Στις 16-11-2006 ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, του οποίου ήμουν τότε πρόεδρος, μετά από εισήγησή μου, εξέδωσε ένα ψήφισμα στο οποίο μεταξύ άλλων λέγαμε τότε: «Το δ.σ. του ΔΣΘ με ανησυχία επισημαίνει τον υπερδανεισμό των Ελλήνων πολιτών από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα με επιτόκια (ιδιαίτερα στα καταναλωτικά δάνεια) υπερδιπλάσια των επιτοκίων που ισχύουν σε άλλες χώρες της ΕΕ». Στη συνέχεια επισημαίναμε την επικίνδυνη δραστηριοποίηση στα όρια της νομιμότητας των εισπρακτικών εταιριών με συμπεριφορά απαξιωτική για τους πολίτες και καλούσαμε «την επίσημη Πολιτεία να ασχοληθεί με το θέμα ενεργοποιώντας τους ελεγκτικούς μηχανισμούς αλλά και τις εισαγγελικές αρχές να προχωρήσουν σε έρευνα για το σύννομο των ενεργειών αυτών…».
Ξαναδιαβάζοντας μετά από 7 χρόνια εκείνο το ψήφισμα (δημοσιεύθηκε τότε σε μονόστηλα μόνο σε κάποιες εφημερίδες), αναρωτιέμαι πώς ήταν δυνατό αυτό που βλέπαμε εμείς ως επερχόμενο, με βάση την κοινή λογική, να μην το βλέπουν οι «ιθύνοντες», με αποτελέσματα τραγικά για τη χώρα και τους πολίτες. Γιατί όλοι θυμούνται ότι τότε οι τράπεζες με εκμαυλιστικές και παραπλανητικές διαφημίσεις στα ΜΜΕ καλούσαν τους πολίτες σε υπερκατανάλωση, εξωθώντας τους να πάρουν «διακοποδάνεια» και «εορτοδάνεια» και οι πολίτες δέχονταν τηλεφωνήματα στα σπίτια τους από τραπεζικούς υπαλλήλους που προσπαθούσαν να τους πείσουν να αποκτήσουν ακόμη μια πιστωτική κάρτα…, ενώ διαφήμιζαν και τη χορήγηση στεγαστικών δανείων χωρίς ιδιαίτερους όρους.
Αυτά γίνονταν τότε, αλλά τα πληρώνουμε σήμερα. Τα τότε δάνεια έγιναν βραχνάς για τους πολίτες, ενώ οι τράπεζες που τους παρέσυραν σε άκρατο καταναλωτισμό… ίδρυσαν εισπρακτικές εταιρίες που με τρόπο απαξιωτικό για τους πολίτες τούς πιέζουν καθημερινά για εξόφληση αυτών των δανείων οδηγώντας τους σε απόγνωση…
Δυστυχώς ο πολιτικός κόσμος δεν είχε επαφή με την πραγματικότητα τότε (θυμάμαι χαρακτηριστικά πως όταν εκδώσαμε αυτό το ψήφισμα σε τυχαία συνάντησή μου με κάποιον υπουργό, μου παρατήρησε ότι «κάνετε λάθος γιατί ανθεί η οικονομία»). Φοβούμαι όμως πως δεν έχει επαφή και με την πραγματικότητα και σήμερα, γιατί οι τραπεζίτες που τότε πίεζαν τους διευθυντές των τοπικών υποκαταστημάτων των τραπεζών να δίνουν πιστωτικές κάρτες σωρηδόν καλούνται σήμερα ως «σωτήρες» να σώσουν τη χώρα… εισηγούμενοι καθημερινά φόρους, τη στιγμή που ξεπεράστηκε από καιρό η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών. Μάλλον δεν κατανοούν ότι το πρόβλημα της χώρας δεν λύνεται με φόρους, αλλά με ανάπτυξη…, αλλά η ανάπτυξη ακούγεται μόνον ως σύνθημα στη χώρα, γιατί δεν βλέπουμε να υλοποιείται κάποιο αναπτυξιακό σχέδιο με στόχευση, π.χ. τα 17 εκατομμύρια τουριστών να γίνουν 20, τα 14 δισ. ευρώ συνάλλαγμα από την εμπορική ναυτιλία να γίνουν 20, αναδιάρθρωση των αγροτικών καλλιεργειών για πραγματική παραγωγή και εξαγωγές, αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας κ.λπ.
Τα δάνεια που έλαβαν οι πολίτες μέχρι το 2009, τα έλαβαν με άλλα δεδομένα. Είχαν υψηλότερες αποδοχές και δυνατότητες, ενώ οι πολιτικοί μάς διαβεβαίωναν ότι θα έλθουν ακόμη καλύτερες μέρες… Τώρα οι πολίτες βρίσκονται σε πραγματική αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων, ακόμη και των στεγαστικών για πρώτη κατοικία, παρά τις όποιες ρυθμίσεις διευκόλυνσης γίνονται από τις τράπεζες, ενώ διαγράφονται και κίνδυνοι να περιέλθουν σε ξένους ομίλους τα δάνεια αυτά... Οι νόμοι για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά έδωσαν κάποια προστασία και διέξοδο σε κάποιους πολίτες, αλλά πέραν του ότι δεν μπορούν να υπαχθούν μεγάλες κατηγορίες πολιτών, νομίζω πως ήρθε ο καιρός η κεντρική εξουσία με διακομματική συναίνεση και συνεκτίμηση όλων των παραμέτρων, μετά από συζήτηση με τις διοικήσεις των τραπεζών, να βρει κάποια λύση ανακούφισης, τουλάχιστον των δανειοληπτών στεγαστικών δανείων, χωρίς να κλονισθεί το τραπεζικό σύστημα. Τέλος, θα πρέπει να λειτουργεί πραγματικά το κράτος και να ασκεί καθημερινή και αυστηρή εποπτεία των λεγόμενων εισπρακτικών εταιριών που με τον τρόπο λειτουργίας τους οδηγούν τους πολίτες σε απόγνωση.
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΡΟΥΦΑδικηγόρου, συγγραφέα,πρώην προέδρου ΔΣΘ
