Η διαφθορά ως σύμπτωμα παρακμής του Ελληνισμού

Στην προεκλογική περίοδο δυστυχώς δεν είχαμε αντιπαραθέσεις επί προγραμματικών θέσεων, ούτε εξαγγελίες των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα αλλά έξαρση αντιπαραθέσεων και καταγγελιών για θέματα διαφθοράς με τους πολίτες να αηδιάζουν με όσα άκουσαν και κάποιοι πιθανόν να οδηγούνται σε αποχή εξ΄ αυτού του λόγου. Σίγουρα οι προεκλογικές καταγγελίες πολλές φορές είναι υπερβολικές η και αστήρικτες αλλά επειδή «δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά»…θα πρέπει οι μεν καταγγελίες να απασχολήσουν την δικαιοσύνη αλλά και η νέα κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλίες για κατά το δυνατόν μείωση των περιστατικών διαφθοράς με θεσμικές μεταρρυθμίσεις.

Θυμάμαι μια ομιλία στις 5-5-2014 στη Θεσσαλονίκη του τότε Γενικού Γραμματέα Διαφάνειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Υπουργείο Δικαιοσύνης κ. Γ. Σούρλα ο οποίος σε μια αποκαλυπτική αλλά και μελαγχολική ομιλία του είχε τονίσει ότι το σκάνδαλο Κοσκωτά από άποψη μεγέθους ήταν πταίσμα εν σχέσει με όσα ακολούθησαν, κι΄ αναφέρθηκε στα σκάνδαλα του Χρηματιστηρίου, των εξοπλισμών, λαθρεμπορίου καυσίμων, νοθείας καυσίμων κλπ. Καυτηρίασε το γεγονός ότι στο κοινοβούλιο ψηφίζονται τροπολογίες που οι ψηφίζοντες Βουλευτές αγνοούν το περιεχόμενο και ευνοούν μεγάλα συμφέροντα (διαγραφή προστίμων εκατοντάδων εκατομμυρίων ΕΥΡΩ που αφορούσαν εταιρίες συγκεκριμένων επιχειρηματιών) και τον αγώνα που γίνεται καθημερινά για καθιέρωση κανόνων διαφάνειας, τονίζοντας ότι μια τολμηρή συνταγματική αναθεώρηση θα συμβάλλει στη βελτίωση του κλίματος με παύση της ατιμωρησίας των επίορκων πολιτικών μέσω της σύντομης παραγραφής ενώ μελαγχολικά είχε επισημάνει ότι στην κοινωνία υπάρχει πλέον έκπτωση αξιών κι΄ ότι χρειάζεται παλλαϊκός συναγερμός για να αντιστραφεί το κλίμα.

Στο βιβλίο μου με τίτλο «ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» (εκδ. ΙΑΝΟΣ 2014) που κυκλοφόρησε το 2014 στο κεφάλαιο «η διαχρονική παθογένεια της διαφθοράς στην Ελλάδα» με ιστορική αναδρομή και στοιχεία αναλύω το πως και γιατί η γενίκευση της διαφθοράς σηματοδοτούσε διαχρονικά παρακμή του Ελληνισμού, γιατί όπως έλεγε ο Πολύβιος «ήδη γαρ κατά την Ελλάδα της δωροδοκίας επιπολαζούσης και μηδένα μηδέν δωρεάν πράττειν.» συμπεριλαμβάνοντας και προτάσεις για βελτίωση της κατάστασης με την ίδρυση σε κάθε νομό «επιτροπών κατά της διαφθοράς» με συμμετοχή εκπροσώπων επιστημονικών συλλόγων και προσωπικοτήτων που πέρα από καταγγελίες θα υπέβαλλαν προτάσεις στην εκτελεστική εξουσία για περιορισμό τουλάχιστον του φαινομένου μέσω νομοθετικών πρωτοβουλιών και μεταρρυθμίσεων με εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης.

Για την ιστορία ενδεικτικά αναφέρω ότι από τον Τρωϊκό πόλεμο ακόμη αναφέρονται περιστατικά διαφθοράς, δεδομένου ότι ο Αγαμέμνων κατηγορήθηκε ότι δωροδοκήθηκε από κάποιον νέο για να μην τον πάρει μαζί του στον Τρωϊκό πόλεμο με αντάλλαγμα μια όμορφη φοράδα. ενώ δωροδοκούνταν και το Μαντείο των Δελφών που μερικές φορές έδινε κατά παραγγελία χρησμούς και στον Φίλιππο υποδείκνυε «αργυραίς λόγχες μάχου και πάντων κρατήσεις.», ενώ όλοι οι ιστορικοί συμφωνούν ότι η διαφθορά ήταν κλασικό σύμπτωμα εκφυλισμού και παρακμής του Ελληνισμού.

Περίοδο παρακμής διανύει και σήμερα ο Ελληνισμός γι΄ αυτό έχουμε και πληθώρα καταγγελιών για φαινόμενα διαφθοράς αλλά ο πολιτικός κόσμος αντί να επιδίδεται σε πόλεμο καταγγελιών η λάσπης πρέπει μετεκλογικά να προχωρήσει σε θέσπιση κανόνων διαφάνειας στη δημόσια ζωή. Κι΄ επειδή σημασία έχει το «δια ταύτα», νομίζω ότι για να βελτιωθεί η κατάσταση χρειάζεται ισχυρή πολιτική βούληση και εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης με καθιέρωση αντικειμενικών κριτηρίων(όπως ήταν π.χ. η καθιέρωση συστήματος αντικειμενικής εκτίμησης αξίας ακινήτων). Χρειάζεται να αγρυπνούν καθημερινά οι ανεξάρτητοι επιστημονικοί φορείς, να παρακολουθούν τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού και όχι μόνο να καταγγέλλουν τυχόν παρεκτροπές, αλλά και να υποβάλλουν προτάσεις για βελτίωση της κατάστασης. Επιβάλλεται το κοινοβούλιο να ελέγχει πραγματικά την εκτελεστική εξουσία αρνούμενο να ψηφίζει νομοσχέδια και τροπολογίες το περιεχόμενο των οποίων αγνοεί, τροπολογίες με τις οποίες είχαμε φτάσει στο σημείο να αποποινικοποιείται φωτογραφικά η παραβατική συμπεριφορά «επωνύμων» ενώ είχε ψηφιστεί πριν 2 χρόνια και τροπολογία «ντροπής» για το Κοινοβούλιο,σύμφωνα με την οποία κρατικός λειτουργός αν δεχόταν δώρο για ενέργειά του σε έκφραση ευγνωμοσύνης αυτό δεν αποτελούσε ποινικό αδίκημα νομιμοποιώντας έτσι τα «φακελάκια ευγνωμοσύνης.»…και βέβαια η διάταξη ίσχυσε λόγω ανάκλησης μόνο για 20 μέρες αλλά μάλλον ως ευεργετική διάταξη κάλυψε πιθανόν κάποιες εκκρεμούσες στην δικαιοσύνη υποθέσεις.

Οι πολιτικοί μας αν είχαν διαβάσει Θουκυδίδη θα καταλάβαιναν ακόμη πόσο το παράδειγμα του ηγέτη ανασύρει την κοινωνία από το τέλμα και την εξυψώνει και γι΄ αυτό πέρα από το νόμιμο οφείλουν να σέβονται και το ηθικό κι΄ ότι πρέπει να λειτουργούν καθημερινά ως «λυχνία επί όρους κειμένη».και με το προσωπικό τους ήθος να ανεβάζουν το επίπεδο της πολιτικής ζωής.

Τελειώνοντας θα ήθελα να πω σε φίλους-έντιμους πολιτικούς μας ότι δεν φτάνει να είναι κάποιος έντιμος αλλά ταυτόχρονα οφείλει να μη δέχεται να συνυπάρχει με ανέντιμους. Αν οι έντιμοι δήλωναν στις ηγεσίες των κομμάτων ότι δεν δέχονται να συνυπάρχουν σε ψηφοδέλτια με αμφιβόλου ήθους συνυποψηφίους, θα είχαμε θεαματική βελτίωση της κατάστασης.

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του ΔΣ

Δημοκρατία

Η χώρα του «χαβαλέ»

Εχουμε Βουλευτικές εκλογές στις 20-9-2015 αλλά δεν γίνεται προεκλογικός αγώνας με αντιπαραθέσεις προγραμμάτων και σχεδίων μεταρρύθμισης. Από τον προεκλογικό αγώνα λείπει η πολιτική και το όραμα κι΄ όλοι προσπαθούν να πείσουν ότι είναι οι καλύτεροι διαχειριστές ενώ η λέξη μεταρρύθμιση έχει χάσει το νόημά της και παγιώνεται η πεποίθηση ότι θα συνεχιστούν οι παθογένειες του παρελθόντος ενώ η Ελλάδα δίνει την εικόνα σε τρίτους ότι είναι η χώρα του «χαβαλέ».

Ενδεικτικά αναφέρω ότι για την διενέργεια των εκλογών κλείνουν τα δικαστήρια για 10 μέρες (σε μια χώρα που δήθεν αγωνίζεται για ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης). Σας πληροφορώ ότι πουθενά στον κόσμο δεν κλείνουν τα δικαστήρια γιατί γίνονται εκλογές. Aντίθετα σε αρκετές χώρες οι εκλογές γίνονται σε εργάσιμη ημέρα χωρίς να διαταράσσεται η λειτουργία δικαστηρίων, σχολείων, της αγοράς κλπ. Πουθενά στον κόσμο δεν κλείνουν τα σχολεία για να γίνουν εκλογές και πολύ περισσότερο δεν κλείνουν για να γίνουν εκλογές ανάδειξης συμβουλίων στους συλλόγους δασκάλων, καθηγητών Μ.Ε κλπ. Σε όλα τα ευνομούμενα κράτη οι δικαστικές διακοπές περιορίζονται στον μήνα Αύγουστο αλλά εδώ έχουμε 2,5 μήνες δικαστικές διακοπές το καλοκαίρι (λειτουργούν βέβαια κάποια τμήματα διακοπών) και 15 μέρες τα Χριστούγεννα και 15 μέρες το Πάσχα. Τρίβουν τα μάτια τους οι συνάδελφοι από γειτονικές χώρες όταν το ακούνε και λένε «έτσι εξηγείται γιατί απονέμεται με καθυστέρηση η δικαιοσύνη στην Ελλάδα». Και να πω ακόμα ότι όποιος έχει παρακολουθήσει εκλογές σε ευνομούμενη χώρα και δει και τον τρόπο διεξαγωγής στην Ελλάδα θα συνειδητοποιήσει ότι είμαστε 50 χρόνια πίσω, δεν ξεφύγαμε πολύ από την εποχή της σακοράφας με την οποία προμήθευαν τους δικαστικούς αντιπροσώπους για να ράψουν τον σάκο.

Ανέφερα τα ανωτέρω ενδεικτικά για να επισημάνω ότι υπάρχει ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας και μεταρρυθμίσεων παντού. Υπάρχει ανάγκη κάποιος με πολιτική βούληση και θάρρος (δυστυχώς σπανίζει στον Ελληνικό πολιτικό κόσμο) να τα δει όλα από μηδενική βάση και να εξετάσει γιατί γίνονται με τον υφιστάμενο τρόπο η πως θα μπορούσαν να γίνουν καλύτερα με βάση το δημόσιο συμφέρον.

Θεωρητικά συμφωνούν όλοι ότι χρειαζόμαστε μια τολμηρή συνταγματική αναθεώρηση για να αποκτήσουν ουσιαστικό περιεχόμενο οι θεσμοί, να γίνουν λειτουργικοί, να καθιερωθούν κανόνες διαφάνειας στην πολιτική ζωή, να πάψει η σημερινή ατιμωρησία (μέσω της σύντομης παραγραφής) των επίορκων πολιτικών. Όμως, η συνταγματική αναθεώρηση μπορούσε να έχει ξεκινήσει ως διαδικασία από τον Μάϊο του 2013 αλλά όλοι την ξέχασαν γιατί ξέρουν ότι αν ξεκινούσε τώρα με το υφιστάμενο κλίμα θα έπρεπε ο πολιτικός κόσμος να στερηθεί πολλών προνομίων του πράγμα που δεν θέλει και μεταθέτει το θέμα αορίστως στο μέλλον… 

Αλλά ανεξάρτητα από αυτά υπάρχουν πολλά μικρά και μεγάλα που θα μπορούσαν να γίνουν αν υπήρχε πολιτική βούληση. Το να μειωθούν οι Βουλευτές σε 200 μπορεί να γίνει χωρίς συνταγματική αναθεώρηση, το να εκσυγχρονισθεί η εκλογική νομοθεσία και διαδικασία είναι θέμα πολιτικής βούλησης. Για να γίνουμε ανταγωνιστικοί, για να αυξηθεί η παραγωγικότητα και για να λειτουργήσουν ουσιαστικά οι θεσμοί πρέπει να τα ξαναδούμε όλα από μηδενική βάση αλλάζοντάς τα προς το καλύτερο. Στο χωριό μου λένε ότι «το παλιάλογο καινούργια περπατησιά δεν μαθαίνει» και δυστυχώς η πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου έχει δώσει αρνητικά δείγματα γραφής επιδιώκοντας την στασιμότητα με την ανακύκλωση ανεπάγγελτων γόνων της οικογενειοκρατίας που αρκούνται στην απλή διαχείριση αλλά αν θέλουμε να υπάρχει κάποια ελπίδα προοπτικής για τη χώρα οφείλουμε εμείς να λειτουργούμε ως ενεργοί πολίτες και να αναζητούμε και στηρίζουμε αυτούς που θα έχουν το θάρρος υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα για να μην δίνει η πατρίδα μας την εικόνα χώρας του «χαβαλέ.».

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.

Δημοκρατία

Ανάγκη για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις

Στις 20 Ιουλίου 1928 μίλησε σε προεκλογική συγκέντρωση στη Θεσσαλονίκη ο Ελευθέριος Βενιζέλος ο οποίος επί λέξει είχε πει: « Πρώτιστη μέριμνα της κυβερνήσεώς μου,εάν τύχει της εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού, θα είναι η πραγματοποίησις όλων των δυνατών οικονομιών εις τας δαπάνας του προϋπολογισμού κυρίως με την μείωσιν της πληθώρας των δημοσίων υπαλλήλων». Η ομιλία του δημοσιεύθηκε την επόμενη μέρα 21-7-1928 στο «Ελεύθερον Βήμα» και περιέχεται στον τόμο Γ΄ με «κείμενα Ελευθερίου Βενιζέλου»,εκδ. Λέσχης Φιλελευθέρων

Το ανέφερα αυτό για να επισημάνω ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος ήταν μεγάλος πολιτικός, ο μεγαλύτερος μετά την δημιουργία του νεοελληνικού κράτους όχι μόνο γιατί διπλασίασε την Ελλάδα αλλά και γιατί είχε το θάρρος προεκλογικά όχι μόνο να λέει την αλήθεια στους πολίτες αλλά και να δηλώνει πως όχι μόνο δεν θα δώσει παροχές αλλά και θα μειώσει τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων κι΄ ότι η μείωση αυτή θα συνεχισθεί για χρόνια. Δυστυχώς το παράδειγμά του δεν μιμήθηκαν οι μετά το 1974 ΄Ελληνες πολιτικοί που (με ελάχιστες εξαιρέσεις) συνήθιζαν να κολακεύουν τον Ελληνικό λαό και να τον εκμαυλίζουν υποσχόμενοι προεκλογικά περισσότερους διορισμούς στο δημόσιο και περισσότερα επιδόματα του τύπου «έγκαιρης προσέλευσης στην εργασία».

Επισημαίνω ότι πολλά από τα δεινά της χώρας μας οφείλονται στην έλλειψη θάρρους των πολιτικών της μεταπολίτευσης να πουν την αλήθεια στους πολίτες και να κάνουν αυτό που επέβαλλε το δημόσιο συμφέρον. Δεν είχαν το θάρρος (με λίγες εξαιρέσεις) να πουν την αλήθεια και υπερχρέωναν τη χώρα κολακεύοντας τις αδυναμίες των πολιτών. Δεν είχαν το ανάστημα να λειτουργήσουν για τις μελλοντικές γενιές γιατί τους απασχολούσε κυρίως η επανεκλογή τους. Δεν είχαν το θάρρος να πουν όχι σε πολίτες που τους πίεζαν για ρουσφέτια κι΄ έτσι διόγκωσαν το δημόσιο ενώ διπλασίασαν ακόμη και το προσωπικό της Βουλής διορίζοντας χωρίς ντροπή συγγενείς και συνεργάτες τους. Δεν είχαν το θάρρος να συγκρουστούν με κατεστημένα οικονομικά συμφέροντα κι΄ έτσι επέτρεψαν σε ξένες εταιρίες(SIEMENS κλπ.) η οικονομικούς παράγοντες να «επηρεάζουν» την πολιτική ζωή της χώρας. Δεν είχαν το θάρρος να παραμερίσουν την κομματική νομενκλατούρα και να αναζητήσουν τους καλύτερους ΄Ελληνες για στελέχωση του κρατικού μηχανισμού για να λειτουργεί αποτελεσματικά ενώ με θεσμική δύναμη και άθλιες μεθοδεύσεις, προδίδοντας το δημόσιο συμφέρον, επέβαλλαν στην πολιτική ζωή και σε δημόσια αξιώματα ανίκανους συγγενείς για την εκλογή των οποίων χρησιμοποιήθηκαν άθλιες μεθοδεύσεις.

Τα γράφω όλα αυτά με αφορμή το γεγονός ότι βρισκόμαστε ουσιαστικά σε προεκλογική περίοδο αλλά αντί ουσιαστικού διαλόγου και προγραμματικών θέσεων για το μέλλον της χώρας βλέπουμε αψιμαχίες για διαδικαστικά θέματα..Κι΄ αυτό γίνεται ενώ γνωρίζουν όλοι ότι το τρίτο μνημόνιο δεν θα λύσει το πρόβλημα γιατί δεν έχει αναπτυξιακή χροιά και στηρίζεται σε δημοσιονομικά μέτρα μόνο. Ζητά νέους φόρους από μια κοινωνία που έχει εξαντληθεί η φοροδοτική της ικανότητα. Αντί να περιορισθούν τα έξοδα του κράτους επιδιώκεται πρωτίστως η αύξηση των εσόδων με νέους φόρους.

Αυτή τη χρονική στιγμή θα έπρεπε να υπάρχει μια ουσιαστική συζήτηση για τις πραγματικές μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα, για τις μεταρρυθμίσεις που μπορούν να δώσουν «φιλί ζωής» στην χώρα. Και φυσικά σήμερα μεταρρύθμιση δεν αποτελεί η επιβολή φόρων αλλά η εκπόνηση και υλοποίηση αναπτυξιακού προγράμματος που θα στηρίζεται στην αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας. Χρειαζόμαστε ένα ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο με στόχευση π.χ. να αποκτήσουμε 30 εκατομμύρια τουριστών υψηλού εισοδηματικού επιπέδου, αναδιάρθρωση καλλιεργειών για να έχουμε πραγματική αγροτική παραγωγή με εξαγωγικό χαρακτήρα, αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, της εμπορικής ναυτιλίας και δημιουργία κλίματος που θα προσελκύει καινοτόμες επενδύσεις.

Ξέρω ότι κάποιοι φίλοι από τον πολιτικό κόσμο που διαβάζουν αυτές τις γραμμές στεναχωρούνται αλλά σήμερα στην Ελλάδα οι περιστάσεις επιβάλλουν να λέμε μόνο αλήθειες με όποιο κόστος. Πρέπει να καταλάβουν ότι αυτοί πρώτοι πρέπει να δώσουν τον τόνο υπευθυνότητας με την μείωση των προκλητικών προνομίων του πολιτικού κόσμου γιατί δεν είναι δυνατόν το Ελληνικό κοινοβούλιο να έχει διπλάσιους υπαλλήλους από το Γερμανικό κοινοβούλιο,ούτε να έχουν αφορολόγητες αποδοχές οι ΄Ελληνες Βουλευτές τη στιγμή που ζητούν από τον μικροεπαγγελματία φόρο 26% από το πρώτο ΕΥΡΩ. και δεν είναι δυνατόν την ώρα τέτοιας κρίσης να ζητούν οι Δήμαρχοι εξομοίωση των αποδοχών τους με τους Βουλευτές αντί να ζητούν κι΄ αυτοί μείωση των προνομίων.

Τελειώνοντας επισημαίνω ότι έχουμε ανάγκη πολιτικών σαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο που με θάρρος θα λένε την αλήθεια, και αντί να κολακεύουν τις αδυναμίες των πολιτών θα τολμήσουν να προχωρήσουν σε ρήξεις και τομές με κατεστημένες νοοτροπίες και θα υλοποιήσουν τις πραγματικές μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα. Και ενδεικτικά πάλι επαναλαμβάνω ότι μεταρρύθμιση δεν αποτελεί η επιβολή νέων φόρων. Μεταρρύθμιση θα ήταν η μείωση των προνομίων του πολιτικού κόσμου και για να δείξουν ότι συμμετέχουν στις θυσίες των πολιτών, η μείωση των υπαλλήλων του Ελληνικού κοινοβουλίου(αρκετοί από αυτούς είναι συγγενείς η πρώην συνεργάτες πολιτικών),η μείωση του αριθμού των Βουλευτών σε 200. Μεταρρύθμιση ακόμη θα ήταν, αντί της επιβολής παραβόλων που αποκλείουν την πρόσβαση των πολιτών στα δικαστήρια, για ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης να μειωθεί ο χρόνος των δικαστικών διακοπών σε ένα μόνο μήνα όπως γίνεται σε όλες τις ευνομούμενες χώρες. Μεταρρύθμιση ακόμα θα ήταν η στελέχωση του κρατικού μηχανισμού με αξιοκρατικά κριτήρια με παραμερισμό των μετριοτήτων του κομματικού σωλήνα και ο περιορισμός της οικογενειοκρατίας που ακριβά την πλήρωσε η Ελλάδα.

Η Ελλάδα σήμερα πρωτίστως έχει άμεση ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας του πολιτικού προσωπικού και υλοποίησης πραγματικών μεταρρυθμίσεων που μπορεί να της δώσουν «φιλί ζωής» δημιουργώντας τις προϋποθέσεις ανάπτυξης...

Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.

Δημοκρατία