Για να υπάρχει ελπίδα νέας προοπτικής

Ο Θουκυδίδης στην ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου λέει (σε μετ. Ε. Βενιζέλου): «Οι άνθρωποι συνηθίζουν να εμπιστεύονται εις την απερίσκεπτον ελπίδα εκείνο που επιθυμούν και αποκρούουν δι’ αυθαιρέτου συλλογισμού εκείνο που αποστέργουν…».

Η ρήση αυτή επαληθεύεται διαχρονικά από τους Ελληνες πολιτικούς, που συνήθως θεωρούν πραγματικότητα τις επιθυμίες τους και απορρίπτουν με αβάσιμους συλλογισμούς όσα δεν τους συμφέρουν. Ετσι τα τελευταία 30-35 χρόνια σχεδόν όλοι απέκρυπταν την πραγματικότητα από τον ελληνικό λαό, συναγωνίζονταν σε παροχές υποσχόμενοι «ακόμη καλύτερες μέρες» υπερχρεώνοντας τη χώρα, ελπίζοντας ότι την κρίσιμη ώρα κάποιος «από μηχανής θεός» θα τη σώσει…

Βεβαίως έχουμε ευθύνη και εμείς οι πολίτες που με την ψήφο μας αναθέταμε τη διοίκηση της χώρας σε ανθρώπους που απλά μας κολάκευαν, σε απλούς διαχειριστές της εξουσίας, μερικοί εκ των οποίων – με το αζημίωτο – ασχολούνταν κυρίως με τις αναθέσεις έργων σε συγκεκριμένες εταιρίες.

Η πικρή αλήθεια είναι ότι οι πολιτικοί μας ηγέτες -με λίγες εξαιρέσεις- στηρίζονταν στις μισές αλήθειες και τη μετατόπιση των προβλημάτων για το μέλλον, αδιαφορώντας για την υπερχρέωση της χώρας, δέσμιοι ενός οικογενειοκρατικού συστήματος που μαστιζόταν από το καρκίνωμα της διαφθοράς και λειτουργούσε με καθεστωτική νοοτροπία.

Γι' αυτό φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, ξαναγυρίζοντας το ρολόι της Ιστορίας πίσω στην εποχή του Τρικούπη, με τους δανειστές (κυρίως το ΔΝΤ) να ελέγχουν εκ του παρασκηνίου τη χώρα και τα σχέδια νόμου να ελέγχονται από αυτούς πριν κατατεθούν στη Βουλή… Διανύουμε περίοδο παρακμής, με τη χώρα καταχρεωμένη, με τους θεσμούς να έχουν ατονήσει, με τους ανέργους να πολλαπλασιάζονται και τη νέα γενιά απελπισμένη να βλέπει σκοτεινό τον ορίζοντα.

Η σημερινή κυβέρνηση θα μπορούσε να μείνει στην ιστορία, αν δημιουργούσε προϋποθέσεις οικονομικής ανάκαμψης της χώρας αλλά και εξυγίανσης – αναμόρφωσης της πολιτικής ζωής. Για να το πετύχει αυτό, θα έπρεπε να έχει το θάρρος δύσκολων αποφάσεων, να τολμά να λέει και «όχι» στους δανειστές όπου χρειάζεται και πέρα από τις περιστολές δαπανών (για τις οποίες θα έπρεπε να υπάρχει δίκαιος καταμερισμός) πρέπει άμεσα, με υπευθυνότητα, να επεξεργαστεί και υλοποιήσει σχέδιο που θα δημιουργεί προϋποθέσεις ανάπτυξης της χώρας και ανανέωσης της πολιτικής ζωής.

Παράλληλα θα έπρεπε όλοι, κυρίως ο πολιτικός κόσμος, να συνειδητοποιήσουμε ότι διανύουμε περίοδο βαθιάς κρίσης του πολιτικού συστήματος και για να ξεπεραστεί θα χρειαστούν πέρα από την οικονομική ανάκαμψη κυρίως θεσμικές μεταρρυθμίσεις, που θα δημιουργούν προϋποθέσεις διαφάνειας στην πολιτική ζωή, θα κάνουν ουσιαστική τη λειτουργία των θεσμών και πιο συμμετοχική τη λειτουργία της δημοκρατίας μας.

Ενδεικτικά αναφέρω ότι ο τρόπος λειτουργίας των πολιτικών μας κομμάτων, που αποτελούν ουσιαστικά τους «πνεύμονες» του δημοκρατικού μας πολιτεύματος, αναντίρρητα είναι ξεπερασμένος και πρέπει να εκσυγχρονιστούν. Πρέπει (δεδομένου ότι επιχορηγούνται γενναία από τον κρατικό προϋπολογισμό) να θεσπιστούν κανόνες διαφάνειας στα οικονομικά τους, να παραμερίσουν την κομματική γραφειοκρατία και το μέτριο στελεχιακό δυναμικό και να ανοιχθούν στην κοινωνία αναζητώντας τους ικανότερους πολίτες, ανθρώπους με ιδέες, οράματα και ήθος, που θα μπορούν να ανανεώσουν την πολιτική ζωή και να σχεδιάσουν το αύριο της χώρας. Επίσης θα έπρεπε ήδη με πρωτοβουλία της κυβέρνησης να έχει αρχίσει η διαδικασία για νέα, τολμηρή συνταγματική αναθεώρηση, για να γίνει πιο συμμετοχική η δημοκρατία μας, με καθιέρωση δημοψηφισμάτων, αν το ζητά συγκεκριμένος αριθμός πολιτών, με εκλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από ειδικό εκλεκτορικό σώμα, για να τονιστεί περισσότερο η ανεξαρτησία της, με περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας, με έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων, με θέσπιση κανόνων διαφάνειας στη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού, με καθιέρωση ασυμβίβαστου της θέσης υπουργού και βουλευτή για να αναβαθμιστεί το Κοινοβούλιο (επιτυχώς εφαρμόζεται το σύστημα στην Κύπρο) κ.λπ.

Είναι αλήθεια ότι η πολιτική, οικονομική και πνευματική ηγεσία του τόπου ολιγώρησε πολλαπλά μέχρι σήμερα, γι’ αυτό κάνοντας αυτοκριτική οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της και συνειδητοποιώντας ότι η κρίση έχει ευρύτερες διαστάσεις να ασχοληθεί ουσιαστικά με το μέλλον της χώρας, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για να γεννηθεί η ελπίδα νέας προοπτικής για τη χώρα. 

Αγγελιόφορος

Ανάγκη εθνικής στρατηγικής

Σύμφωνα με πληροφορίες από τα Σκόπια, στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Σκοπίων πέραν των άλλων έχουν ετοιμασθεί και θα εκτεθούν στο κοινό και κέρινα ομοιώματα του Μ. Αλεξάνδρου, του Φιλίππου, της Ολυμπιάδας, του Περσέα, του Ιουστινιανού κ.λπ., ενώ παράλληλα συνεχίζουν να γεμίζουν τις πλατείες με αγάλματα του Αλεξάνδρου και του Φιλίππου. Κάποιοι στην Ελλάδα πιστεύουν ότι το κάνουν διαπραγματευτικά, για να τα αφαιρέσουν στο πλαίσιο κάποιας συμφωνίας. Η αλήθεια είναι, όμως, κι αυτό μου το επιβεβαίωσαν φίλοι από τον επιστημονικό χώρο των Σκοπίων, ότι η προσπάθεια γίνεται για να ενδυναμωθεί το αίσθημα «μακεδονοποίησης» της νεολαίας των Σκοπίων, για να θεωρούν ιστορική τους κληρονομιά όλα αυτά...

Δεν ξέρω αν έχει νόημα να ξαναθυμίσουμε κάποια πράγματα, γιατί η χώρα μας κινούμενη με τη λογική του εκκρεμούς και στα εθνικά θέματα, δείχνει να μην έχει αντανακλαστικά και να αδιαφορεί. Με την ελπίδα ότι κάποιοι ακούν, επανερχόμαστε στο θέμα, για να υπενθυμίσουμε την αναγκαιότητα ύπαρξης εθνικής στρατηγικής και σε αυτό.

Υπενθυμίζω ότι το θέμα της ονομασίας της FYROM και του αλυτρωτισμού που καλλιεργεί το αντιμετωπίσαμε διαχρονικά με κυκλοθυμική συμπεριφορά κι έτσι μετά τον ελληνικό εμφύλιο υποτιμήσαμε το πρόβλημα, γιατί στις διεθνείς σχέσεις το κρατίδιο εκπροσωπούνταν από τη Γιουγκοσλαβία, ενώ σιωπηλά ανεχθήκαμε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ελληνικούς πληθυσμούς κι έτσι, π.χ., μετά από δήμευση κοπαδιών και υποχρεωτικές αλλαγές ονοματεπωνύμων την περίοδο 1944-1954 αναγκάσθηκαν να φύγουν την περίοδο 1955-1968, ως αναφομοίωτοι, φανατικοί Ελληνες Σαρακατσάνοι που ζούσαν στο κρατίδιο (περίπου 3.500 άτομα), που εγκαταστάθηκαν κυρίως στο Ν. Κορδελιό Θεσσαλονίκης.

Μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του κρατιδίου, το 1991, είχαμε δύο επιλογές. Είτε να ασκήσουμε ισχυρή πίεση με «καρότο και μαστίγιο» ευαισθητοποιώντας ταυτόχρονα τη διεθνή κοινή γνώμη ή να κάνουμε επενδύσεις στο κρατίδιο επιδιώκοντας συνεργασία και έμμεσα κάποιας μορφής εξάρτηση από την Ελλάδα.

Πρόσκαιρα και χωρίς συνέπεια δοκιμάσαμε και τις δύο μεθόδους, και τη σκληρή (εμπάργκο) και την ήπια (ενδιάμεση συμφωνία), αλλά χωρίς ικανοποιητικό αποτέλεσμα, γιατί η καλλιέργεια επί δεκαετίες «μακεδονικής συνείδησης» στον πληθυσμό είχε χαρακτηριστικά πλύσης εγκεφάλου κι έτσι, για να υπάρξει εμφανής αλλαγή, πρέπει να αλλάξει η εκπαιδευτική πολιτική των Σκοπίων και να περάσουν δυο γενιές, αλλά και γιατί ισχυροί διεθνείς παράγοντες διατηρούν και χρησιμοποιούν το θέμα ως μοχλό πίεσης στην Ελλάδα.

Μου δόθηκε η δυνατότητα (και με θεσμική ιδιότητα) να επισκεφθώ αρκετές φορές τα Σκόπια και να συζητήσω για το θέμα με πνευματικούς ανθρώπους, διπλωμάτες και πολιτικούς από Βουλγαρία και Σκόπια. Με λύπη έβλεπα την έλλειψη στρατηγικής από τη χώρα μας, εν αντιθέσει με τη Βουλγαρία, που υλοποιεί μακρόχρονο σχέδιο «εκβουλγαρισμού» της ανατολικής FYROM (δίνει υποτροφίες σε νέους από Σκόπια για σπουδές σε βουλγαρικά ΑΕΙ, στηρίζει αδελφοποιήσεις βουλγαρικών πόλεων με πόλεις της ανατολικής FYROM, δίνει βουλγαρική υπηκοότητα σε όσους επικαλούνται βουλγαρική καταγωγή, έχοντας δώσει ήδη τη βουλγαρική υπηκοότητα σε 80.000 περίπου Σλάβους της FYROM κ.λπ). Ταυτόχρονα, η Ρουμανία, επιδιώκοντας οικειοποίηση των Βλαχοφώνων του κρατιδίου, δίνει πολλές υποτροφίες για σπουδές σε ρουμανικά ΑΕΙ (το 2005 η Ρουμανία έδινε 65 υποτροφίες και η Ελλάδα μόνο 3).

Δε θα επεκταθώ περισσότερο. Στη FYROM υπάρχουν διαλυτικές τάσεις που υποθάλπουν οι Αλβανοί των Σκοπίων (στο μέλλον πιθανόν και οι Βούλγαροι) και «αντέχει» γιατί στηρίζεται από ΗΠΑ, αλλά μόνο με ελληνική στήριξη μπορεί να μακροημερεύσει. Δεν μπορούμε να αφήσουμε στην τύχη και το χρόνο τη λύση του προβλήματος. Σταθμίζοντας τις διεθνείς εξελίξεις, αλλά και τις αλβανικές και βουλγαρικές κινήσεις, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι πραγματικά θέλουμε και να χαράξουμε μακρόχρονη εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Κι επειδή κάποιοι πιστεύουν ότι η οικονομική κρίση μάς καθιστά ευάλωτους σε πιέσεις, η ηγεσία του τόπου, με την ευρεία έννοια, πρέπει να στείλει σαφές μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση, ότι οι κάτοικοι των Σκοπίων μπορεί να κατοικούν σε τμήμα της ιστορικής Μακεδονίας, αλλά δεν μπορούν να έχουν ονομασία που θα οικειοποιείται το όλον, τη Μακεδονία, ούτε βέβαια μπορεί να αναγνωριστεί μακεδονική εθνότητα και γλώσσα, γιατί απλούστατα ιστορικά δεν υπήρξαν (ο Μ. Αλέξανδρος την ελληνική γλώσσα διέδωσε στα πέρατα της γης) κι ότι η επιχειρούμενη παραχάραξη της ιστορικής αλήθειας από την ηγεσία των Σκοπίων αποτελεί έγκλημα κατά της ιστορίας της ανθρωπότητας και προσβάλλει κάθε πολιτισμένο άνθρωπο. 

Αγγελιοφόρος

Εμείς και τα λάθη μας στο θέμα των Σκοπίων

Στα «ψιλά» της επικαιρότητας πέρασε η είδηση ότι ο Μ. Νίμιτς θα ξεκινήσει νέο κύκλο διαπραγματεύσεων για το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων, ενώ πριν από μερικές μέρες, με κάποια δόση χιούμορ θέλω να ελπίζω, δήλωσε πως η μόνη πρόοδος ώς τώρα είναι το γεγονός ότι τα δύο μέρη συμφώνησαν ότι στην ονομασία θα υπάρχει η λέξη «Μακεδονία».

Φοβούμαι πως σε αυτό το θέμα ήδη η Ελλάδα έχει κάνει υποχωρήσεις αλλά τα Σκόπια αντίθετα κλιμακώνουν την ένταση γεμίζοντας τις πλατείες των πόλεων με αγάλματα του Μ. Αλεξάνδρου και του Φιλίππου στοχεύοντας στην ενδυνάμωση της «μακεδονοποίησης» για το μέλλον... Κάποιοι θα πουν ότι συμπεριφέρεται παρανοϊκά η σημερινή ηγεσία των Σκοπίων, αλλά χωρίς να διαφωνώ υπενθυμίζω ότι παρανοϊκό χαρακτήρισαν τον Μισίρκωφ, όταν το 1903, μετά την επανάσταση του Ηλιντεν, βγήκε και απευθυνόμενος στους βουλγαρόφωνους που ζούσαν στη Μακεδονία με το βιβλίο του «Μακεδονικές υποθέσεις» είπε περίπου: «Να ξεχάσουμε ότι είμαστε Βούλγαροι. Θα υιοθετήσουμε τη διάλεκτο που μιλιέται στην περιοχή Περλεπέ - Μοναστηρίου και θα αποκτήσουμε μακεδονική γλώσσα. Σε βάθος χρόνου θα αποκτήσουμε και συνείδηση μακεδονικού έθνους»… Αυτό που θεωρούνταν απίστευτο και παρανοϊκό το 1903 το ζούμε δυστυχώς στις μέρες μας... Κι αν συνεχίσουμε να μην αντιδρούμε στα «παραληρήματα» των ηγετών των Σκοπίων, φοβούμαι ότι θα επισημοποιηθεί η παραχάραξη της ιστορίας.

Για να γίνω κατανοητός, σε ό,τι αφορά τα συνεχιζόμενα λάθη μας, ενδεικτικά μόνο θα επισημάνω αυτό που έλεγε ο Γ. Μόδης (μακεδονομάχος και πολιτικός) στον πρόλογο του βιβλίου του «Ο μακεδονικός αγών και η νεώτερη μακεδονική ιστορία», που εκδόθηκε από την ΕΜΣ το 1967. Με θλίψη επισημαίνει ότι οι Σκοπιανοί πέρασαν διεθνώς και σε επιστημονικό επίπεδο την επανάσταση του Ηλιντεν (έγινε ανήμερα της γιορτής του Προφήτη Ηλία το 1903) σαν την πρώτη και μοναδική μακεδονική εξέγερση κατά του τουρκικού ζυγού… ενώ αγνοείται πλήρως η επανάσταση του 1821-1822 της Χαλκιδικής, της Νάουσας κ.λπ. Η επανάσταση του Ηλιντεν κράτησε, όπως αναφέρει, σχεδόν μόνο 8,5 μέρες, ενώ η Νάουσα αντιμετώπισε πολυάριθμο τουρκικό στρατό επί 2 μήνες και η Κασσάνδρα στη Χαλκιδική σχεδόν επί 7 μήνες. Κι όμως την επανάσταση των Ελλήνων στο μακεδονικό χώρο το 1821-1822 την αγνοούν διεθνώς και σε κάποιο βαθμό και μέσα στη χώρα μας, όπως επίσης -με εξαίρεση τους ειδικούς ερευνητές- αγνοούνται τα επαναστατικά ελληνικά κινήματα στο μακεδονικό χώρο το 1844, 1867, 1878 - 1880, 1896, 1897, που ήταν όλα ελληνικά και μόνο ελληνικά. Η επίσημη σχολική ιστορία λίγα γράφει γι' αυτόν τον αγώνα, που δυστυχώς διεθνώς αγνοείται και με δική μας ευθύνη.

Να θυμίσω ακόμη ότι σχετικά πρόσφατα, την περίοδο 1955-1968, σιωπηρά εκδιώχθηκαν από τα Σκόπια (χωρίς αντίδραση από Ελλάδα) χιλιάδες Σαρακατσάνοι ως αναφομοίωτοι, γιατί μιλούσαν μόνον ελληνικά και συμπεριφέρονταν ως φανατικοί Ελληνες και εγκαταστάθηκαν κυρίως (πάνω από 5.000 άτομα) στο δήμο Ελευθερίου-Κορδελιού στη Θεσσαλονίκη. Πόσοι το ξέρουν στην Ελλάδα;

Ας μην πούμε περισσότερα. Επιγραμματικά επισημαίνω ότι οι γείτονες θεωρούν πως η χώρα μας λόγω της οικονομικής κρίσης είναι ευάλωτη και στα εθνικά της θέματα. Γι' αυτό ομόφωνα ο πολιτικός κόσμος οφείλει να στείλει μήνυμα ότι θέλουμε την ειρήνη στην περιοχή, φιλία και συνεργασία με τους γείτονες, που μας ενώνει η κοινή ευρωπαϊκή προοπτική. Οι κάτοικοι των Σκοπίων ζουν σε κομμάτι της ιστορικής Μακεδονίας αλλά δεν μπορούν να διεκδικούν ονομασία που θα οικειοποιείται όλη τη Μακεδονία, ούτε μπορεί να αναγνωριστεί μακεδονική εθνότητα και γλώσσα, γιατί απλούστατα δεν υπήρξε ποτέ. Ελπίζω ότι δε θα χρειαστεί να επανέλθω.

Αγγελιοφόρος