Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2014

Τα ΜΜΕ και η Δικαιοσύνη

Αφορμή για το σημερινό σημείωμα ήταν ερωτήματα φίλου που άκουσε σε δελτίο ειδήσεων τηλεοπτικού σταθμού την δημοσιογράφο να αναφέρει ότι «από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων επεβλήθη ποινή κάθειρξης 10 ετών με αναστολή»… κι ήθελε να μάθει τι σημαίνει αυτό, όπως επίσης να μάθει γιατί κάποιος δεν «προφυλακίσθηκε» αλλά επεβλήθη άλλος περιοριστικός όρος.
Είναι αλήθεια ότι μερικοί δημοσιογράφοι, κυρίως των ηλεκτρονικών ΜΜΕ, μην έχοντας νομικές γνώσεις (φυσικά εξαιρούνται οι του δικαστικού ρεπορτάζ που στην πράξη μαθαίνουν ποινικό δίκαιο και ποινική δικονομία...) άθελά τους παραπληροφορούν την κοινή γνώμη. Γιατί βέβαια δε χορηγήθηκε αναστολή της ποινής κάθειρξης 10 ετών...απλά το δικαστήριο όρισε η έφεση να έχει αναστέλλουσα δύναμη μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης στο Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων. Φαίνεται να αγνοούν επίσης ότι κατά το νόμο η προσωρινή κράτηση κατηγορουμένου αποτελεί την εξαίρεση... κι επιβάλλεται σύμφωνα με το άρθρο 282 του Κ.Ποιν.Δικ σε εξαιρετικές περιπτώσεις (αν διωκόμενος για κακούργημα δεν έχει γνωστή διαμονή, αν έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κρίνεται αιτιολογημένα ότι, αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό να διαπράξει κι άλλα αδικήματα κ.λπ...) ενώ ρητά ορίζεται ότι μόνο η κατά το νόμο βαρύτητα της πράξης δεν αρκεί για την επιβολή προσωρινής κράτησης… γιατί οι περιοριστικοί όροι επιβάλλονται για να αποτραπεί ο κίνδυνος τέλεσης νέων εγκλημάτων και να εξασφαλιστεί ότι εκείνος στον οποίο επιβλήθηκαν θα παραστεί οπωσδήποτε στην ανάκριση ή στο δικαστήριο.
Δυστυχώς στη χώρα μας τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ καλλιεργούν στον πολίτη την εντύπωση ότι η προσωρινή κράτηση κατηγορουμένου αποτελεί κάτι σαν «προκαταβολή ποινής» και αρκετές φορές με αυτό το πρίσμα αντιμετωπίζονται ή σχολιάζονται αποφάσεις για επιβολή ή μη προσωρινής κράτησης…
Από αυτήν τη στήλη απλοποιημένα- επιγραμματικά και πολύ ενδεικτικά αναφέρθηκαν τα ανωτέρω γιατί σε επιστημονικό επίπεδο θα μπορούσαν να γίνουν πλείστες όσες παρατηρήσεις για το πώς εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις. Επίσης, θα ήταν χρήσιμη μια στατιστική σύγκριση π.χ. για τον αριθμό των διώξεων που ασκήθηκαν στη χώρα μας την τελευταία πενταετία με το 187 του ΠΚ για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση με αντίστοιχες διώξεις σε Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία κ.λπ. την ίδια περίοδο. Αν γίνει μια τέτοια έρευνα, θα διαπιστωθεί ότι ο αριθμός των διώξεων στην Ελλάδα με αυτήν την κατηγορία είναι πολλαπλάσιος εν σχέσει με τις διώξεις σε άλλες χώρες όπου υπάρχει σε μεγαλύτερο βαθμό οργανωμένο έγκλημα (π.χ. στην Ιταλία λόγω μαφίας) και βεβαίως θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί αν είμαστε χώρα εγκληματιών... Βεβαίως, δεν είμαστε χώρα εγκληματιών αλλά χώρα υπερβολής και σε αυτόν το τομέα…γι΄ αυτό όταν φτάνουν στο ακροατήριο αυτές οι υποθέσεις, στις περισσότερες περιπτώσεις απαλλάσσονται οι κατηγορούμενοι.
Νομίζω ότι για πληρέστερη ενημέρωση των δημοσιογράφων θα ήταν χρήσιμο να γίνονται κοινές εκδηλώσεις δικηγορικών συλλόγων και δημοσιογραφικών οργανώσεων και με στόχο επίσης την αναζήτηση του τρόπου πληρέστερης πληροφόρησης του πολίτη αλλά με σεβασμό του τεκμηρίου αθωότητας των κατηγορουμένων. Με την ευκαιρία θέλω να επισημάνω ότι πριν από χρόνια ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης είχε εκδώσει ένα φυλλάδιο 32 σελίδων με τίτλο «Τα δικαιώματα του πολίτη» με το οποίο απλά και κατανοητά έκανε προσιτές τις νομικές έννοιες κι ενημέρωνε τους πολίτες για τα δικαιώματά τους... Θα ήταν πολλαπλά χρήσιμη η έκδοση ενός τέτοιου εντύπου από κρατική αρχή και η διανομή του στους πολίτες (π.χ. μέσω ΚΕΠ).
Τελειώνοντας θα ήθελα να επισημάνω ότι παρά τα προβλήματα ο θεσμός της Δικαιοσύνης λειτουργεί στη χώρα μας πολύ καλύτερα από τους άλλους θεσμούς και ότι οι Ελληνες δικαστές αναλώνονται καθημερινά ασκώντας το λειτούργημά τους. Επιβάλλεται να συνεχίσουν να το ασκούν πάντα με πνεύμα ανεξαρτησίας, με νηφαλιότητα και μετριοπάθεια, χωρίς να επηρεάζονται από τηλεοπτικά τηλεδικεία, χωρίς να υπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες και ανεπηρέαστοι από τον παρορμητισμό της κοινής γνώμης.

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΡΟΥΦΑ
δικηγόρου, πρώην
προέδρου του ΔΣΘ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου