρατιωτική διοίκησις, η οποία απέστειλε επείγουσαν διαταγήν στον ως άνω αείμνηστον προϊστάμενον του Πρωτοδικείου επιτασσόμενη όπως σταματήση τας υιοθεσίας των εβραιοπαίδων…».

Η υπόθεση τεκμηριώνεται και από δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής, όπως της δοσιλογικής «Νέας Ευρώπη», η οποία φιλοξενεί ανακοίνωση των κατακτητών:

«1. Η στρατιωτική διοίκησις Θεσσαλονίκης - Αιγαίου έχει πλήρη γνώσιν των γενομένων υιοθετήσεων.

2. Άπασαι αι υιοθεσίαι αύται είναι νομικώς άκυροι, διότι αντιβαίνουν προς τας υπό των Αρχών Κατοχής, όσον αφορά τους Εβραίους, εκδοθείσας ρητάς διαταγάς.

3. Εάν παρ’ όλα ταύτα επιχειρήση τις να υιοθετήση τέκνα Εβραίων ή συμμετέχει ως Αρχή, ως δικηγόρος ή ως συμβολαιογράφος εις μια τοιαύτην υιοθεσίαν δεν θα τιμωρηθή μεν, αλλά θα αποσταλή όχι μόνον δι’ εν ωρισμένον χρονικόν διάστημα, αλλά δι’ απεριόριστον χρόνον εις το στρατόπεδον Παύλου Μελά».

«Να αναδειχθεί η ιστορία του»

Την απόδοση τιμής στη μνήμη του Άγγελου Κουτσουμάρη για την ηρωική προσπάθειά του ζήτησε στις 4 Νοεμβρίου 2015 με νέα επιστολή του προς τον πρόεδρο της ΙΚΘ Δαυίδ Σταλτιέλ ο δικηγόρος Δημήτρης Γαρούφας, ο οποίος ήταν ο πρώτος που ανέδειξε αυτήν την πτυχή της ιστορίας. «Επιβάλλεται να τιμηθεί η μνήμη του ηρωικού αυτού δικαστή για την άγνωστη στο ευρύ κοινό ενέργειά του για τη σωτηρία των παιδιών των Εβραίων της Θεσσαλονίκης για λόγους ηθικής τάξης, αλλά και για να μην καλλιεργείται διεθνώς η εντύπωση ότι καμία προσπάθεια δεν έγινε στη Θεσσαλονίκη για τη σωτηρία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης», αναφέρει.

Μάλιστα ήδη έχει έρθει σε επαφή με τους συγγενείς του που ζουν στην Αθήνα. «Ποτέ δεν αναφερόταν στην πράξη του, δείγμα της σεμνότητας και του ήθους του. Δεν θεωρούσε ότι είχε πράξει κάτι σημαντικό, αλλά απλώς το καθήκον του να σώσει αθώα παιδιά», είχε δηλώσει στη «ΜτΚ» ο ανιψιός του Κώστας Κουτσουμάρης, υπ. διδάκτωρ του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Βαγγέλης Πλάκας

Δημοσιεύτηκε στη "Θεσσαλονίκη" τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2016

Τέλος του παραμυθιού

Ο Θουκυδίδης στην ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου περιγράφοντας πως και γιατί παραδόθηκε η αρχαία Αμφίπολη στον Σπαρτιάτη στρατηγό Βρασίδα γράφει(σε μετ.Ε.Βενιζέλου) ότι: «οι άνθρωποι συνηθίζουν να εμπιστεύονται εις την απερίσκεπτον ελπίδα εκείνο που επιθυμούν και να αποκρούουν δι΄ αυθαιρέτου συλλογισμού εκείνο που αποστέργουν..»

Αυτή η ρήση επαληθεύτηκε πλήρως με τους ΄Ελληνες πολιτικούς μετά το 1974 κι΄ έτσι με λίγες εξαιρέσεις έζησαν για δεκαετίες σαν ήρωες παραμυθιού: δανείζονταν από το εξωτερικό για να προσλαμβάνουν περισσότερους υπαλλήλους στον δημόσιο τομέα κι΄ αντί να αξιοποιήσουν τα προγράμματα της ΕΟΚ (μετέπειτα Ε.Ε) για έργα υποδομής και παραγωγικές επενδύσεις φρόντιζαν να εκμαυλίζουν τους πολίτες με επιδόματα του τύπου «έγκαιρης προσέλευσης στην εργασία» για να ζουν όλοι καλά, κι΄ αυτοί καλύτερα.. όπως στα παραμύθια, με τη διαφορά ότι στο μεγάλο παραμύθι της μεταπολίτευσης ο κακός δράκος τρώει την πριγκίπησα..

Για το κατάντημα της χώρας φταίνε κάποιοι ηγέτες μας που αποδείχθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων (αλλά φταίμε κι΄ εμείς που τους επιλέγαμε) γιατί παρέλαβαν μια Ελλάδα σε ανάπτυξη και την οδήγησαν στην χρεωκοπία…Τώρα πού ήρθε η ώρα του λογαριασμού διαπιστώνουμε ότι η Ελλάδα είναι καταχρεωμένη κι΄ ότι σαν κράτος συμπεριφερθήκαμε σαν αυτούς που παίρνανε δάνειο για να πάνε διακοπές…

Το μυστικό της υπερχρέωσης ο πολιτικός κόσμος το κρατούσε σαν επτασφράγιστο μυστικό μέχρι το 2009 κι΄ όταν ήρθε η ώρα της αποκάλυψης αντί να συνέλθουν οι πολιτικοί μας και λειτουργώντας ηγετικά να συζητήσουν και να συμφωνήσουν σε υλοποίηση προγράμματος σωτηρίας συνέχισαν να συμπεριφέρονται όπως πριν, γι΄ αυτό και μετά από 5 χρόνια μνημονίων εξακολουθούμε να βρισκόμαστε σε αδιέξοδο.

Μπορεί στις αρχαίες τραγωδίες να υπήρχαν οι «από μηχανής θεοί» που έδιναν τη λύση αλλά στην πραγματική ζωή δεν υπάρχουν και τα σπασμένα τα πληρώνει σήμερα ο απλός πολίτης (και θα τα πληρώνουν κι΄ αυτοί που δεν γεννήθηκαν ακόμη) που ζει ωμά την πραγματικότητα βιώνοντας καταστάσεις που θυμίζουν τα χρόνια του κομμουνισμού στις ανατολικές χώρες. Πληρώνοντας τον λογαριασμό οφείλουμε τουλάχιστον να κάνουμε αυτοκριτική γιατί δεν επιλέγαμε εκπροσώπους μας στο κοινοβούλιο με κριτήριο τις ικανότητες και το ήθος αλλά αυτούς που επέλεγαν για μας το πολιτικό κατεστημένο και η οικονομική ολιγαρχία, ανθρώπους ανεπάγγελτους και πρόσωπα του LIFE STYLE, νομιμοποιώντας έτσι ένα σύστημα που απέκλειε τους ικανούς για να μπορούν να εκλέγονται οι εύκολα ελεγχόμενοι ανίκανοι συγγενείς ισχυρών ενώ οδηγούσαμε στο περιθώριο όσους τολμούσαν να πουν την αλήθεια η να προστατεύσουν το δημόσιο συμφέρον.

Δεν έχει νόημα να πούμε περισσότερα γιατί η θλιβερή πραγματικότητα ξεπερνά κάθε φαντασία ενώ ακόμα και τώρα ο πολιτικός κόσμος δεν λειτουργεί ηγετικά με την έννοια συμμετοχής στις θυσίες των πολιτών κι΄ ενδεικτικά αναφέρω ότι αυτοί που ψήφισαν να φορολογείται από το πρώτο ΕΥΡΩ ο μικροεπαγγελματίες είχαν μεγάλο ποσοστό των συνολικών αποδοχών τους αφορολόγητες μέχρι τέλους του 2015 τουλάχιστον κι΄ εξακολουθούν να λαμβάνουν επιπλέον αμοιβή για συμμετοχή σε συνεδριάσεις επιτροπών της Βουλής… ...ίσως γιατί και στα παραμύθια οι άρχοντες πάντα περνούσαν καλύτερα..

Τώρα τέλειωσε το παραμύθι κι΄ έρχονται πολύ δύσκολες μέρες με σκληρά μέτρα λιτότητας ως επίλογος της μεταπολίτευσης... Δεν περιμένουμε να κάνουν αυτοκριτική οι ηγέτες μας με ευρεία έννοια για τα τραγικά τους λάθη που κατέστρεψαν τη χώρα αλλά ελπίζουμε οι πολίτες να αλλάξουν νοοτροπία και να αρχίσουν πλέον να λειτουργούν ως ενεργοί πολίτες θεωρώντας προσωπική τους υπόθεση ότι γίνεται στη δημόσια ζωή και βοηθώντας υγιείς δυνάμεις να βγουν στο προσκήνιο . Αν αυτό γίνει, μακροχρόνια υπάρχει ελπίδα για τη χώρα.

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Στραβά αρμενίζουμε

Ο Μακρυγιάννης γράφει στα απομνημονεύματά του ότι «θέλουν την αλήθεια κι΄ όποιος την ειπή κινδυνεύεται. Αλήθεια, αλήθεια, πικριά όπου είσαι» κι΄αυτό επαληθεύεται πλήρως στην σημερινή Ελλάδα που χρεωκόπησε αλλά αποφεύγει να δει κατάματα την αλήθεια.

Δυστυχώς στη χώρα μας βλέπουμε το δένδρο αλλά όχι το δάσος κι΄ έτσι για την χρεωκοπία μας ψάχνουμε να δούμε μόνο ποιος έφταιξε τα τελευταία χρόνια αλλά αρνούμαστε να συνειδητοποιήσουμε ότι έφταιξε (και κατέρρευσε) ο μύθος της μεταπολίτευσης, το μοντέλο ζωής που μας επέβαλλαν τις τελευταίες δεκαετίες. Γι΄ αυτό αν θέλουμε να βρούμε τις αιτίες της χρεωκοπίας πρέπει να πάμε πολύ πίσω, στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης όταν χωρίς ουσιαστικό λόγο κρατικοποιούνταν οι επιχειρήσεις του ομίλου Ανδρεάδη, να ξαναδούμε τις αλόγιστες παροχές με δανεικά της πρώτης τετραετίας του ΠΑΣΟΚ,την εικονική πραγματικότητα που φιλοτεχνούνταν στην εποχή Σημίτη και το με αλόγιστες σπατάλες - ματαιόδοξο εγχείρημα της διοργάνωσης Ολυμπιακών αγώνων, το λάθος της γιγάντωσης του δημοσίου με μονιμοποίηση δεκάδων χιλιάδων συμβασιούχων από κυβέρνηση της Ν.Δ το 2004.

Στην μεταπολίτευση δεν βρέθηκε κάποιος πρωθυπουργός να πει ωμή την αλήθεια ότι δηλαδή με την ακολουθούμενη πολιτική η χώρα οδηγούνταν σε χρεωκοπία, ότι ήταν έγκλημα να δανείζεται για να συντηρεί έναν άκρατο καταναλωτισμό. Δεν βρέθηκε κάποιος που θα είχε το θάρρος υλοποίησης πραγματικών μεταρρυθμίσεων που είχε ανάγκη η χώρα για να έχει προοπτική.

Σε κάθε περίπτωση μπήκε στο μνημόνιο από το 2010 η χώρα, αλλά δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τα αδιέξοδα γιατί εφαρμόστηκε μόνο δημοσιονομική πολιτική χωρίς αναπτυξιακό σκέλος και γιατί ακόμα οι πολιτικοί μας αντί να μειώσουν άμεσα δραστικά τις δαπάνες του κράτους και κόβοντας τις πρόωρες συντάξεις ασχολούνταν πώς να περισώσουν τα «ειδικά μισθολόγια» δείχνοντας ιδιαίτερη ευαισθησία σε κατηγορίες εργαζομένων συνδεομένων άμεσα με την άσκηση εξουσίας και γι΄ αυτό το κοινοβούλιό μας εξακολουθεί να έχει διπλάσιους υπαλλήλους από ότι το Γερμανικό… Το λάθος συνεχίζεται κι΄ από την παρούσα κυβέρνηση που σε συνθήκες ασφυξίας η μόνη κόκκινη γραμμή που είχε ήταν να μην θιγεί ο δημόσιος τομέας(μισθοί-συντάξεις)αλλά θέσπισε τόσα φορολογικά βάρη στον ιδιωτικό τομέα ώστε να εξαφανίζεται κάθε ελπίδα επενδύσεων στην Ελλάδα. Αλλά χωρίς επενδύσεις και ανάπτυξη πως θα βγούμε από την κρίση; πως θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας;

Το έχουμε πει κατ΄ επανάληψη ότι για να βγούμε από την κρίση θα έπρεπε αντί επιβολής νέων φόρων να περισταλούν οι κρατικές δαπάνες πρωτίστως και παράλληλα να αξιοποιηθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας. Δηλαδή να εκπονηθεί και υλοποιηθεί σχέδιο που θα στοχεύει στην αύξηση του τουριστικού ρεύματος, στην αύξηση των εσόδων από την εμπορική ναυτιλία, στην αναδιάρθρωση καλλιεργειών για να έχουμε πραγματική παραγωγή με εξαγωγικό χαρακτήρα, στην αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου και την δημιουργία κλίματος προσέλκυσης καινοτόμων επενδύσεων. Μόνο με την ανάπτυξη μπορεί να αυξηθεί το ΑΕΠ και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.

Ο πρωθυπουργός μας έχει ως πρωταρχικό στόχο την μη μείωση κυρίων συντάξεων στον δημόσιο τομέα και μακάρι να το επιτύχει. Αλλά ταυτόχρονα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η ανάπτυξη μπορεί να έλθει μόνο από τον ιδιωτικό τομέα. Αλλά με την εξοντωτική φορολογία που επιβλήθηκε στον ιδιωτικό τομέα όπου ενοχοποιείται η επιχειρηματικότητα θεωρεί ότι μπορεί να υπάρξουν νέες επενδύσεις; Οι πολίτες έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν την αλήθεια και η αλήθεια είναι ότι με την ακολουθούμενη πολιτική δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη, δεν μπορεί να δημιουργηθεί νέα προοπτική για τη χώρα. Μακάρι να κάνουμε λάθος αλλά φοβούμαι ότι πάλι κατά την λαϊκή παροιμία «στραβά αρμενίζουμε»… ως χώρα.

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης

Δημοκρατία

Ανάγκη πραγματικών μεταρρυθμίσεων

Από την αρχαιότητα οι άνθρωποι συνηθίζουν να υποδέχονται με ελπίδες τη νέα χρονιά γιατί η ελπίδα πάντα είναι ο τελευταίος θάμνος που μας συγκρατεί να μην πέσουμε στον γκρεμό αλλά και γιατί, όπως γράφει ο Θουκυδίδης: «οι άνθρωποι πάντα εμπιστεύονται εις την απερίσκεπτον ελπίδα εκείνο που επιθυμούν και απορρίπτουν δι΄ αυθαιρέτου συλλογισμού εκείνο που αποστέργουν».

Δυστυχώς για τη χώρα μας και το 2016 θα είναι πολύ δύσκολη χρονιά με ύφεση, ανεργία, μειωμένα εισοδήματα και με αίσθηση κλειστών οριζόντων. Το γεγονός ότι διασωθήκαμε την τελευταία στιγμή το 2015 δεν σημαίνει τίποτα αν δεν συνοδευτεί από μεταρρυθμίσεις που θα δημιουργήσουν κατάλληλο κλίμα για να αρχίσει η ανάπτυξη. Προς το παρόν όμως βαπτίζονται ως μεταρρυθμίσεις νέοι φόροι υπέρ του δημοσίου που επειδή ξεπερνούν τα όρια αντοχής των πολιτών όχι μόνο δεν θα αποδώσουν αλλά και επιτείνουν την ύφεση.

Κι όμως υπάρχει η δυνατότητα πραγματικών μεταρρυθμίσεων που θα μπορούσαν να λύσουν προβλήματα και να δημιουργήσουν προοπτική για τη χώρα. Για να γίνω κατανοητός ενδεικτικά μόνο επισημαίνω ότι διαχρονικά υπάρχει πρόβλημα απονομής της δικαιοσύνης με καθυστέρηση στη χώρα μας .

Η κυβέρνηση για να αποσυμφορήσει τα δικαστήρια, με περιορισμό των υποθέσεων που εκδικάζονται, επέβαλλε πριν μερικά χρόνια διπλασιασμό του δικαστικού ενσήμου και μεταξύ άλλων υψηλά παράβολα για άσκηση ενδίκων μέσων (για να ασκήσει έφεση ακόμη και κατά απόφασης Ειρηνοδικείου κάποιος διάδικος που θεωρεί ότι αδικήθηκε πρέπει πέραν των άλλων εξόδων να καταβάλλει και παράβολο 200 Ευρώ υπέρ του Δημοσίου). Πρόσφατα, το 2015, με την τροποποίηση του Κ.Πολ.Δικ., μεταξύ άλλων καταργήθηκε στην τακτική διαδικασία η εξέταση μαρτύρων στο ακροατήριο γεγονός που θα έχει δυσάρεστες παρενέργειες με στόχο υποτίθεται την ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης. Αυτά όμως δεν αποτελούν μεταρρυθμίσεις αλλά «φορομπηχτική πολιτική» που αναιρεί ουσιαστικά το συνταγματικό δικαίωμα των πολιτών προσφυγής στη Δικαιοσύνη και οδηγούν σε υποβάθμιση της δικαιοσύνης. Μεταρρύθμιση, που θα βελτίωνε την κατάσταση, θα είχαμε-χωρίς καμιά πρόσθετη δαπάνη- αν π.χ. αποφασιζόταν η σμίκρυνση του χρόνου των δικαστικών διακοπών από 3,5 μήνες ετησίως σε 1,5 μήνα (στη χώρα μας τα δικαστήρια υπολειτουργούν 2,5 μήνες το καλοκαίρι, 15 μέρες την περίοδο των εορτών των Χριστουγέννων και 15 μέρες την περίοδο εορτών του Πάσχα) γιατί σε όλες τις ευνομούμενες χώρες τα δικαστήρια κλείνουν μόνο τον Αύγουστο κάθε χρόνο.

Ανέφερα ενδεικτικά τα ανωτέρω για να επισημάνω ότι κάποιοι τεχνοκράτες οικονομολόγοι δεν έχουν ούτε εικόνα ούτε συνείδηση της κοινωνίας και λειτουργούν με την τακτική του «όλα τα μαχαιρώνει, όλα τα σφάζει» στέλνοντας λάθος μηνύματα στην κοινωνία. Αντί να περιστείλουν τις δαπάνες του δημοσίου, ανακοινώνουν αυξήσεις σε κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων με το νέο μισθολόγιο και θεσπίζουν νέους φόρους σε μια κοινωνία της οποίας έχει εξαντληθεί η φοροδοτική ικανότητα. Δυστυχώς η πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου αντιμετωπίζει την Ελλάδα ως κράτος δημοσίων υπαλλήλων και διακατέχεται από το σύνδρομο του κρατισμού γι΄ αυτό εισηγούνται μέτρα που όχι μόνο δεν ευνοούν την επιχειρηματικότητα αλλά καταστρέφουν την πραγματική οικονομία και αναγκάζουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ειδικά στη Β.Ελλάδα, να «μεταναστεύουν» σε γειτονικές χώρες.ενώ εισηγούνται να καταβάλλουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες ποσοστό 38% του εισοδήματός τους σε ασφαλιστικές εισφορές γεγονός που οδηγεί σε οικονομική εξόντωση εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων πολιτών. Φτάσαμε στο σημείο μεγάλη Βουλγαρική εφημερίδα με πρωτοσέλιδο να ευχαριστεί την Ελλάδα γιατί η φορολογική της πολιτική οδηγεί σε μετεγκατάσταση επιχειρήσεων στη Βουλγαρία όπου δημιούργησαν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας για Βούλγαρους πολίτες.

Από αυτή τη στήλη δεν μπορεί να υπάρξει ανάλυση σε βάθος αλλά αν θέλουμε το 2016 να αποτελέσει αφετηρία αντίστροφης πορείας της χώρας προς την ανάπτυξη πρέπει να αλλάξουμε όλοι νοοτροπία και κυρίως οι ασκούντες εξουσία. Να συνειδητοποιήσουν ότι η ανάπτυξη μπορεί να έλθει από τον ιδιωτικό τομέα, να στηρίξουν την επιχειρηματικότητα και να υλοποιήσουν πραγματικές μεταρρυθμίσεις που θα δημιουργήσουν κλίμα ανάτασης και ανάπτυξης για τη χώρα. Καλή Χρονιά.

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκη

Δημοκρατία