Με αφορμή τα 40 χρόνια του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ

Συμπληρώθηκαν 40 χρόνια από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, που συμπίπτει με τα 40 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, κομμάτων που άσκησαν την εξουσία αυτήν την περίοδο, γι' αυτό είναι χρήσιμο να γίνουν κάποιες επιγραμματικές παρατηρήσεις για την δράση τους.

Καταρρέοντας η δικτατορία το 1974 παρέδωσε την εξουσία στον Κ. Καραμανλή, που έκανε σωστές κινήσεις κλείνοντας το κεφάλαιο του εμφυλίου με νομιμοποίηση του ΚΚΕ και θεσπίζοντας ένα δημοκρατικό Σύνταγμα. Τον Σεπτέμβρη του 1974 ιδρύθηκε το ΠΑΣΟΚ και Οκτώβρη του 1974 η ΝΔ, ως κόμματα αρχών, αλλά πολύ γρήγορα ο Α. Παπανδρέου για να ελέγξει το ΠΑΣΟΚ διέγραψε τα μισά ιδρυτικά στελέχη, ενώ κι ο Κ. Καραμανλής αργότερα διέγραψε τα μέλη της «Κίνησης Βόλβης», που ζητούσαν δημοκρατικές διαδικασίες και αξιοκρατική στελέχωση του κρατικού μηχανισμού.

Επιγραμματικά επισημαίνω ότι η ΝΔ έχει στο ενεργητικό της την ψήφιση δημοκρατικού Συντάγματος και την εισδοχή της χώρας στην ΕΟΚ, στο ΠΑΣΟΚ οφείλονται κάποιες κινήσεις εκσυγχρονισμού, όπως η δημιουργία του ΕΣΥ, η ίδρυση των ΚΕΠ, ο νόμος για προσλήψεις στο Δημόσιο μέσω ΑΣΕΠ, ενώ στο ενεργητικό και των δυο κομμάτων είναι οι πρωτόγνωρες πολιτικές ελευθερίες για τους πολίτες και η σταθεροποίηση του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Τα δυο κόμματα όμως τα βαρύνουν και πολλά αρνητικά: οι χρηματοδοτήσεις της ΕΟΚ και της ΕΕ δεν αξιοποιήθηκαν για δημιουργία υποδομών αλλά διοχετεύονταν στην κατανάλωση. Παράλληλα (κυρίως από το ΠΑΣΟΚ) γινόταν εκμαυλισμός των πολιτών με αθρόους ρουσφετολογικούς διορισμούς στο Δημόσιο, με αποτέλεσμα γιγάντωση και αναποτελεσματικότητα αυτού, ενώ με δανεισμό δίνονταν υπέρογκες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις και θεσπίζονταν επιδόματα του τύπου «έγκαιρης προσέλευσης στην εργασία» με καταστροφικά αποτελέσματα για τη χώρα. Οι πολιτικοί κι από τα δυο κόμματα (με λίγες εξαιρέσεις) δεν είχαν όραμα αλλά ούτε και το θάρρος για ρήξεις και τομές και υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που είχε ανάγκη η χώρα.

Ο ιστορικός του μέλλοντος γράφοντας γι' αυτήν την περίοδο θα σημειώσει την ψήφιση δημοκρατικού Συντάγματος και την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ, αλλά σίγουρα θα στιγματίσει τον ανεύθυνο πολιτικό λόγο και τον καλλιεργούμενο από τον πολιτικό κόσμο άκρατο καταναλωτισμό, που οδήγησε σε υπερχρέωση και χρεοκοπία της χώρας. Σίγουρα θα επισημάνει την υπολειτουργία των θεσμών αλλά και τη γενίκευση του φαινομένου της διαφθοράς με πολιτικούς που ίδρυαν ofshore εταιρίες για να μην πληρώνουν φόρους.

Ο τρόπος λειτουργίας των κομμάτων οδήγησε δυστυχώς στη σταδιακή απομάκρυνση των πιο ανιδιοτελών και οραματιστών από τα στελέχη, που στην πορεία είδαν ότι ο αγώνας ήταν «για ένα πουκάμισο αδειανό», και τα κόμματα έχασαν την επαφή με την κοινωνία.

Σίγουρα μπαίνει το ερώτημα αν μακροπρόθεσμα έχουν μέλλον. Νομίζω ότι για να έχουν μέλλον πρέπει να εκσυγχρονισθούν, να ανοιχτούν στην κοινωνία και να αποκτήσουν αξιοπιστία, εξοστρακίζοντας τα στελέχη τους που μπερδεύουν το νόμιμο με το ηθικό, να έχουν όραμα και να αγωνισθούν έμπρακτα για υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα. Σήμερα έχει συρρικνωθεί μέχρι περιθωριοποίησης το ΠΑΣΟΚ και μειώθηκε η εκλογική επιρροή της ΝΔ και λόγω «μνημονίου» αλλά και γιατί «συγκυβερνώντας» λειτούργησαν με κανόνες του χτες (π.χ. αντί να αναζητήσουν τους ικανότερους Ελληνες για στελέχωση του κρατικού μηχανισμού για να είναι αποτελεσματικός, χρησιμοποίησαν αποτυχημένους πολιτευτές, ανεπάγγελτους γόνους κ.λπ. με αποτέλεσμα να είναι πάλι αναποτελεσματικός). Για να έχουν μέλλον πρέπει, πέραν της εξόδου από την κρίση, άμεσα να προχωρήσουν σε τολμηρή συνταγματική αναθεώρηση, που μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις αναγέννησης της χώρας, και να θυμούνται πάντα αυτό που είχε πει κάποτε ο γερουσιαστής των ΗΠΑ Α. Μπέβεριτζ: «Ενα κόμμα μόνο αναπτυσσόμενο ζει. Οταν πάψει να ανέχεται τις νέες ιδέες, πεθαίνει».

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΡΟΥΦΑ
πρώην προέδρου του ΔΣΘ

Αγγελιοφόρος

Με αφορμή την Αμφίπολη

Με ενδιαφέρον, θαυμασμό και αγωνία η ελληνική κοινή γνώμη παρακολουθεί καθημερινά την πορεία των ανασκαφών στο ταφικό μνημείο στην Αμφίπολη… Ενδιαφέρον υπάρχει και σε διεθνές επίπεδο, όπου ΜΜΕ μεγάλων χωρών μιλούν για το μοναδικό ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, ενώ στα Σκόπια με έκδηλη αμηχανία θέτουν άλλα ζητήματα. Ετσι, η εφημερίδα των Σκοπίων «Dnevnik» προ ημερών κατηγόρησε το BBC, την «Washington Post» και την «Ιnternational Business Τimes» ότι αγνοούν την ιστορία και αποκαλούν ελληνικό τον τάφο, ενώ είναι μακεδονικός.

Φίλος από τα Σκόπια, με τον οποίο κατά καιρούς συζητούμε για τις εξελίξεις στη γειτονική χώρα, μου ανέφερε ότι το ταφικό μνημείο στην Αμφίπολη δημιούργησε κλίμα αμηχανίας στα Σκόπια, όπου η «εκλαϊκευμένη» προπαγάνδα τους ισχυρίζεται ότι η Ελλάδα «απεμπολεί» τον Μέγα Αλέξανδρο. Αν η Ελλάδα θεωρούσε δικό της τον Μ. Αλέξανδρο, λένε οι προπαγανδιστές των Σκοπίων, θα είχε στήσει άγαλμά του και στην πρωτεύουσα Αθήνα, ενώ τον θεωρεί Μακεδόνα και γι' αυτό έχει άγαλμά του στη Θεσσαλονίκη. Ανόητο, πολύ ανόητο το προπαγανδιστικό επιχείρημα των Σκοπίων, γιατί ο Μέγας Αλέξανδρος, λειτουργώντας με εξωστρέφεια και όραμα, ένωσε την Ελλάδα και οδήγησε τον ελληνισμό σε λαμπρή πορεία νίκης προς ανατολάς, διαδίδοντας και την ελληνική γλώσσα που μιλούσε στα πέρατα της γης.

Ο Μέγας Αλέξανδρος υπήρξε κατεξοχήν σύμβολο Ελληνισμού και απέδειξε πόσο πολλά μπορεί να πετύχει ενωμένος ο ελληνισμός. Γι' αυτό, βεβαίως, έπρεπε να υπάρχει άγαλμά του στην Αθήνα κι έχουν βαριά ευθύνη οι ελληνικές κυβερνήσεις που ολιγώρησαν, καθώς και οι διατελέσαντες δήμαρχοι Αθηνών. Επρεπε να υπάρχει άγαλμά του όχι προς απάντηση των ανιστόρητων από τα Σκόπια, αλλά γιατί σε δεδομένη χρονική στιγμή, μεταξύ άλλων, εκφράζοντας τις αρχές του οικουμενικού Ελληνισμού, οδήγησε σε στιγμές μεγαλείου τον Ελληνισμό και διέδωσε την ελληνική γλώσσα στα πέρατα της γης.

Με λύπη επισημαίνω, επίσης, ότι μερικές φορές αξιωματούχοι που διορίζονταν ή διορίζονται από την ελληνική κυβέρνηση σε θέσεις ευθύνης αγνοούσαν και αγνοούν «πολλά» και με αμετροεπείς δηλώσεις ενίσχυαν επιχειρήματα γειτόνων (αποκαλώντας π.χ. Τούρκους τους μουσουλμάνους της Θράκης η «μακεδονικό εθνικό θέατρο» το θέατρο των Σκοπίων), για να φανούν τάχα προοδευτικοί… Για ευνόητους λόγους δε θα πω περισσότερα, αλλά επισημαίνω ότι ο προοδευτικός άνθρωπος προσβλέπει στο μέλλον κι επιθυμεί φιλία και συνεργασία με σεβασμό της διαφορετικότητας αλλά και με σεβασμό της ιστορικής αλήθειας.

Το να αγαπάς την πατρίδα σου και να υπερασπίζεσαι την ιστορική αλήθεια το σέβονται και το κατανοούν όλοι και δε δημιουργεί πρόβλημα συνεργασίας. Διετέλεσα επί 13 χρόνια (ως πρόεδρος του ΔΣΘ, την περίοδο 2005-2008 αλλά και πριν ως μέλος στο δ.σ.) μέλος της αντιπροσωπείας μας στην Ενωση Βαλκανικών Δικηγορικών Συλλόγων, που με έδρα τη Θεσσαλονίκη για αρκετά χρόνια αγωνίστηκε για την επαφή των νομικών πολιτισμών της περιοχής, την άμβλυνση των διαφορών και την κατανόηση του διαφορετικού με προβολή της κοινής ευρωπαϊκής προοπτικής. Σε αυτήν την προσπάθεια συνεργαστήκαμε και με το δικηγορικό σύλλογο των Σκοπίων, χωρίς «εκπτώσεις», ξεκαθαρίζοντας ότι τους δεχόμαστε ως αντιπροσωπεία της FYROM -όπως τους αναγνωρίζει ο ΟΗΕ- και FYROM αποκάλεσα τη χώρα τους μιλώντας το Μάιο του 2005 σε αίθουσα του Κοινοβουλίου των Σκοπίων (όπου γιόρταζαν τα 50 χρόνια του δικηγορικού τους συλλόγου), παρόντος του Κ. Γκλιγκόροφ, της υπουργού Δικαιοσύνης και άλλων υπουργών τους, χωρίς διαταραχή της συνεργασίας.

Με αφορμή την αποκάλυψη του μοναδικού ταφικού μνημείου στην Αμφίπολη, θα ήθελα τελειώνοντας να επισημάνω ότι τα μνημεία αυτά είναι μνημεία πολιτισμού της ανθρωπότητας και «φθέγγονται» για την ιστορική αλήθεια. Μπροστά τους σκύβουν με θαυμασμό παγκόσμια ΜΜΕ, προβάλλουν την ιστορική αλήθεια και αντανακλαστικά τα επιχειρήματά μας που στηρίζονται σε αυτήν, και δημιουργούν τη δυνατότητα νέας προοπτικής.

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΡΟΥΦΑ
δικηγόρου, πρώην προέδρου του ΔΣΘ

Αγγελιοφόρος

Η Αμφίπολη ως «από μηχανής θεός»

Σύμπας ο ελληνισμός αλλά και ΜΜΕ από τα πέρατα της γης παρακολουθούν με προσοχή καθημερινά την πορεία των ανασκαφών στο ταφικό μνημείο που βρέθηκε στην Αμφίπολη, το μεγαλύτερο ταφικό μνημείο που έχει βρεθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το μνημείο αυτό αποκαλύπτεται σε μια κρίσιμη περίοδο για τον ελληνισμό, σε εποχή που κάποιοι εκμεταλλευόμενοι την παρακμή του ελλαδικού κράτους οικειοποιούνται σύμβολα και την ιστορία μας, και «φθέγγεται» για τον «μακεδονικό ελληνισμό» και την Αμφίπολη που σε δεδομένη χρονική στιγμή εξέφρασε τους ανοιχτούς ορίζοντες του μακεδονικού ελληνισμού και αποτέλεσε το ορμητήριο για την μεγάλη, προς ανατολάς, πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Με αφορμή το ταφικό μνημείο, καλό είναι να θυμηθούμε και κάποια άλλα γεγονότα από την πορεία της Αμφίπολης που για πολλούς αιώνες ήταν μητροπολιτικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Ηταν η μοιραία πόλη για τον Θουκυδίδη, που μάλλον εξαιτίας της έγινε ιστορικός. Παραστατικά περιγράφει στην ιστορία του πως ο Σπαρτιάτης στρατηγός Βρασίδας ξεκίνησε ένα σούρουπο από τη Ρεντίνα και με ολονύκτια πορεία έφτασε ξημερώματα στην Αμφίπολη όπου κατέλαβε τη γέφυρα του Στρυμόνα και την έξω των τειχών πόλη, ενώ με μετριοπαθείς προτάσεις κατάφερε τους Αμφιπολίτες να του παραδώσουν την πόλη πριν προλάβει να τη διασώσει ο Θουκυδίδης ο οποίος αυτοεξορίσθηκε για 20 χρόνια στη Σκαπτή Υλη στο Παγγαίο όπου με άνεση χρόνου έγραψε την ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Οταν το 422 π.Χ. οι Αθηναίοι έστειλαν το δημαγωγό Κλέωνα να ανακαταλάβει την Αμφίπολη, ο Βρασίδας συγκέντρωσε τη σπαρτιατική φρουρά κι αφού εμψύχωσε τους στρατιώτες του, με μια ομιλία που πρέπει να διδάσκεται σε όλες τις στρατιωτικές σχολές , διάλεξε 150 Σπαρτιάτες που τους συνήγειρε λέγοντας (σε μετ. Ε. Βενιζέλου): «Οσον το κατ' εμέ, θα αποδείξω ότι δεν είμαι καλύτερος εις το να προτρέπω άλλους παρ΄ ότι είμαι εις το να θέτω εις εφαρμογήν ο ίδιος τας προτροπάς μου..». Μπαίνοντας πρώτος στη μάχη με τους 150 Σπαρτιάτες, νίκησε χιλιάδες Αθηναίους κι έπεσε στη μάχη. Οπως γράφει ο Θουκυδίδης, οι Αμφιπολίτες τίμησαν το γενναίο στρατηγό και ήταν ο μόνος που επέτρεψαν να ταφεί εντός των τειχών στην αγορά. Ο τάφος του βρέθηκε (ταυτοποιήθηκε γιατί είναι ο μόνος τάφος της εποχής εκείνης εντός των τειχών) και οι επισκέπτες του αρχαιολογικού μουσείου Αμφίπολης μπορούν να δουν την ασημένια οστεοθήκη του που βρέθηκε στον τάφο του που είναι κάτω από το αρχαιολογικό μουσείο.

Η Αμφίπολη στέλνει ως διαχρονικό μήνυμα στους ηγέτες τα λόγια του Βρασίδα για το ρόλο του ηγέτη που πρέπει έμπρακτα να εφαρμόζει πρώτος όσα ζητά από τους άλλους. Ο ηγέτης πρέπει να είναι πρώτος στους αγώνες και τις θυσίες. Ο ηγέτης δεν πίνει νερό, όταν διψούν οι στρατιώτες του, ούτε κάνει διακοπές στις Αλπεις όταν αυτοκτονούν από απελπισία οι συμπολίτες του. Αυτή τη διδαχή έπρεπε να έχουν κατά νου οι Ελληνες πολιτικοί για να καταλάβουν ότι δεν μπορούν να κρατούν σε ποσοστό 75% αφορολόγητες τις συνολικές αποδοχές τους, ενώ ταυτόχρονα επιβάλλουν φόρο 26% από το πρώτο ευρώ στους μικροεπαγγελματίες.

Στις αρχαίες τραγωδίες ερχόταν η κάθαρση, η λύση, από τον από μηχανής θεό. Στη δεδομένη χρονική στιγμή δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η Αμφίπολη με το ταφικό της μνημείο ήρθε σαν από μηχανής θεός να φωτίσει το δρόμο του ελληνισμού, να τονώσει το φρόνημα, να ενώσει τους Ελληνες και να υπενθυμίσει τα αυτονόητα σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο.

Σε μια εποχή παρακμής του ελλαδικού κράτους η Αμφίπολη σαν «από μηχανής θεός» με το ταφικό της μνημείο, σήμερα υπενθυμίζει σε μας τους Ελληνες τις ρίζες και το χρέος μας , αλλά και σε όλη την οικουμένη την ιστορική αλήθεια.

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΡΟΥΦΑ

δικηγόρου, πρώην προέδρου του ΔΣΘ

Αγγελιοφόρος

Μήνας ανεκπλήρωτων υποσχέσεων

Ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας της Θεσσαλονίκης, ταυτισμένος με τη ΔΕΘ, που παλιότερα ήταν το μεγάλο πανηγύρι της Θεσσαλονίκης, μια γιορτή που συνάρπαζε τις παιδικές καρδιές, τότε που πραγματικά ήταν Διεθνής Εκθεση με επίσημη και ουσιαστική συμμετοχή δεκάδων ξένων κρατών.

Τις μέρες των εγκαινίων η Θεσσαλονίκη ήταν το επίκεντρο της χώρας, γιατί από εδώ ο εκάστοτε πρωθυπουργός έδινε το στίγμα της πορείας για το μέλλον, ενώ πάντα οι πρωθυπουργοί έψαχναν κάτι να πουν και για τη Θεσσαλονίκη και μετά το 1990 για το ρόλο της στα Βαλκάνια (μετά το άνοιγμα των συνόρων που ακολούθησε την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων) κι έτσι ακούσαμε κατ΄ επανάληψη υποσχέσεις πως τάχα θα μεταβαλλόταν σε «Μητρόπολη των Βαλκανίων»... αλλά στην πράξη δεν έκαναν τίποτε για να γίνει πράξη η υπόσχεση.

Οι υποσχέσεις του Σεπτέμβρη μάλλον ξεχνιούνταν την επόμενη μέρα, γι' αυτό τον επόμενο Σεπτέμβρη ξανακούγαμε τα ίδια, για έργα που δεν άρχιζαν ποτέ ή, αν άρχιζαν, εξελίσσονταν σαν το «γεφύρι της Αρτας», γιατί από την κεντρική εξουσία δεν υπήρχε βούληση για κάτι περισσότερο. Οι εξ Αθηνών αξιωματούχοι (δυστυχώς, κάποιοι με καταγωγή από Θεσσαλονίκη) μας «δούλευαν» μιλώντας για την «όμορφη νύμφη του Θερμαϊκού», την τάχα «συμπρωτεύουσα», την «ερωτική Θεσσαλονίκη». Και κάθε χρόνο οι κάθε λογής εκπρόσωποι της πόλης παρακολουθούν (με κάποιες εξαιρέσεις) σκύβοντας μοιρολατρικά το κεφάλι και ακούγοντας για πολλοστή φορά για «τη σύντομη ολοκλήρωση και επέκταση του μετρό» (που έπρεπε να λειτουργεί εδώ και 2 χρόνια…), για τη «ζώνη καινοτομίας», για τη μετεγκατάσταση της ΔΕΘ...

Ολα αυτά τα χρόνια, που η πόλη «χόρταινε» με υποσχέσεις, εντεινόταν η αποβιομηχάνιση της Θεσσαλονίκης και η ανεργία έφτανε στα ύψη... Ακόμη και κάποια έργα που έγιναν, έγιναν με καθυστέρηση που ναρκοθετούσε την επιτυχή λειτουργία (π.χ. Διεθνές Πανεπιστήμιο), ενώ ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι κάθετοι οδικοί άξονες που θα συνδέουν τη Θεσσαλονίκη με Σόφια, Σκόπια, Τίρανα και μπορούν να αναζωογονήσουν την πόλη.

Γι' αυτήν την κατάσταση φταίει πρωτίστως η κεντρική εξουσία αλλά και η υποτακτική στάση των εκπροσώπων της τοπικής εξουσίας. Ενδεικτικά, για τη νοοτροπία κάποιων τοπικών φορέων θα αναφέρω ξανά κάτι που έζησα ως πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Για χρόνια αγωνιζόμασταν να γίνει αποκέντρωση της Αθλητικής Δικαιοσύνης με λειτουργία αθλητικού δικαστηρίου στη Θεσσαλονίκη. Σε συνεργασία με τον τότε υφυπουργό Αθλητισμού κ. Ορφανό πετύχαμε νομοθετικά την ίδρυσή του και εγκαινιάστηκε αρχές Φεβρουαρίου 2006. Με τη λειτουργία του επιτυγχανόταν αποκέντρωση, αναδεικνυόταν ο μητροπολιτικός ρόλος της Θεσσαλονίκης (είχε αρμοδιότητα για Μακεδονία, Θράκη, Ηπειρο, Θεσσαλία) αλλά τον Αύγουστο του 2006, έπειτα από 6μηνη επιτυχή λειτουργία, η ΕΠΟ «ετσιθελικά» το κατήργησε, αγνοώντας το νόμο και το Κοινοβούλιο που τον ψήφισε. Οταν ζητήσαμε από τους αθλητικούς φορείς της πόλης να συμπαραταχθούν μαζί μας σε κινήσεις διαμαρτυρίας, με λίγες εξαιρέσεις, οι διοικούντες τις ΠΑΕ της πόλης και τα αθλητικά σωματεία «περιέργως σιώπησαν»…

Αυτήν τη μίζερη νοοτροπία και μοιρολατρία φορέων ή εκπροσώπων της πόλης, που συμπεριφέρονται σαν νικημένοι πριν αρχίσει ο αγώνας, τη θέλει η κεντρική εξουσία και συνήθως ανθρώπους αυτής της νοοτροπίας αναζητά ως εκπροσώπους ή για στελέχωση οργανισμών της πόλης. Η κατάσταση μπορεί να αλλάξει μόνον αν οι εκπρόσωποι της πόλης αλλάξουν νοοτροπία, μόνον αν οι ανεξάρτητοι φορείς της λειτουργήσουν με όραμα, αν διεκδικούν και πιέζουν την κεντρική εξουσία. Διαφορετικά, κάθε Σεπτέμβρη θα είμαστε θεατές στο ίδιο έργο…

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΡΟΥΦΑ
δικηγόρου, πρώην προέδρου του ΔΣΘ

Αγγελιοφόρος

Τα τουρκικά σχέδια για τα Βαλκάνια

Σχεδόν απαρατήρητη πέρασε από τα ελληνικά ΜΜΕ η ανακοίνωση ότι πρωθυπουργός της Τουρκίας γίνεται ο μέχρι τώρα υπουργός Εξωτερικών Α. Νταβούτογλου, παρότι η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί εξελίξεις που άμεσα επηρεάζουν τη χώρα μας.

Οι θέσεις του Α. Νταβούτογλου για το μέλλον της Τουρκίας και τους στόχους της στην ευρύτερη περιοχή είναι γνωστές κι από τα βιβλία του αλλά κι από ομιλίες του στα ετήσια συνέδρια των Τούρκων διπλωματών. Ενδεικτικά αναφέρω ότι το Δεκέμβριο του 2012 στο ετήσιο συνέδριο Τούρκων διπλωματών που άρχισε στην Αγκυρα και συνεχίσθηκε στην Αδριανούπολη, δίνοντας το στίγμα του προχωρημένου νέου-Οθωμανισμού, ο Α. Νταβούτογλου στην εναρκτήρια ομιλία του τόνισε ότι οι πολιτικές που θα εφαρμόσει στο μέλλον η Τουρκία, μέχρι το 2023, στοχεύουν στην ενοποίηση του χώρου των Βαλκανίων, του Καυκάσου, της Κεντρικής Ασίας κλπ. που θα γίνει, όπως είπε, με ειρηνικό τρόπο και θα σημάνει επιστροφή της Τουρκίας στα Βαλκάνια μετά από έναν αιώνα, με βασικά εργαλεία για επίτευξη του στόχου αυτού την οικονομία, την ιστορία, τον πολιτισμό.

Για την επίτευξη του στόχου αυτού χρησιμοποιούνται και οι μουσουλμανικές μειονότητες που υπάρχουν σε βαλκανικές χώρες και επιδιώκεται η δημιουργία στο απώτερο μέλλον μιας «κοινοπολιτείας» των χωρών που ήταν τμήματα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με την Τουρκία να λειτουργεί ως ισχυρή περιφερειακή δύναμη στην περιοχή. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η με συμβολικό τίμημα παραχώρηση σε τηλεοπτικά κανάλια βαλκανικών χωρών (τον Ιανουάριο του 2011 το αυστριακό περιοδικό «Der Standard» ανέφερε ότι παίζονταν σε βαλκανικά τηλεοπτικά κανάλια 70 τουρκικά σίριαλ, που συνήθως παρουσιάζουν μια εξιδανικευμένη εικόνα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της Τουρκίας).

Ενδεικτικά τα ανέφερα αυτά γιατί υπάρχει πλέον ορατό τουρκικό σχέδιο που μεταξύ άλλων στοχεύει σε συγκυριαρχία στο Αιγαίο, σε πλήρη έλεγχο της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη και σε σταδιακή αδρανοποίηση της ελληνικής κοινής γνώμης.

Θέλω να ελπίζω (αμφιβάλλω βέβαια) ότι κάποιοι από τους ασκούντες εξουσία παρακολουθούν τις εξελίξεις και ότι θα υπάρχει κάποια εθνική στρατηγική (πάντως μη ορατή) που θα λειτουργεί αποτρεπτικά στους τουρκικούς σχεδιασμούς και θα υπηρετεί πολιτική θωράκισης του εθνικού μας χώρου αλλά και αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων μας λόγω συμμετοχής στην ΕΕ. Αμφιβάλλω για την ύπαρξη αυτής της στρατηγικής διότι διατηρώντας τακτική επαφή με τους ελληνικής καταγωγής πληθυσμούς στις βαλκανικές χώρες βλέπω δική μας απουσία αλλά και αδρά χρηματοδοτούμενη και αποτελεσματική τουρκική παρουσία.

Με θλίψη τα επισημαίνω όλα αυτά, γιατί η Ελλάδα μετά το 1990 είχε το συγκριτικό πλεονέκτημα στα Βαλκάνια και μπορούσε να είναι ο σημαιοφόρος της ευρωπαϊκής προοπτικής αναβαθμίζοντας και το δικό της ρόλο. Δυστυχώς ο πολιτικός μας κόσμος όχι μόνο δεν αξιοποίησε την ιστορική ευκαιρία αλλά οδήγησε την Ελλάδα στην οικονομική και πολιτική χρεοκοπία περιθωριοποιώντας την ακόμα και στα Βαλκάνια…

Τελειώνοντας επισημαίνω ότι ακόμα και το «σοκ» της οικονομικής κρίσης δεν βοήθησε στην αλλαγή νοοτροπίας του πολιτικού μας κόσμου. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω, με αφορμή την αποκάλυψη του μοναδικού σε παγκόσμιο επίπεδο ταφικού μνημείου στην Αμφίπολη, ότι βλέπουμε ανακοινώσεις πολιτικών για το πόσο βοήθησε ο καθένας… Η αλήθεια είναι ότι όλα τα ποσά που δόθηκαν από όλους για την ανασκαφική έρευνα για το μνημείο όλα αυτά τα χρόνια δεν ξεπερνούν το ποσό των 350.000 ευρώ. Ξεχνούν να αναφέρουν ότι φέτος οι ανασκαφές ξεκίνησαν τέλη Ιουνίου 2014 (ενώ θα μπορούσαν να έχουν ξεκινήσει από Μάρτιο) ελλείψει χρημάτων. Δηλαδή για ένα μνημείο που προκάλεσε παγκόσμια δημοσιότητα και η ύπαρξη του οποίου ενισχύει τα ελληνικά επιχειρήματα σε διεθνές επίπεδο και θα αυξήσει θεαματικά τον τουρισμό, η Ελλάδα χρηματοδοτούσε την ανασκαφή με το σταγονόμετρο και σε κάποιο σημείο, για να μη σταματήσει, χρειάστηκε να δώσει χρήματα ο δήμος Αμφίπολης.

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΡΟΥΦΑ

δικηγόρου, πρώην προέδρου ΔΣΘ

Αγγελιοφόρος

Το μήνυμα της Αμφίπολης

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αμφίπολη, ένα μικρό πανέμορφο χωριό κτισμένο πάνω στα ερείπια της αρχαίας Αμφίπολης... Στο δημοτικό σχολείο (δίπλα στην αρχαία ακρόπολη) συνήθως παίζαμε κρυφτό κοντά σε αρχαία μάρμαρα, ενώ τα καλοκαίρια προσπαθούσαμε να εξερευνήσουμε υπόγειες στοές ή σκαρφαλώναμε στο βυζαντινό πύργο.

Μεγαλώσαμε με θρύλους και παραδόσεις για αρχαίους βασιλείς και ήρωες και για τον «τρανό βασιλιά ή άρχοντα» που έπρεπε να είναι θαμμένος στον «Καστά» σε λόφο που έμοιαζε τεχνητός, ενώ στα χωράφια το αλέτρι έσπαγε συχνά από τις πολλές αρχαίες πέτρες. Οταν στο γυμνάσιο ανακαλύψαμε τον Θουκυδίδη, αναγνωρίσαμε τις τοποθεσίες που περιγράφει, τις τοποθεσίες όπου πολέμησε ο Βρασίδας κι ο Κλέων και κάναμε μπάνιο στη θάλασσα νότια του χωριού, δίπλα στην αρχαία Ηιόνα, που πρόλαβε και διέσωσε από τους Σπαρτιάτες ο Θουκυδίδης.

Ως φοιτητής Νομικής δούλεψα δυο καλοκαίρια στις ανασκαφές που έκανε ο αρχαιολόγος Δ. Λαζαρίδης και θυμάμαι πως όταν σκάβαμε στις «Θρακικές Πύλες» του αρχαίου τείχους, από όπου εξόρμησε ο Βρασίδας και νίκησε τους Αθηναίους, μας έδειχνε απέναντι στον «Καστά» το μικρό λόφο και μας έλεγε ότι εκεί πρέπει να είναι ο τάφος της Ρωξάνης. Συζητούσε με τους γέροντες λαμβάνοντας υπόψη και τις παραδόσεις και τα τοπωνύμια που είχαν αρχαίες καταβολές. Ετσι η κορυφή της ακρόπολης που είχε ορατά ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής λεγόταν «παλιονεκκλησιά», η τοποθεσία που ήταν τα αρχαία εργαστήρια κεραμικής «κούκλες» και υπήρχε τοποθεσία «σκαλάκια», εκεί που μάλλον βρίσκεται το αρχαίο θέατρο που ακόμα δεν έχει αποκαλυφθεί.

Η Αμφίπολη οφείλει ευγνωμοσύνη στον Δ. Λαζαρίδη, γιατί στα χρόνια της μεταπολίτευσης έγινε γενικός διευθυντής στο υπουργείο Πολιτισμού κι έτσι άρχισε η κατασκευή του Αρχαιολογικού Μουσείου Αμφίπολης που άρχισε να λειτουργεί το 1995 αλλά ο ίδιος δεν πρόλαβε –λόγω πρόωρου θανάτου- να ολοκληρώσει το έργο του.

Σήμερα συνεχίζει το έργο του η συνεργάτιδά του από τα φοιτητικά της χρόνια Κατερίνα Περιστέρη, που κάνοντας τομή στο λόφο «Καστά» από τα πλάγια πέτυχε τον κυκλικό περίβολο του ταφικού μνημείου που είναι μοναδικό στην Ευρώπη. Εχει περίβολο 500 μέτρα, ύψος 3 μ. κι επένδυση λευκού θασίτικου μαρμάρου. Η Κ. Περιστέρη θα μείνει στην ιστορία με την αποκάλυψη του μοναδικού ταφικού μνημείου, ανεξάρτητα με το ποιος έχει ταφεί εκεί, και το όνομά της θα ταυτιστεί με την Αμφίπολη.

Δε θα μπω στη σεναριολογία για το ποιος έχει ταφεί εκεί, γιατί ούτως ή άλλως είναι μοναδικό μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας που η αποκάλυψή του σηματοδοτεί πολλά για τον ελληνισμό αλλά και την ανθρωπότητα. Πρώτα πρώτα ισχυροποιείται το φρόνημα και στέλνεται αποστομωτικό μήνυμα στα πέρατα της γης ότι στη μακεδονική γη η παρουσία του ελληνισμού είναι διαχρονική. Για το πώς τα μνημεία «επιδρούν» ενδεικτικά μόνο αναφέρω ότι στη διάρκεια της κατοχής (1941-1944) η Αμφίπολη ανήκε στην περιοχή που έδωσαν οι Γερμανοί στους Βουλγάρους, οι οποίοι πίεζαν τους κατοίκους, υποσχόμενοι οφέλη, να δηλώσουν Βούλγαροι, μα οι κάτοικοι απάντησαν στο Βούλγαρο αξιωματικό, που τους μιλούσε «για την ένδοξη Βουλγαρία», δείχνοντας τα αρχαία ερείπια: «Τα ονόματα και οι επιγραφές στα μάρμαρα είναι ελληνικά κι Ελληνες ήμασταν και θα είμαστε πάντα...». Επίσης η αποκάλυψη του μνημείου στην Αμφίπολη έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί ήταν η πόλη από όπου έγινε η μεγάλη εξόρμηση του Μ. Αλεξάνδρου, η πόλη όπου έδρευε το ναυτικό του με τον Νέαρχο, η πόλη που σε δεδομένη χρονική στιγμή εξέφρασε την εξόρμηση του ελληνισμού (με επικεφαλής τους Μακεδόνες) προς ανοιχτούς ορίζοντες.

Τέλος, η αποκάλυψη ενός τέτοιου μνημείου δίνει τη δυνατότητα πολλαπλής ωφέλειας για τη χώρα μας, με την έννοια ότι θα αυξήσει σημαντικά τον τουρισμό και θα δημιουργήσει διεθνώς συμπάθειες για τον ελληνισμό. Η μακεδονική γη της Αμφίπολης στέλνει διαχρονικό μήνυμα ελληνισμού, αλλά και μήνυμα αναγκαιότητας αναγέννησής του με βάση τις αρχές του οικουμενικού ελληνισμού.

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΡΟΥΦΑ
δικηγόρου, πρώην προέδρου του ΔΣΘ

Αγγελιοφόρος