Το δημοψήφισμα ως θεσμός προβλέπεται στο Σύνταγμά μας στο άρθρο 44 παρ.2 όπου προβλέπεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προκηρύσσει με διάταγμα δημοψήφισμα για κρίσιμα εθνικά θέματα, ύστερα από απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας του όλου αριθμού των Βουλευτών που λαμβάνεται με πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου. Δηλαδή θέτει τόσες προϋποθέσεις ώστε δημοψήφισμα μπορεί να γίνει μόνο αν το θέλει η κυβέρνηση και η πλειοψηφία της Βουλής και γι αυτό δεν είχε γίνει κανένα δημοψήφισμα με το ισχύον Σύνταγμα.
Ιστορικά στο Νεοελληνικό κράτος τα δημοψηφίσματα που έγιναν είχαν σχέση με το πολιτειακό και σχεδόν όλα αμφισβητήθηκαν ενώ στην πράξη το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος συνήθως ήταν υπέρ της άποψης αυτού που το διοργάνωνε ενώ ο το τελευταίο έγινε τον Δεκέμβρη του 1974 στο οποίο αποφασίστηκε η μορφή του πολιτεύματος μας.
Στην διάρκεια της μεταπολίτευσης αρκετές φορές εκφράστηκαν απόψεις υπέρ αλλαγής της Συνταγματικής διάταξης ώστε υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις (π.χ. να έχει περάσει έτος από διοργάνωση προηγούμενου δημοψηφίσματος) και για συγκεκριμένα θέματα (π.χ. θέματα που άπτονται ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο δημοψηφίσματος) να είναι υποχρεωτική η διεξαγωγή δημοψηφίσματος αν το ζητά συγκεκριμένος αριθμός Βουλευτών και πολιτών. Τα επιχειρήματα υπέρ των δημοψηφισμάτων είναι ότι αποκτά το πολίτευμα χροιά άμεσης δημοκρατίας, ότι γίνεται πιο συμμετοχική η δημοκρατία μας και ενθαρρύνεται η δημιουργία κοινωνίας ενεργών πολιτών.
Ανέφερα όλα τα ανωτέρω προεισαγωγικά για να επισημάνω ότι προσωπικά είμαι υπέρ της δυνατότητας διεξαγωγής δημοψηφισμάτων για πολύ σοβαρά θέματα και μάλιστα με ομιλία μου σε επιστημονική εκδήλωση που είχε διοργανώσει στις 6-6-2005 ο Δ.Σ.Θ με το Κ.Δ.Ε.Ο.Δ στην Θεσσαλονίκη (το κείμενο περιέχεται στο βιβλίο μου με τίτλο «Με το βλέμμα στο μέλλον» εκδ.ΙΑΝΟΣ 2014,σελ.157-159) ανέλυσα για ποιους λόγους επιβάλλεται η αλλαγή της σχετικής διάταξης του άρθρου 44 του Συντάγματός μας, αλλά τώρα η απόφαση της κυβέρνησης για το επικείμενο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 αιφνιδίασε και ξένισε. Κατ΄ αρχήν αντικειμενικά γίνεται χωρίς επαρκή χρόνο για δημοκρατικό διάλογο και ενημέρωση των πολιτών, με αμφισβητούμενη την Συνταγματική νομιμότητα και με πολύ μεγάλη σύντμηση προθεσμιών, όσον αφορά την εκλογική διαδικασία, που δίνει την εντύπωση της προχειρότητας ενώ το ερώτημα προς τους πολίτες τίθεται με περίεργο και δυσνόητο ή σκόπιμα ασαφή τρόπο.
Ο γράφων πιστεύει ότι το όλο θέμα πρέπει να αντιμετωπισθεί με νηφαλιότητα και ψυχραιμία. Πρέπει με λογική επιχειρηματολογία να ενημερωθούν οι πολίτες για το τι σημαίνει το ΝΑΙ και τι το ΟΧΙ και κυρίως να ενημερωθούν και συνειδητοποιήσουν οι πολίτες τι θα φέρει το αποτέλεσμα για την Ελλάδα την επόμενη ημέρα και τι σε βάθος χρόνου. Φοβούμαι όμως ότι η ένταση που υπάρχει με εκατέρωθεν στομφώδεις διακηρύξεις και ύβρεις δεν συντελεί στην ενημέρωση των πολιτών και αντίθετα δημιουργεί κλίμα διχασμού.
Πιστεύω ότι ο διχασμός των πολιτών θα είναι καταστροφικός για τη χώρα,για μια χώρα που τον διχασμό τον πλήρωσε με εθνικές καταστροφές στο απώτερο η πρόσφατο παρελθόν. Πιστεύω ακόμη ότι η ψύχραιμη επιχειρηματολογία συμβάλλει περισσότερο στην ενημέρωση των πολιτών αλλά δυστυχώς οι ακραίοι της κάθε πλευράς έχουν επενδύσει το πολιτικό τους μέλλον στην δημιουργία κλίματος διχασμού κι ΄ αυτό είναι λυπηρό αλλά και τραγικό για τη χώρα. Τραγικό επίσης είναι το γεγονός ότι σε μια χώρα που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Ευρώπης κάποιοι προσπαθούν να δημιουργήσουν κλίμα αμφισβήτησης αυτού του γεγονότος. Γι΄ αυτό καλό θα ήταν να ξεκαθαρισθεί από όλες τις πλευρές ότι η σύνδεση της χώρας με την Ευρώπη δεν αμφισβητείται κι΄ ότι το δημοψήφισμα δεν αμφισβητεί την Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και γίνεται καθαρά για λόγους διαπραγματευτικής τακτικής. Η επιχειρηματολογία ότι το ΝΑΙ σημαίνει ότι μένουμε Ευρώπη και το ΟΧΙ ότι φεύγουμε από την Ευρώπη σίγουρα αυξάνει τις ψήφους του ΝΑΙ(γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών πιστεύει στην Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας) αλλά θα δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα για τη χώρα σε περίπτωση που υπερισχύσει το ΟΧΙ.
Ο Ελληνας πολίτης είναι πληγωμένος κι΄ απογοητευμένος μετά από 5 χρόνια εξοντωτικής λιτότητας και από το πολιτικό μας προσωπικό γιατί δεν φρόντισε να υπάρχει δίκαιη κατανομή βαρών αλλά και γιατί δεν υλοποίησε τις μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα. Πληγώνεται ακόμα κι΄ από τους αξιωματούχους της Ε.Ε που λένε τώρα προκλητικά ότι έχουν χρήματα για υλοποίηση αναπτυξιακού σχεδίου στην Ελλάδα κι΄ αναρωτιέται: γιατί δεν τα έδιναν τόσα χρόνια αυτά τα χρήματα; Από την άλλη πλευρά βλέπει την κυβέρνηση που τον καλεί να πει ΟΧΙ στις προτάσεις των δανειστών αλλά επιμελώς δεν του λέει τι θα γίνει την επόμενη μέρα, δηλαδή πως θα εξελιχθεί η κατάσταση στην Ελλάδα αν πει ΟΧΙ στις προτάσεις των δανειστών κι΄ αναρωτιέται μήπως το ΟΧΙ θα έχει καταστρεπτικά αποτελέσματα.
Εν όψει του επικειμένου δημοψηφίσματος οφείλουν να λάβουν θέση εμφανιζόμενοι στο προσκήνιο (κι΄ όχι μέσω κύκλων η γραπτών δηλώσεων) όλοι οι ασκήσαντες εξουσία στη χώρα και ιδιαίτερα οι διατελέσαντες πρωθυπουργοί, και να ξέρουν ότι μετά από κάποια αυτοκριτική θα ακούγονται πιο πειστικά τα όποια επιχειρήματά τους, ενώ θα ήταν χρήσιμο για τη χώρα το σύνολο η τουλάχιστον η πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου να ξεκαθαρίσει ότι θεωρεί δεδομένη την Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και γι΄ αυτό να μην επιτρέπουν σε Ευρωπαίους αξιωματούχους να την αμφισβητούν αμετροεπώς.
Ο γράφων δεν τρέφει αυταπάτες και γνωρίζει ότι μέσα σε συνθήκες έντασης οι ψύχραιμες τοποθετήσεις παραμερίζονται ενώ είναι δεδομένο ότι οι ΄Ελληνες πολίτες σήμερα είναι πελαγωμένοι, βαθειά πληγωμένοι ζώντας επί 5 χρόνια σε τέλμα χωρίς ο πολιτικός κόσμος να τους προσφέρει ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Νομίζω όμως ότι το δημοψήφισμα δεν προσφέρεται για να τιμωρήσουν τον πολιτικό κόσμο για τις ολιγωρίες του, για την μη υλοποίηση των πραγματικών μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα, για την αναξιοκρατία,για την οικογενειοκρατία, για την έλλειψη οράματος και την εμφανή διαφθορά..Εδώ είμαστε. Θα έρθει άλλη ώρα γι΄ αυτό. Τώρα καλώς η κακώς γίνεται το συγκεκριμένο δημοψήφισμα και πρέπει οι μεν πολιτικές δυνάμεις να θεωρούν δεδομένη την Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας κι αυτό το μήνυμα να σταλεί και εμπεδωθεί και στην Ε.Ε, μη επιτρέποντας σε κανένα αξιωματούχο της να το αμφισβητεί, ενώ οι πολίτες οφείλουν με ψυχραιμία και νηφαλιότητα να ακούνε επιχειρήματα κι΄ όχι συνθήματα και να αποφασίσουν με βάση την ψυχρή λογική κι ΄όχι με το θυμικό, πάντα με το βλέμμα στο μέλλον της Ελλάδας.
Ο Δημήτρης Γαρούφας είναι δικηγόρος-συγγραφέας, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου