Με αφορμή τα προσεχή εγκαίνια της ΔΕΘ αλλά και τις δημοτικές εκλογές σε μερικούς μήνες (Μάϊος 2014), γίνονται συζητήσεις(και μελλοντικά θα γίνουν περισσότερες ) για το μέλλον της Θεσσαλονίκης ,τη φυσιογνωμία της , τον ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή και τα έργα που πρέπει να γίνουν.
Τέτοιες συζητήσεις έγιναν πολλές τουλάχιστον στα τελευταία 20 χρόνια, με πομπώδεις διακηρύξεις από την κεντρική εξουσία για τον ρόλο της ως «μητρόπολης των Βαλκανίων» ενώ κάθε χρόνο η κεντρική εξουσία, με αφορμή τα εγκαίνια της ΔΕΘ, επαναλαμβάνει το «δούλεμα» περί δήθεν «συμπρωτεύουσας»..
Η αλήθεια είναι πικρή γιατί συμπρωτεύουσα δεν υπήρξε ποτέ με την έννοια της ύπαρξης κάποιου κέντρου εξουσίας στην πόλη και φυσικά δεν έγινε ποτέ Μητρόπολη των Βαλκανίων γιατί δεν αξιοποιήθηκαν οι κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις στην Βαλκανική μετά το 1989 ενώ και κάποια πράγματα που έγιναν , έγιναν με μεγάλη καθυστέρηση και δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα (γι΄ αυτό π.χ. στο Διεθνές Πανεπιστήμιο μόνο το 20% των φοιτούντων προέρχεται από γειτονικές Βαλκανικές χώρες) .. Η αλήθεια είναι ακόμη ότι η πόλη έμεινε σε περιθωριακό ρόλο γιατί οι κάθε λογής εκπρόσωποι της και κυρίως εκπρόσωποί της στην κεντρική πολιτική σκηνή(με κάποιες εξαιρέσεις) δεν πίστεψαν πραγματικά σε μια τέτοια προοπτική, δεν συγκρούστηκαν με την κεντρική εξουσία, φροντίζοντας συνήθως να στελεχώνουν τους κρατικούς οργανισμούς της πόλης με πρόσωπα που θα κινούνταν στο ίδιο κλίμα…
Ενδεικτικά για τη νοοτροπία των φορέων της πόλης θα αναφέρω μόνο δυο χαρακτηριστικά περιστατικά που έζησα το ένα ως πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου και το άλλο ως πρόεδρος του ΚΘΒΕ:
Μετά από αγώνες του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης(ήμουν πρόεδρός του την περίοδο 2005-2008) και λόγω θετικής ανταπόκρισης της τότε κυβέρνησης Καραμανλή και του τότε υφυπουργού Αθλητισμού κ.Ορφανού πετύχαμε τον Φεβρουάριο του 2006 να λειτουργήσει(σε εκτέλεση ψηφισθέντος νόμου) για πρώτη φορά αθλητικό δικαστήριο στην Θεσσαλονίκη με κατά τόπον αρμοδιότητα διαφορές από Μακεδονία, Θράκη,΄ Ηπειρο και Θεσσαλία, δηλαδή με κατά τόπον αρμοδιότητα για την μισή Ελλάδα, γεγονός που αναβάθμιζε τη Θεσσαλονίκη πέραν του γεγονότος ότι δημιουργούσε ύλη για τον νομικό της κόσμο… Λειτούργησε επιτυχώς για 7 μήνες(στεγάστηκε στο Αλεξάνδρειο Αθλητικό Μέλαθρο)αλλά τον Αύγουστο του 2006 η ΕΠΟ (με πρόεδρο μάλιστα καταγόμενο από τον Ν.Θεσσαλονίκης…)το κατήργησε με το «αστείο» επιχείρημα ότι αν πέραν των Αθηνών υπήρχε κι άλλο αθλητικό δικαστήριο θα είχαμε διάσπαση της νομολογίας…. Ως πρόεδρος τότε του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης κατήγγειλα έντονα το γεγονός και καλέσαμε ως ΔΣΘ όλες τις ΠΑΕ της πόλης να ξεκινήσουμε αγώνα ανατροπής της απόφασης της ΕΠΟ. Δυστυχώς οι διοικήσεις των ΠΑΕ αλλά και των άλλων αθλητικών ομίλων της πόλης ,πλήν λίγων εξαιρέσεων, έσκυψαν το κεφάλι και αδιαμαρτύρητα δέχθηκαν τότε το γεγονός…ενδεικτικό της νοοτροπίας αυτών που διοικούν τα αθλητικά σωματεία της Θεσσαλονίκης(για να είμαι δίκαιος επισημαίνω πως φαίνεται ότι πιθανόν κάτι αλλάζει γιατί από ότι μου ανέφερε ο πρόεδρος του ΠΑΟΚ κ.Βρύζας ο ΠΑΟΚ ετοιμάζεται να ανακινήσει το θέμα)
Το δεύτερο περιστατικό:το ΚΘΒΕ με στόχο την αναβάθμιση της πόλης πέραν των άλλων δραστηριοτήτων του τότε(ίδρυση της ένωσης θεάτρων Ν.Α Ευρώπης με έδρα τη Θεσσαλονίκη και υπογραφή πρωτοκόλλων συνεργασίας -με ανταλλαγές παραστάσεων- με όλα τα εθνικά θέατρα των Βαλκανικών χωρών), με στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και χρήση προγράμματος της Ε.Ε φιλοξένησε το 2007 και 2008 το Ευρωπαϊκό βραβείο θεάτρου στη Θεσσαλονίκη, ένα θεσμό πανευρωπαϊκής εμβέλειας. Κι΄ επειδή η Θεσσαλονίκη έχει ανάγκη θεσμών υπερεθνικής εμβέλειας για αναβάθμισή της καλέσαμε το 2008 σύσκεψη μεγάλων φορέων της πόλης ζητώντας να αναλάβουμε όλοι μαζί για το μέλλον την πρόσκαιρη η μόνιμη φιλοξενία του θεσμού στην Θεσσαλονίκη με ανάληψη από κοινού του κόστους( περίπου 800.000 Ευρώ ετησίως) αλλά(με 1-2 εξαιρέσεις)υπήρξε ευγενική άρνηση.
Τα παραδείγματα είναι χαρακτηριστικά γιατί πρόκειται για εγχειρήματα που επιτυχώς υλοποιήθηκαν στην πόλη και την αναβάθμιζαν αλλά που οι φορείς και οι εκπρόσωποι της πόλης δεν στήριξαν. Επομένως για την περιθωριοποίηση της Θεσσαλονίκης δεν φταίει μόνο η κεντρική εξουσία αλλά σε σημαντικό βαθμό φταίει και το γεγονός ότι κάποιοι εκπρόσωποι της πόλης δεν έχουν όραμα, σκύβουν το κεφάλι χωρίς να διεκδικούν και αρκούνται στην απλή διαχείριση…
Δημήτρης Γαρούφας
*Δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.
