Το Σαββατοκύριακο 29 και 30 Ιανουαρίου τιμάταιι η μνήμη των Εβραίων της Θεσσαλονίκης - θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Με αφορμή αυτή την εκδήλωση επισημαίνω ότι οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης για πολλούς αιώνες έδωσαν και το δικό τους χρώμα στην πόλη αλλά και ότι αδικούν τη Θεσσαλονίκη όσα έγραψε ο M. Mazower στο (αξιόλογο κατά τα άλλα) βιβλίο του για την ιστορία της Θεσσαλονίκης, ότι δήθεν επαγγελματικοί και επιστημονικοί φορείς με αδιαφορία παρακολούθησαν το 1942-1943 την εξόντωση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης…
Δεν είναι αυτή η αλήθεια, αλλά δυστυχώς οι αρμόδιοι φορείς δεν έχουν συγκεντρώσει και προβάλει όλα τα στοιχεία για εκείνη τη σκοτεινή περίοδο, που αποδεικνύουν ότι φορείς της πόλης προσπάθησαν να διασώσουν τους Εβραίους συμπολίτες. Ενδεικτικά αναφέρω ότι ο ΔΣΘ είχε εκδώσει πριν από χρόνια σε 2 τόμους το βιβλίο του Τζων Θωμά «Συμβολή στην ιστορία του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης», με στόχο να διασωθεί πολύτιμο ιστορικό υλικό.
Στον πρώτο τόμο στη σελ. 39 γράφει γι' αυτήν την περίοδο ότι ο τότε προϊστάμενος του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Αγγελος Κουτσουμάρης (μετέπειτα αρεοπαγίτης) όρισε εκτάκτους καθημερινώς (πρωί και απόγευμα) δικασίμους και δικαστές, οι οποίοι με συνοπτικές διαδικασίες συζητούσαν κι αποφάσιζαν για υιοθεσίες παιδιών εβραϊκής καταγωγής από χριστιανικές οικογένειες με στόχο τη σωτηρία των. Οι δικηγόροι παρίσταντο συνήθως χωρίς αμοιβή, καταβάλλοντας και εξ ιδίων τα έξοδα, κι έτσι σε 15 μέρες έγιναν 400 υιοθεσίες, άμεσα εκδίδονταν αποφάσεις και συντάσσονταν και οι σχετικές ληξιαρχικές πράξεις, για να σωθούν τα παιδιά.
Δυστυχώς οι γερμανικές αρχές πληροφορήθηκαν το γεγονός, διέταξαν τον προϊστάμενο του Πρωτοδικείου να σταματήσει τις διαδικασίες και να υποβάλει αμέσως κατάλογο των υιοθεσιών και κατάλογο των δικαστών, δικηγόρων και δικαστικών υπαλλήλων που συνέπραξαν, για να τιμωρηθούν. Τότε ο θαρραλέος πρόεδρος Πρωτοδικών Αγγελος Κουτσουμάρης παρουσιάστηκε στο Γερμανό στρατιωτικό διοικητή και τον υπασπιστή του Μάξ Μέρτεν και δήλωσε ότι αναλαμβάνει προσωπικά την ευθύνη.
Οι Γερμανοί θαύμασαν το θάρρος του και δεν τιμώρησαν κανέναν… ενώ την ίδια εποχή ο ΔΣΘ υπέβαλε υπόμνημα στον κατοχικό διοικητή Μακεδονίας Σιμωνίδη (το βρήκε ο Π. Ενεπεκίδης στα γερμανικά αρχεία), στο οποίο με στόχο τη διάσωση των Εβραίων της πόλης ζητούσε να μη σταλούν στη Γερμανία, αλλά να παραμείνουν σε ελληνικό νησί μέχρι τη λήξη του πολέμου, τρεφόμενοι από τις περιουσίες τους. Νομίζω ότι ο επικείμενος (2012) εορτασμός για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης αποτελεί μια ευκαιρία καταγραφής και προβολής παρόμοιων περιστατικών, για να μη διασύρεται διεθνώς η Θεσσαλονίκη.
* Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΡΟΥΦΑΣ είναι δικηγόρος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου